Cumartesi Anneleri/İnsanları, gözaltında kaybedilen ve katledilen yakınlarının faillerinin yargılanması talebiyle her hafta Galatasaray Meydanı’nda düzenledikleri eylemlerin 1051’incisini gerçekleştirdi.
Bu haftaki eyleme, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan ile DEM Parti İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan’ın yanı sıra kayıp yakınları ve insan hakları savunucuları katıldı.
Karanfiller ve kayıpların fotoğraflarıyla meydanda bir araya gelen Cumartesi Anneleri, bu haftaki eylemi "17-31 Mayıs Kayıplar Haftası" kapsamında gerçekleştirdi.
Açıklamayı, gözaltında işkenceyle öldürülen Hasan Ocak’ın kardeşi Maside Ocak yaptı. Ocak, yıllardır süren cezasızlık politikasının yeni insan hakları ihlallerine neden olduğunu vurguladı. Cezasızlığın, aynı zamanda toplumsal barış ve hukuk devleti ilkeleri açısından ciddi bir engel teşkil ettiğini belirten Ocak, açıklamasına şöyle devam etti:
“Bugün, gözaltında kaybedilen sevdiklerimizi unutmadığımızı, unutmayacağımızı ve adalet arayışımızdan vazgeçmeyeceğimizi bir kez daha yüksek sesle dile getirerek, Kayıplar Haftası’na giriyoruz. Devlet görevlileri ya da devlet destekli yapılar tarafından kaybedilen insanların aileleri olarak yıllardır aynı soruyu sormaya devam ediyoruz: Sevdiklerimiz nerede? Israrla altını çiziyoruz: Gözaltında kaybetmeler sadece kaybedilenlerin değil, geride kalanların da hayatını karartan; kuşaklar boyu süren bir travmadır. Bu suç zamanaşımına uğratılamaz, görmezden gelinemez.”
Talepler
“Gözaltında kaybedilen tüm kişilerin akıbeti açıklansın, suçun fail ve sorumluları yargılanarak adalet önünde hesap versin, gözaltında kaybetme Türk Ceza Kanunu’nda insanlığa karşı suç olarak tanınsın, cezasızlık uygulamalarına son verilsin. Türkiye, Birleşmiş Milletler Zorla Kaybetmelere Karşı Uluslararası Sözleşmesi’ni imzalasın ve hayata geçirsin, Galatasaray Meydanı’ndaki anayasa ve hukuk dışı mekân yasağı ile sayı sınırlamasına derhal son verilsin.
“Yeni sürece; hakikat, yüzleşme ve adalet eşlik etmelidir. Gerçek anlamda barış, ancak toplumsal hafızanın onarılması, adaletin eksiksiz işlemesi ve insan haklarının tam anlamıyla tanınmasıyla mümkün olabilir. Barış fırsatı siyasi hesaplara kurban edilmemeli; adil ve kalıcı bir barışın tesisi için güçlü bir siyasi irade ortaya konmalıdır. Kayıplar Haftası vesilesiyle, silah bırakmanın gerçek bir barışın kapısını aralamasını diliyor; tüm duyarlı kamuoyunu hakikat, adalet ve onurlu bir barış talebimize ortak olmaya çağırıyoruz.”
Mezopotamya Ajansı'nda yer alan habere göre, gözaltında kaybedilen Cemil Kırbayır’ın kardeşi Mikail Kırbayır da, “Gözaltında kaybedilen insanlarımızın akıbetini oldu bittiye getirenlere, imha, inkâr politikalarına karşı; biz kayıp yakınları yoldaşlarımızla beraber adaleti, hakikati ortaya çıkarıncaya kadar mücadelemize devam edeceğiz. Rahat uyuyun,” dedi.
AYM kararlarıyla ihlaller tescillendi
İstanbul Beyoğlu Kaymakamlığı, 25 Ağustos 2018 tarihinde gerçekleştirilen Cumartesi Anneleri/İnsanları'nın 700. hafta buluşmasını, "herhangi bir bildirimde bulunulmadığı" gerekçesiyle yasakladı. 1995 yılında gözaltında kaybedilen Hasan Ocak’ın ablası Maside Ocak da o gün darbedilerek gözaltına alınanlar arasındaydı. 82 yaşındaki Emine Ocak da polis şiddetine maruz kaldı.
Maside Ocak, kendisine yönelik şiddet nedeniyle kolluk kuvvetleri ve bağlı oldukları amir hakkında suç duyurusu yaptı. Ancak savcılık "soruşturmaya yer olmadığına" karar verdi. İstanbul Sulh Ceza Hakimliği de itirazı kesin olarak reddedince dosya Anayasa Mahkemesi’ne taşındı.
AYM, Şubat ayında verdiği kararda Anayasa’nın 34. maddesi kapsamında güvence altına alınan “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine” hükmetti. Mahkeme, Maside Ocak’a 13 bin 500 TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
AYM’nin ikinci kararında ise, Cumartesi Anneleri/İnsanları eyleminde Sebla Arcan’a fiziksel müdahalede bulunan polis memurlarının "kötü muamele ve eziyet yasağını ihlal ettiği" tespit edildi. AYM, sorumlu görevlilerin yargılanmasına hükmederken, Arcan’a da 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
AYM’nin ihlal kararlarına rağmen, Cumartesi Anneleri/İnsanları’nın Galatasaray Meydanı’nda basın açıklaması hâlâ fiilen yasak. Verilen mücadele sonucunda meydana sadece belirli sayıda kayıp yakını ve hak savunucusu alınıyor. (TY)
