İlk çocuk zirvesi olan Dünya Çocuk Zirvesi 30. yılını geride bıraktı. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Genel Direktörü Henrietta Fore, 30 yılda elde edilen büyük kazanımların olduğunu ancak bu yıl bu kazanımların koronavirüs salgını karşısında kaybedilebileceğini söyledi.
BM tarihinde ilk kez sadece çocukların ihtiyaçlarına odaklanan bu toplantı; savaş ve şiddet, yoksulluk ve çevresel sorunlar da dahil küresel endişelerin arttığı bir dönemde gerçekleşmişti. Toplantıya katılan 70'i aşkın dünya lideri, uluslararası düzeyde hayata geçirilmesi planlanan bir dizi eylemle çocukların yaşamlarını ve iyi olma hallerini korumak için taahhütte bulunmuştu.
Bu taahhütler arasında kötü beslenmenin ve bebek ölümlerinin azaltılması, temiz suya ve temel eğitime erişimin sağlanması, çocuk felcinin ortadan kaldırılması ve herkesin doğum öncesi ve anne bakımına erişiminin sağlanması vardı.
"Ölüm oranları yüzde 60'a yakın düşüş gösterdi"
Fore 30.yıla özel yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Bu tarihi toplantıdan 30 yıl sonra bugün baktığımızda, çocuklar için etkileyici kazanımlar elde edilmiş olduğunu görüyoruz. Çocuklar artık daha uzun yaşıyor, daha iyi koşullarda ve daha sağlıklı bir hayat sürüyor. 1990 ile 2019 yılları arasında, küresel çapta beş yaş altı ölüm oranları yüzde 60'a yakın düşüş gösterdi. Yine dünya genelinde ilkokul çağında okul dışı kalmış çocukların sayısı 2000 yılında 100 milyonken 2018 yılında 59 milyona düştü. Artık daha az sayıda çocuk, kötü beslenmeye maruz kalıyor veya önlenebilir hastalıklara yakalanıyor.
"Yine de en yoksul ve en savunmasız olanlar, kriz durumlarından daha fazla etkilenmeye devam ediyor. Sağlık, beslenme ve eğitim alanlarında süren güçlüklerin yanı sıra, toplumsal eşitsizlik, iklim değişikliği, artan çatışmalar ve daha da önemlisi koronavirüs krizi, çocuk haklarının korunmasında ve geliştirilmesinde elde edilen kazanımların yitirilmesi ihtimali taşıyor.
"24 milyon çocuk, okulu bırakma riskiyle karşı karşıya"
"Gençlerin ve en savunmasız olanların kriz durumlarından orantısız şekilde etkilendiğini biliyoruz. Şiddetli çatışmaların yaşandığı ülke sayısı, son 30 yılın en yüksek rakamına ulaştı. Bugün 30 milyonun üzerinde çocuk, çatışmalar nedeniyle yerinden edildi. Birçoğu insan ticaretine maruz kaldı, istismar edildi ve sömürüldü. Büyük bir kısmının ise resmi göçmen statüsü veya eğitim ile sağlık hizmetlerine erişimi yok.
"Devam eden salgın nedeniyle, çok boyutlu yoksulluk çeken çocuk sayısı yüzde 15 artarak dünya genelinde 1,2 milyara ulaştı. En az 24 milyon çocuk, okulu bırakma riskiyle karşı karşıya. Salgın, sağlık sistemlerinin kapasitesini zorlamaya ve rutin hizmetleri aksatmaya devam ederse, her gün binlerce çocuk daha yaşamını yitirebilir. Hareketliliğin kısıtlanması ve okulların kapatılması nedeniyle çocuklar öğretmenlerinden, arkadaşlarından ve toplum yaşantısından uzak kaldı. Dolayısıyla çocuklar daha fazla şiddet, istismar ve sömürüye maruz kalma riskiyle karşı karşıya.
"Hemen harekete geçmezsek, bütün bir neslin sosyal ve duygusal gelişimi, öğrenme yetisi ve davranışları geri döndürülemez şekilde zarar görecek. Ayrıca, 30 yıl önce ilk kez gerçekleşen Dünya Çocuk Zirvesi'nden bu yana elde edilen kazanımları da kaybedebilecek. Ülkeler ve toplumlar olarak birlikte hareket etmemizin tam zamanı. Hepimiz, çocukları etkileyen krizlere müdahale etmek ve çatışmalara son vermek için daha kararlı adımlar atmalı, onlara daha fazla yatırım yapmalıyız."
(AÖ)