"Adalet Bakanlığı'nın elinde Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamında yargılanan çocuklara ilişkin veri yok. Adli tatil sona erdikten sonra başvurup 2005'ten beri kaç çocuğun bu kapsamda yargılandığını, kaçının yeni yasal düzenlemeden yararlanacağını soracağız."
Bu sözler Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Danışma ve Uygulama Merkezi'nden avukat Canan Atabay'a ait.
Çocuklar şimdi de TCK mağduru
Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamında yetişkinlerle aynı koşullarla yargılanan çocukların çocuk mahkemelerinde yargılanmalarını ve cezalarının yarı oranında azaltılarak tahliyelerini sağlayacak düzenleme, geçtiğimiz ay Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak sorunlar bitmedi.
Kesin bir veri olmamakla birlikte, Çocuklar İçin Adalet Takipçileri, dört bine yakın çocuğun TMK kapsamında yargılandığını belirtiyor.
Düzenlemeyle halen cezaevinde bulunan yaklaşık 200 çocuğun, dosyaları çocuk mahkemesine gönderildikten sonra tahliye edilmesi, yargılanan 3 bini aşkın çocuğun dosyalarının da çocuk mahkemelerine gitmesi bekleniyordu. Ancak Ceza Kanunu'nda (TCK) gerekli değişiklikler yapılmadığı için mahkemeler TCK kapsamında yargılanan çocukları tahliye etmiyor.
"Çocuklar kurtulmadı, yeni bir süreç başladı"
İki yıldır TMK kapsamında yargılanan çocuklarla ilgili çalışma yürüten Atabay da yasayı "olumlu bir ilk adım ancak yetersiz bir düzenleme" olarak değerlendiriyor.
Yasa ile çocuklar hakkındaki yargılamanın ve ceza tehdidinin sona ermediğini vurgulayan Atabay, "Bundan sonra çocukları zor bir süreç bekliyor. Bu çocuklar yargılanacak, ceza alacaklar" diyor ve ekliyor:
"Davalar devam edecek. Özel yetkili ağır ceza mahkemeleri yetkisizlik kararı ile dosyaları çocuk mahkemesi bulunan yerlerde çocuk mahkemelerine, bulunmayan yerlerde genel yetkili ağır ceza mahkemelerine gönderecek.
Özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde Çocuk Koruma Kanunu tam manasıyla uygulanamıyordu; özel yetkili ağır ceza mahkemeleri reddettiğinden çocuklar hakkında Sosyal İnceleme Raporları alınamıyordu. Bu aksaklıklar giderilmiş olacak. Çocuklar biraz daha yumuşak bir ortamda yargılanacaklar. Bir de daha az ceza alacaklar"
"Çocuklara ikinci bir şans tanınmalıydı"
Atabay'a göre düzenleme yetersiz, çocuklara ikinci bir şans tanımıyor. Üstelik yasada yoruma açık maddeler var ve mahkemeler bunu çocukların aleyhinde hüküm kurmak için kullanabilirler. Atabay bu nedenle "Uygulamayı görmek gerek" diyor.
Atabay'ın dikkat çektiği bir başka nokta da, serbest bırakılan çocuklara dair herhangi bir düzenleme yapılmamış olması. Oysa bu çocukları ve ailelerini zor bir süreç bekliyor. "Hem çocuklar hem de aileleri fiziksel ve psikolojik sağlık sorunlarıyla boğuşuyor, psiko sosyal desteğe ihtiyaç duyuyorlar" diyor ve ekliyor:
"Oysa olması gereken, pek çok Avrupa ülkesinde örneğini gördüğümüz şekilde, çocuklara ikinci bir şans tanıyan bir sistem işletilmesi, çocuğun cezalandırılmasını değil topluma kazandırılmasını amaçlayan bir yöntem uygulanması idi. Maalesef, bu gerçekleşmedi." (BB)
