Fotoğraflar: ezgi Oğraş/bianet

Ulaşım, ekonomi, toplumsal yaşamla ilgili birçok problemin arttığı bir kentte çocuklar nasıl yaşıyor, neyin değişmesini istiyorlar? Bu sorunun cevabını araştırmak için İstanbul Kent Konseyi çocuklara sordu ve ortaya çıkan problemlerden biri şehrin kaldırımları oldu.

Sosyalleşme alanlarının yetersiz olmasının yanı sıra çocukların sokakta rahat ve güvenli bir şekilde yürüyebileceği kaldırımların bile olmadığı bir şehirde yaşıyoruz. Aslında herkesi ilgilendiren bu problem için çocuklar gözlem yaparak değerlendirmelerini aktarmak için şehirde teftişe çıktı.

İnformel Eğitim-çocukistanbul'un öncülüğünde yaklaşık 15 çocuk 5 Kasım'da teftiş için kaldırımların nasıl olması gerektiği sorusundan yola çıkarak şehrin en kalabalık ve düzensiz bölgelerinden biri olan Mecidiyeköy'e gittiler. Kaldırımların yüksekliği, genişliği, yapısı gibi dikkat edilmeyen kriterleri çocukların bakışından inceleyerek onların gözlem sonuçlarını dinledik.

İstanbul çocuklarla konuşuyor

İstanbul Kent Konseyi, geçen yıl çocukların yaşadıkları kentle ilgili sorunlarını dile getirebileceği ve kendileri ile ilgili politikaların belirlenmesinde rol alabileceği İstanbul Çocuklara Soruyor projesini başlattı. Açık çağrı yaparak ulaştıkları 6-14 yaş grubu yaklaşık 6 bin çocuk fikirlerini dile getirdi.

Sonuçlarda çıkan ulaşım, sokak hayvanları, ekonomi, eğitim, sosyal alanların yetersizliği gibi 9 konu başlığı altında belirlenmiş problemleri çözmek için İstanbul Kent Konseyi; İstanbul Çocuklarla Konuşuyor projesiyle interaktif etkinliklerine devam ediyor. Projenin amacı çocuklardan elde edilen verileri belediyenin ilgili birimlerine ulaştırarak gelecekte mutlu olacakları bir kent yaratabilmek.

Proje çocukların sorun ve çözüm önerilerini değerlendirebileceği atölye çalışmaları ile sorun başlıklarını ilgili alanlarda denetleyebilecekleri gözlem etkinlikleriyle devam ediyor.

Gözlem etkinliği kapsamında oluşturulan Çocuklar Teftişte programı; kaldırım teftişi ve park teftişi olarak tasarlandı.

Teftişte neler oldu?

Çocuklar Teftişte'nin ilk etkinliği Kaldırım Teftişi'ni gerçekleştirmek için ilk olarak çocuklarla beraber İstanbul Kent Konseyi'nde buluştuk. İnformel Eğitim- çocukistanbul proje koordinatörü Sibel Çetingöz yürütülen ön hazırlık eğitimi ve teftiş programıyla ilgili bilgi verdi.

 Ardından kaldırımların nasıl olması gerektiğiyle ilgili çocuklara sorular sorduk ve sokakta karşılaşılabilecekleri sorunlara ilişkin deneyler yaptık. Kendi geleceklerini şekillendirmek için söz hakkına sahip olmaktan heyecanlı çocuklarsa hayallerindeki kaldırımın nasıl olması gerektiğini anlattılar.

Kaldırımın genişliği, yüksekliğiyle ilgili ideal ölçüler ve güvenli ortamı sağlayacak diğer kriterler üzerine konuştuktan sonra çocuklarla birlikte Mecidiyeköy Ortaklar Caddesi'ne gittik.

Birçok hata bulunabilecek bu alanda çocukların kaldırımların ideal ölçüye uyup uymadığını belirlemek için metre ve su terazileri vardı. Kaldırımdaki engebeleri, hasarları, zemin uygunluğunu, engelli bireyler için alan olup olmadığını denetleyerek ölçüm yaptılar.

Kaldırımda yaşanabilecek zorlukları çocukların daha iyi kavrayabilmesi birçok imkan düşünülmüştü. Bunlardan biri ise çocukların puset kullanarak yürümesi. Çocuklar, bebekli bireylerin yaşadıklarını deneyimleme fırsatı buldular. Puset süren çocuklardan biri "Önüme direk çıktığı için yürümekte zorlandım, aradan geçmek için insanlara çarpmak zorunda kaldım" dedi.

İstanbul'un yaralarını tespit ederek iyileştirmek için Kaldırım Teftişi'ne gelen çocuklara özel olarak tasarlanmış yara bantları da verildi. Çocuklar bölgedeki insanların dikkatini çekmek için yara bantlarını sorun gördükleri alanlara yapıştırdılar.

Çocuklar halkın sorunlarını dinledi

Teftiş esnasında çocuklar sokaktaki insanlarla röportaj da yaptı. Kendi gözlemlerine ek olarak insanların sorunlarına, isteklerine ve çözüm önerilerine de kulak verdiler.

Röportaj yaparken Fulya Mahallesi Muhtarı Abdullah Özer ile karşılaştık. Abdullah Özer çocukların bölgeyle ilgili gözlemlerini dinledi.

Geçmişten gelen çarpık yapılaşmaya bağlı olarak yaşanan sorunlara atıfta bulunarak, çocukların gözlemlerini dikkate alacaklarını söyledi.

"Sesimizi duyuracağız"

Teftiş sonrasında çocukların gözlem ve değerlendirmelerini dinlemek üzere İstanbul Kent Konseyi'ne döndük.

Burada çocukların kaldırım değerlendirme sonuçları için interaktif bir etkinlik yapıldı. Salonun bir ucuna "çok kötü" diğer ucuna ise "çok iyi" yazıları yapıştırıldı ve çocukların seçimlerine göre bir alana geçmesi hedeflendi. Etkinliğe katılan çocuklardan birçoğu kaldırımlardan memnun olmadığını belirterek "çok kötü" yazan alana geçti.

Çok kötü alanında bulunmayarak, çekimser olan çocuklardan biri olan Zuhal yine de umutlu olduğunu dile getirerek "Kötü olması düzeltilemeyeceği anlamına gelmiyor. Ben mutluyum. Bu kadar çocuk olarak geldik ve bizim fikirlerimizi değerlendirenler olacak. Sesimizi duyuracağız" dedi.

"En önemli sorun ekonomi ve eğitim"

Etkinliğe katılan çocuklardan 13 yaşındaki Ege, programın nasıl geçtiğini şöyle anlattı:

"Benim için çok faydalı geçti, epey tecrübe edindiğimizi düşünüyorum. Düz ve kesik kaldırımlar bugün dikkatimi çekti, bunun düzeltilmesini istiyorum. Daha önce takılıp düşmüşlüğüm de var."

Projenin kendisini umutlandırdığını söyleyen Ege en önemli sorunun ekonomi ve eğitim olduğunu söyleyerek şöyle devam etti:

"Böyle projelere katılmak beni umutlandırıyor. Daha önce de İstanbul Çocuklara Soruyor'a katılmıştım ve İstanbul'un en önemli sorunlarını belirlemiştik. Bence en önemli sorun ekonomi ve eğitim. Ulaşım diğerlerine göre daha iyi, eğitim ve ekonomiyi çözebilirsek gerisinin geleceğini düşünüyorum."

Çocuklar deneyimlerini İBB'ye aktaracak

3 Aralık'taki toplantının konusu ise "Ulaşım ve Hareketlilik" olacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB)' nin Ulaşım Daire Başkanlığı ve Raylı Sistemler Müdürlüğü Metro A.Ş. vb çalışanları ile çocuklar bir araya gelecek. Çocuklar etkinlik gözlemlerini aktaracak. Bu sayede çözüm mekanizması oluşturulması hedefleniyor.

(EO/AÖ)