Çocuk hakları alanında çalışan Prof. Oğuz Polat ve sosyal hizmet uzmanı Kahraman Eroğlu, farklı bakanlıkların işbirliği yapmasının önemli olduğunu, bu şekilde farklı ihtiyaçlara cevap verecek altyapının kurulmuş olacağını söyledi.
Adalet Bakanı'nın açıklamasını değerlendiren İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi'nden Av. Aşkın Yaşar Topuzoğlu, "Çocukların, ailenin ilgisizliği sürdüğü takdirde devlet koruması altına alınması Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne de uygun, olumlu bir uygulama" dedi.
Topuzoğlu, daha fazla yorum yapabilmek için uygulamanın beklenmesi gerektiğini belirtti.
Polat, sivil toplum kuruluşlarının projeye katkısının sağlanması gerektiğini belirtti ve kız çocukları için ayrı bir model oluşturulmasının çocuk fuhuşunun önlenmesi açısından olumlu olduğunu belirtti.
Eroğlu, modelin zaten altı yıldır İstanbul'da uygulandığına dikkat çekti. Her iki uzman da projenin uygulanabilmesi için çok sayıda eğitimli personele ve bütçeye ihtiyaç duyulacağını ekledi.
"STK'ların işbirliği göstermelik olmamalı"
Prof. Oğuz Polat hazırlanan projenin birçok yönüyle olumlu olduğunu fakat açılacak okullar, oluşturulacak birimler, kadro ve bütçe gibi konuların somut bir biçimde açıklanmadığını; uygulamanın görülmesi gerektiğini söyledi.
Bakanlıklar arası işbirliğinin önemli olduğunu vurgulayan Polat, "Sağlık Bakanlığı'nın katkısı çok önemli. Çocuklarla ilgili olarak projelerin bu kısmı çoğunlukla eksik kalıyordu" dedi.
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in çocukların eğitime kazandırılacağı ve yeni okullar açılacağı açıklamasının umut verici olduğunu belirten Polat, "Henüz somut olarak hangi adımların atılacağı belli değil, ama teorik olarak çok olumlu bir proje" dedi.
Çocuk fuhuşunun giderek yaygınlaşmasına rağmen hala görülmeyen bir problem olduğuna dikkat çeken Polat, "Bu projenin olumlu yanlarından biri de kız çocukları için ayrı bir model öngörülmüş olması" dedi.
Projenin sivil toplum kuruluşlarının desteği ve önerileri gözönüne alınarak yürütülmesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Polat, "STK'larla işbirliği göstermelik kalmamalı" dedi.
"Geniş bir kadroya ve yeterli bütçeye ihtiyaç var. Bunların yapılacağı söylendi ama pratiği görmemiz lazım."
Çocukların "sokaktan toplanması"nın bir sakınca yaratıp yaratmayacağını sorduğumuz Polat, "Projeye göre birçok farklı kademede birimler kuruluyor. Oluşturulması planlanan 'ilkadım istasyonları' çocukların sokaktan alınıp rehabilitasyon merkezlerine götürülmelerini sağlayacak. Bu istasyonlarda çocuklarla hali hazırda ilişkisi olan, onları bireysel olarak tanıyan insanlar görev yapacak. Bu, olumlu ve doğru bir model" dedi.
Projenin esas olarak Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) bünyesinde yürütüleceğini vurgulayan Polat, bakanlıklar arası işbirliğinin kurumsal düzeyde gerçekleştirilmesi halinde, değişen iktidarlardan bağımsız olarak projenin yürütülebileceğini belirtti.
"Velayet uygulaması ÇHS'ye uygun"
İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi sorumlusu avukat Aşkın Yaşar Topuzoğlu, Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) açısından çocuğun aile ortamında, anne ve babası tarafından korunmasının esas olduğunu söyledi.
Anne-babanın bu sorumluluğu yerine getirememesi halinde devletin onlara destek sağlaması gerektiğini söyleyen Topuzoğlu "Bu desteğe rağmen çocuk çalıştırılmaya, sokakta kalmaya devam ederse, devlet çocuğun sorumluluğunu üzerine alabilir" dedi.
Topuzoğlu, "Bu açıdan, Adalet Bakanı'nın açıklaması değişikliğin ÇHS doğrultusunda yapılacağını gösteriyor" dedi.
Çocuğun öncelikli yararı gerektirdiği takdirde, kamu vesayetinin uygun olacağını belirten Topuzoğlu "Mahkeme kararı olmadan çocuklar en temel hakları olan özgürlüklerinden yoksun bırakılamazlar. Her çocuk farklı bir bireydir ve hepsinin ihtiyaçları farklıdır. Alternatif koruma modelleri olmalıdır" dedi.
Hazırlanan tek maddelik kanunun, söylendiği şekliyle, yeni Ceza Kanunu'ndaki ilgili maddelerle paralellik taşıdığını belirten Topuzoğlu, "Ceza Kanunu'nun çocuğun korunmasına ilişkin maddesi de, çocuğu korumakla yükümlü kişilerin bunu yerine getirmemeleri ve çocuğu istismar etmeleri durumunda cezai müeyyide öngörüyor" dedi.
"Model zaten uygulanıyor"
bianet'e konuşan sosyal hizmet uzmanı Kahraman Eroğlu da projeyi olumlu olduğunu söyledi ve "Bu model zaten altı yıldır İstanbul'da SHÇEK tarafından uygulanıyordu" dedi.
Varolan uygulamanın diğer iller tarafından da örnek alınmaya başlandığını söyleyen Eroğlu, "Değişik bakanlıkların işbirliğinin sağlanması çok önemli bir gelişme. Özellikle Sağlık Bakanlığı'nın katkısı zaten istenen ve eksikliği hissedilen bir durumdu" dedi.
24 saat hizmet verilecek olmasının yeni birimler kurulmasını gerektirdiğini, dolayısıyla proje için bütçe ve uzman kadro sağlanması gerektiğini vurgulayan Eroğlu "Her çocuğun durumu farklı ve farklı ihtiyaçları var. Bu açıdan beş ayrı bakanlığın çocuklara destek sunması olumlu" dedi.
Sokaktan kurtarılacak çocukların büyük ve kalabalık merkezler yerine daha küçük ve özelleşmiş birimlerde toplanması gerektiğini vurgulayan Eroğlu, "Ayrıntıları beklemeliyiz" dedi.(EÜ/BB)
