Sorunlar ve istekler
Birincisi 21-22 Nisan 2001'de toplanan Ulusal Çocuk Kongresi çalışmaları için, Kaymakamlıklar ve Milli Eğitim Müdürlükleri kanalıyla her ilçede çocuk komisyonları oluşturuldu. Komisyona il genelinde 150 engelli, çalışan, korunmaya muhtaç, suç işlediği için mahkemeye çıkmış çocuk ve öğrenci seçildi. Çocuk hakları sözleşmesi anlatıldı, sorunları ve istekleri soruldu. Rapor, çocuklar kadar anne ve babaların, öğretmenlerin, toplumun eğitilmesi gerektiğini gösteren çarpıcı örneklere yer veriyor:
Öğretmen ve anne, baba da eğitilmeli
*Çocuğa sürekli 'Sus, ne kadar ayıp' gibi ifadelerle susmayı öğretiyorlar.Bu da konuşmayan, düşünmeyen ve sorgulamayan nesiller üretilmesine neden oluyor.
*Ben 11 yıldır okuyorum.Yakında üniversite sınavına gireceğim. Benim geleceğim 3 saatlik sınav sonunda belirlenecek. Sınavı kazandığımı kabullenelim. Okulu bitirince iş garantim yok. Sınava giren çocukların isteklerinden çok ailelerin tercihleri önemli. Geleceğimizi ilgilendiren konularda dahi bizlerin düşünceleri arka plana itiliyor.
*Haklarımızın olduğunu bilmiyorduk.Her şeyin büyükler için olduğunu biliyorduk. Çocukların böyle hakları olduğunu öğrenmemiz iyi oldu.
*Çocuklar okullarda, dövülerek baskıya maruz bırakılmasın. İkna edilerek, fikirlerine saygı gösterilerek, karşılıklı saygı sevgi içerisinde eğitim öğretim yapılsın!
*Annemize, babamıza, öğretmenlerimize de bunları anlatmak lazım!
Öğretmenler ve ustalar
İlçelerin komisyon raporlarını değerlendiren Sosyal Hizmetler İl Müdürü Beycan Akdeniz,"Ne aileler, ne de okul yöneticileriyle öğretmenler çocuk haklarını biliyorlar. Hakları ihlal edenlerin başında öğretmenler ve meslek ustaları geliyor" dedi.
Daha duyarlı olunmalı
Sosyal Hizmetler İl Müdür Yardımcısı Orhan Gündüz,anne babaların, öğretmenlerin, ustaların ve patronların çocuklara daha duyarlı davranması gerektiğini vurguladı: ''Çocuklar olması gerekeni istiyor. Ama hakları ihlal edildiğinde, başvurabilecekleri, yaptırım gücü olan makam da yok.''
Çocuk Hakları Süreci
*"Ben çocuğum. 18 yaşına kadar bir çocuk olarak vazgeçilmez haklara sahibim" maddesiyle başlayan Çocuk Hakları Sözleşmesi, 1924'te Cenevre bildirgesinde ele alındı.
*20 Kasım 1959'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda kabul edildi.
*Türkiye Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni 14 Eylül 1990'da imzaladı.
*27 Ocak 1995'de yürürlüğe giren 4058 Sayılı Yasa ile sözleşme iç hukuk kuralına dönüştü.
Çocuk Hakları Sözleşmesi'nden maddeler...
42 Maddeden oluşan Çocuk Hakları Sözleşmesinin önemli kimi maddeleri şunlar:
Madde 6:Çocukların yaşamını korumak herkesin ilk görevidir. Yaşamak her çocuğun en temel hakkıdır.
Madde 7: Her çocuğa doğduğunda bir isim konur. Devlet bu ismi kaydeder. Çocuğa kimlik verir. Artık o çocuk devletin vatandaşı olur.
Madde 10: Ayrı ülkelerde yaşayan anne baba ve çocukların birlikte yaşaması için her türlü kolaylık gösterilir.
Madde 16:Çocuklar onurlu ve saygın birer insandır. Hiç kimse onların onurlarını kıramaz. onları küçük düşüremez, yaşadığı konut ve kurumundaki özel yaşantısına karışamaz. Bu haklar yasalarla korunur.
Madde 32:Ben çocuğum büyükler gibi bir işte çalışamam. Ben okula gider ve oynarım. Eğer çalışmak zorunda kalırsam yapacağım iş eğitimime engel olmamalı, sağlığımı bozmamalı, bende zararlı alışkanlıklar yaratmamalı.
Madde 36:Büyükler kendi çıkarları için çocukları kullanamaz.
Madde 41: Bir ülkenin yasaları çocuk hakları sözleşmesine uygunsa değiştirilmez. Değilse değiştirilir.