5 yaşın altındaki tüm çocukların çocuk felcine karşı aşılanmasını öngören kampanya ile, 1977 yılında "dünyadan kökü kazındığı ilan edilen" Çiçek Hastalığı gibi, "Çocuk Felci Hastalığı"nın da tüm dünyada ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Çocuk felci hastalığı nedir?
Çocuk felci, çocuk felci virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Üç farklı tipi olan çocuk felci virüsü, bağırsaklarda çoğalarak, vücudun diğer bölgelerine yayılır ve hafif, nezle benzeri bulgularla başlar. Her 200 vakadan bir tanesinde, hastalık etkeni olan virüs omuriliğe geçerek, orada kasların hareketlerini sağlayan sinir hücrelerini tahrip eder. Bu tahribat kalıcı olur. Sinir hücrelerinin yerini yeni hücreler alamadığı için, etkilenen kaslar çalışamaz ve hastalık hayat boyu sürecek felçlere neden olur. Çocuk felci en azından yardımsız yürüyememek demektir.
Çocuk felci hastalığı öldürücü müdür?
Hastalık zaman zaman ölümlere neden olabilir. Bazen beyindeki sinir hücreleri de çocuk felci virüsü tarafından tutulur. Bu da solunum yetmezliği ve ölüme neden olabilir.
Hastalığa en sık kimler yakalanır?
Hastalık en sık 5 yaşından küçük çocuklarda görülür, ancak daha büyük çocuklar da hastalığa yakalanabilir. Vakalar, erişkinlerde seyrek olarak görülmekle birlikte, nadiren ortaya çıkabilir.
Virüs nasıl bulaşır?
Virüs, özellikle hijyen koşullarının kötü olduğu bölgelerde bir çocuktan diğer çocuğa dışkı yoluyla bulaşır. Hastalık etkeni virüsün uzun süreli taşıyıcısı yoktur, hayvanlar da hastalık etkenini taşımazlar. Çocuk felci virüsü, sadece kanalizasyonda 3 ay boyunca canlı kalabilir.
Hastalığın tedavisi var mıdır?
Çocuk felci hastalığının tedavisi yoktur. Çocuk felci virüsü ile enfekte birçok çocukta hastalık hafif seyrederek, sadece nezle benzeri bulgular verir. Ancak, felçlerin ortaya çıktığı çocuklarda bu felçler tedavi ile düzelmez ve hayat boyu devam eder.
Hastalık bir kereden fazla geçirilebilir mi?
Evet. Hastalık etkeni virüs ile enfeksiyon sonucunda, hastalığa neden olan üç farklı tipte virüsten sadece bir tanesine -hastalığa neden olan virüse- karşı bağışıklık gelişir. Üç tip virüs arasında çapraz bağışıklık yoktur. Her üç virüse karşı bağışıklık sadece aşı ile sağlanır.
Hastalıktan korunmak için etkin bir aşı var mıdır?
Çocuk felci hastalığına karşı aşı ilk kez 1955 yılında geliştirilmiştir. Çocuk felci aşısı çok güvenli ve etkili bir aşıdır. Aşı çocukların ağızlarına damlatılarak uygulanmaktadır ve her üç tip virüse karşı bağışıklık sağlar.
Kimler çocuk felci hastalığına karşı aşılanmalıdır?
Tüm çocuklar, yaşamlarının ilk yılında çocuk felci hastalığına karşı rutin aşılama hizmetleri ile aşılanmalıdırlar. Bağışıklık sağlamak amacıyla ülkemizde çocuklara toplam 5 doz aşı uygulanmaktadır.
Bu aşılar; çocuk 2. ayını doldurduğunda başlayarak birer ay ara ile (2., 3. ve 4. aylarda) toplam 3 doz olacak şekilde tamamlanır. Daha sonra hatırlatma dozu denilen aşılar çocuk 1.5 yaşında iken ve ilkokul birinci sınıfta yapılır. (BB)
* Veriler, Sağlık Bakanlığı'nın web sitesinden alınmıştır.