Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) 2005'te başlayıp 2009'a kadar sürmesi hedeflenen "Aileye Dönüş ve Aile Yanında Destek Projesi" kapsamında ailelerinin yaşadığı ekonomik sıkıntılar sebebiyle korunma altına alınan çocukların ailelerine dönmesini hedefliyor.
Kurum, projenin amacına ulaşması için ailelere sosyal yardım yapacak. Kurumda şu an korunma ve bakım altında bulunan 20 bin çocuktan 12 bini ekonomik sıkıntılar nedeniyle ailesinden ayrı yaşıyor.
Karatay: Projenin felsefesi doğru
Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği İstanbul Şubesi'nden Abdullah Karatay, bianet'e projenin temel felsefesinin doğru olduğunu söyledi:
"Ancak vaat edilen yardım düzenli olarak yapılmalı, kesilmemeli. Aileler kısa sürede yeniden incelemeye tabi tutulmalı. Ayrıca SHÇEK ekonomik sıkıntı dolayısıyla başvuran ailelerin çocuklarını artık kuruma almamalı, bunun yerine yardım yapmalı. Çünkü çocuk aileden bir kez uzaklaştığında bağların yeniden kurulması zorlaşıyor."
Karatay: Çocuk-yoksulluk ilişkisi daha kapsamlı
SHÇEK'te bakılmakta olan çocuklara yönelik tespit, inceleme ve değerlendirme çalışmalarını Kuruluş Müdürlüğüyle İl ve İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlükleri gerçekleştirecek. SHÇEK'in açıklamasına göre Sosyal Yardım Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, projeye 2008 için 50 milyon 426 bin 475 YTL ödenek ayırıyor.
Karatay'a göre bu ödenek SHÇEK bünyesindeki çocuklar düşünüldüğünde "büyük" izlenimi veriyor, yanılsama yaratıyor:
"Ailesinin ekonomik durumu dolayısıyla mağduriyet yaşayan çocukların sayısı yaklaşık iki milyon. Yani bu aslında çok kapsamlı bir sorun. Devlet mali politikasında bu insanlara yardım etmek için değişiklik yapacaksa bunu sadece SHÇEK üzerinden yapamaz. SHÇEK'in projesini eleştirmiyorum ama şu gerçek ki bu sorun SHÇEK'i aşıyor."
Bu sorunun çözümü için "çocuk ve yoksulluk" ilişkisinin incelenmesi gerektiğini vurgulayan Karatay, ailelere sosyal yardımın örneğin "Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı" tarafından yapılması gerektiğini söyledi.
"SHÇEK yetersiz kalıyor"
SHÇEK projenin yürütülmesinin arkasında yatan düşünceyi şöyle açıklıyor:
"Çocukları koruma hizmetlerinde tüm dünya üzerinde durulan yaklaşım, ailenin korunması. Bu yaklaşım çocuğun kendi evi dışında bir kuruma yerleştirilmesi yerine aile yanında yaşamına devam etmesine imkan tanıyor. Türkiye'deyse korunmaya muhtaç çocuklara verilen hizmetler kurumda yoğunlaşıyor. Bu model çocukların fiziksel, duygusal ve zihinsel gelişimiyle sağlıklı sosyalleşmesini sağlamakta yetersiz kalıyor."
Projenin hedeflerinden diğerleriyse şöyle sıralanıyor:
- SHÇEK bakımındaki çocuk azalacağından, hizmetlerin nitelik ve niceliği olumlu yönde gelişecek,
- Boşalacak bir kısım SHÇEK binası, ihtiyaç duyulan başka hizmet modellerine dönüştürülecek,
- Korunmaya muhtaç olan çocukların bakım maliyetlerinin düşürülmesiyle devletin maddi ve manevi yükümlülükleri azalacak,
- Ekonomik yönden maliyeti daha yüksek olan kurum bakımı yerine aile yanında bakım modeliyle, aile ilişkileri de güçlenecek. (GG/TK)
