İlçedeki şehir şebeke sularında "koliform" bakterisi bulunması, yaklaşık bir aydır şehir su şebekesinin onarımı nedeniyle suların akmaması ve eczanelerden uyuz ilaçlarının temin edilmesinde güçlük yaşanması salgına neden olarak gösterilirken Sağlık Hakkı Hareketi Derneği Başkanı Dr. Mustafa Sütlaş, "Uyuz salgınına bu etkenler neden olamaz. Bu sorun, bir sağlık hizmeti sorunu. Uyuz salgının sorumlusu hükümet" dedi.
Şırnak Haber 73 Gazetesi Muhabiri Zekai Güneş, Cizre'de bu gibi hastalıkların daha önce ortaya çıktığını, ancak salgının ilk defa bu kadar çok kişiyi etkilediğini aktarıyor. Güneş'e göre hastalığın yayılmasının bir nedeni de, halkın hijyen konusunda bilinçlendirilmemesi. Ayrıca hastalığa yakalanan çocukların ailelerinin çoğu yoksul.
Sütlaş: Uyuzun sorumlusu hükümet
Doktor Sütlaş "Yöredeki insanlar fırsat eşitsizliğinin kurbanları olarak sağlık hizmetlerinden yoksunlar. Sorun uyuza yakalandıkları anda ilgili bilgiye, yetkiliye ve tedaviye ulaşamamaları. Uyuz salgının nedeni su kesintisi değil, hükümet" diyor.
Uyuzun temel nedenini temizlik eksikliği olarak açıklayan Sütlaş, "Cizre'de yaşanan uyuz salgınını sadece su kıtlığına ya da suda mevcut mikroplara bağlamak yanlış olur. Öyle olsaydı ishal gibi bulaşıcı diğer hastalıklar da ortaya çıkardı" diyor.
Sütlaş salgın şikayetlerinin görüldüğü ilk anda sağlık ocağının hizmet görüp görememesinin irdelenmesi gerektiğini belirtiyor ve ekliyor:
"Sağlık hizmeti devlet tarafından eşit, ücretsiz ve ulaşılabilir olarak alınması gereken bir hizmet, temel bir hakken, Türkiye'nin bir kısmı bu hizmetten yoksun."
Güneş: Eğitimsizlik en önemli neden
Hastalığa yakalanan öğrencilerin ailelerinin sosyoekonomik durumlarına ilişkin olarak Güneş, Cizre Belediye Başkanı Aydın Budak'ın "Okul tatil edildikten sonra benim çocuklarım da eve gönderildi. Ben de çocuklarımı alıp hastaneye götürdüm ve böyle bir hastalığa yakalandıklarına rastlanmadı" demecini aktarıyor.
Su sıkıntısı yeni bir sıkıntı değil
"Aslında bu hastalığın önemli sebeplerinden bir yöre insanın eğitimsiz olmaması" diyen Güneş, Budak'ın demecinden hareketle su sıkıntısının yeni bir sorun olmadığını ifade ediyor.
Güneş'in verdiği bilgiye göre Belediye Başkanı Budak'ın "Belediyemiz iki yıl sonra 100 yaşına giriyor. 98 yıldır su klorlama tesisatı kurulmamış" sözleri Cizre'de su sıkıntısının yıllardır devam ettiğini açıklıyor.
Doğu'da sağlık hizmeti yetersiz
Mardin Şırnak Tabip Odası Başkanı Hüseyin Mantu da yıllardır doğunun sağlık hizmetine erişemediğini ve hekim ve sağlık personelinin hep yetersiz olduğunu aktarıyor.
Dünya sağlık Günü'nde uyuz salgını
İlçede ilköğretim okulları ve liselerde uyuz salgını nedeniyle eğitime iki gün ara verildi. Dün (6 Nisan) İlçe Hıfzıssıhha Kurulu raporunda şehir şebeke sularından alınan numunelerin tahlili sonucunda suda "koliform" bakterisi bulununca, eğitime 2 gün ara verilmesi kararlaştırıldı.
İki gün içinde ilçedeki 17 okulun ilaçlanacağını belirten İlçe Milli Eğitim Müdürü İhsan Gören, "Bu okullarda 30 bin öğrenci eğitim görüyor" dedi.
Raporda, 29 Mart'tan itibaren okullarda baş gösteren uyuz salgınının, ilçedeki eczanelerin yeterli ilaç temin etmemelerinden dolayı kontrol altına alınamadığı ifade ediliyor. 15 günden bu yana şehir su şebekesinin onarımı nedeniyle suların akmadığı, bunun da salgında etkin olduğu vurgulanıyor.
30 bin öğrencinin neredeyse yarısı salgına yakalandı.
Cizre Belediyesi'nin okul, sokak ve evlerde dezenfektasyon uygulaması sürüyor. Ayrıca bölgeye ilaç sevkiyatı da yapılmış durumda.
Uyuz nasıl oluşur?
Uyuz hastalığı gözle görülemeyen hızlı üreyen bir parazit türünden kaynaklanıyor. Parazit cildin en üst tabakasına yuvalanıyor ve yumurtalarını derinin altına bırakarak yayılmalarını sağlıyor. Kaşıntılarla yumurtalar dökülüyor. Kişinin bu yumurtalarla doğrudan temasa geçmesi hastalığa yakalanmasına ve hastalığın yayılmasına neden oluyor.
Doğrudan temas dışında tırnaktan, giysiden, ortak eşya, yatak, giysi kullanımından da bulaşan uyuz, okul, yurt, hapishane, askeri birlik gibi ortak paylaşım alanlarında çok çabuk yayılıyor. (EZÖ/TK)
* Fotoğraflar: Zekai Güneş