"Kedi" karikatürü nedeniyle yargılanıp beraat eden Cumhuriyet gazetesi karikatüristi Musa Kart’a, 9 yıl sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret etmek iddiasıyla ikinci ceza davası açıldı.
Başbakanın avukatlarının, İstanbul Cumhuriyet Savcılığı Basın Bürosu’nun “haber verme ve basın özgürlüğü” vurgusuyla verdiği takipsizlik kararını temyiz etmesiyle dosyayı görüşen Bakırköy 14. Ağır Ceza Mahkemesi, “Eleştiri sınırlarının aşıldığı” gerekçesiyle davanın önünü açtı.
Bu durumda Başbakan, Leman ve Cumhuriyet gibi yayınlara açtığı ve eli boş döndüğü yargı atağını yıllar sonra yeniden başlatmış oldu.
Kart’ın davası 23 Ekim’de
Takipsizlik kararının kaldırılması üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu’nda görevli Savcı H. Hasan Bölükbaşı, 10 Temmuz 2014 tarihinde Musa Kart hakkında iddianame düzenledi.
İddianamede Musa Kart’ın karikatürünün hem gazetede hem de internet sitesinde ayrı ayrı yayımlandığına dikkat çekilerek, “Şüphelinin (Musa Kart) zincirleme suç kapsamında hakaret, iftira ve gizliliğin ihlali suçlarından dolayı yargılamasının yapılarak mahkemece suç sabit görüldüğünde hakaret, gizliliğin ihlali ve iftira suçlarından cezalandırılması” istendi.
Gazetesinin 1 Şubat 2014 tarihli sayısı için çizdiği karikatürde Başbakanı hedef aldığı ileri sürülen Kart’ın yargılanmasına 23 Ekim 2014 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde başlanacak.
Kart: Sorumluluk duygusu
Kart savcılıktaki ifadesinde, “17 Aralık’ta ortaya çıkan fotoğraf bir haksızlık ve hukuksuzluk fotoğrafıydı. Bu fotoğraf karşında sorumluluk duygusu taşıyan yazarların ve çizerlerin suskun kalması beklenemezdi. Nasıl ki yargıçlar kararlarıyla konuşuyorsa karikatüristler de çizgileriyle konuşur. Hakaret etmek kastıyla değil, gerçekleri yansıtmak kaygısıyla çizerler” dedi.
Kart’ın avukatı Bülent Utku ise Basın Kanunu’nun 3. maddesinin bilgiyi yayma ve eleştirme hakkını da içerdiğini anlatarak “Şikâyete konu olan karikatür güncel ve en azından görünüşte gerçek olan, tüm dünya ve Türkiye’yi ilgilendiren bir konu üzerine çizilmiştir. Karikatür, eleştiri sınırları içerisinde gazetecinin kamu görevini yerine getirmesinden kaynaklanan meşru sınarlar içerisindedir” dedi. Utku, Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararını ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin(AİHM) yazar Erbil Tuşalp ile ilgili verdiği ve Türkiye’yi mahkum ettiği kararını da savcılığa sundu. Ancak savunmalar dava açılmasına engel olmadı.
“Kedi” karikatürüne dava reddedildi
Çizer Kart hakkında, Erdoğan'ı “kedi” şeklinde betimlediği için de 2005 yılında dava açılmıştı. Ankara 8. Asliye Hukuk Mahkemesi, Kart ve dönemin Cumhuriyet gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Mehmet Sucu'yu Başbakan Erdoğan’a müteselsilen 5 bin YTL manevi tazminat ödemeye mahkum etmişti. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi ise, yerel mahkemenin kararını oybirliği ile bozmuştu.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, karikatür çizilerek yapılan siyasi eleştirilerin basın özgürlüğü ve düşünceyi açıklama özgürlüğüne aykırı olduğunun ileri sürülemeyeceğine işaret ederek, siyasi karikatürler, siyasetçiler için rahatsızlık yaratsa da, okuyucuların olayları daha net biçimde anlama ve kavramalarında etkili olduğuna dikkati çekmişti (EÖ).