Komite, ÇHS'ye ek Çocuk Satışı, Çocuk Fahişeliği ve Çocuk Pornografisi Protokolü' nün uygulanmasıyla ilgili olarak Türkiye'nin ilk raporunu değerlendirerek eleştirilerini ve tavsiyelerini 2 Haziran'da açıkladı.
Buna göre, hükümet gerekli yasal ve idari düzenlemeleri büyük ölçüde oluşturmakla birlikte uygulama için bütçe ayırmıyor, kamu çalışanlarına konuyla ilgili eğitim vermiyor ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği yapmıyor.
Rapor özellikle internet üzerinden çocuk pornografisinin yayılmasını önleyecek düzenleme eksikliğine dikkat çekiyor.
Cinsel sömürü vakalarının artmasından endişe duyduğunu söyleyen Komite çocukların kolayca ulaşabileceği etkin, bağımsız bir şikayet mekanizmasının olmamasını da eleştirdi
Komite'nin raporunda yer alan eleştirileri çocuk hakları üzerine çalışan uzmanlar birçok defa dile getirmişti.
"İnternetle ilgili düzenleme gerekli"
Raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
* Ek Protokol'de düzenlenen konular hakkında, kamunun, devlet görevlilerinin ve güvenlik, sosyal hizmetler, eğitim ve sağlık gibi kamu idaresi sektörlerinin bilinçlendirilmesi çabaları yetersiz. Protokolle ilgili çocukların da bilgilenmesi sağlanmalı. Protokolle ilgili bilgiler müfredata girmeli.
* Mağdur çocuklarla ilgili veri eksik ve yetersiz. Acilen sağlıklı veri toplanmalı ve stratejiler buna göre oluşturulmalı.
* TCK'da yapılan değişiklikler olumlu fakat internet üzerinden çocuk pornografisiyle ilgili boşluklar var. Doğrudan buna atıf yapan bir düzenleme eklenmeli ya da ayrı bir düzenleme yapılmalı. Türkiye 2001 tarihli Siber Suçlara İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ile 2005 tarihli İnsan Kaçakçılığına Karşı Sözleşme'yi imzalamalı.
"Uluslararası işbirliği yetersiz"
* Mağdur çocukların haklarının ve menfaatlerinin, ceza adaleti sürecinin bütün aşamalarında korunması sağlanmalı. Bunun için Birleşmiş Milletler Suç Mağduru ve Tanığı Çocuklara İlişkin Konularda Adalet Hakkında Rehber İlkeleri rehber almalı.
* Çocuk satışı, fahişeliği ve pornografisi meselelerinin kamuda tartışılmıyor olması endişe verici. Bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmeli ve önleyici tedbirler alınmalı. İstismar, şiddet ve suistimal gibi durumlarda psikososyal önlemeyi ve korumayı sağlamak amacıyla kurulan Psikososyal Koruma, Önleme ve Müdahale Birimi yaygın ve etkin değil.
Çocuk Hakları Komitesi, hükümetin uluslararası ve bölgesel işbirliğinin çok yetersiz olduğunu da belirtti ve hükümetten bir dahaki raporda daha fazla bilgi vermesini talep etti.
Hükümetin kulağı uzmanlara tıkalı
Bu eleştiri ve tavsiyeler çocuk hakları aktivistleri ve uzmanlar tarafından da defalarca gündeme getirilmiş fakat hükümet eleştirileri göz önüne almamıştı.
Bundan iki sene önce bianet'e konuşan Prof. Oğuz Polat, özellikle internetin yaygınlaşmasıyla birlikte çocuk pornografsinde bir "patlama yaşanacağını" ve önlem alınması gerektiğini söylemişti.
Çocukların ticari cinsel sömürüsü üzerine 71 ülkede çalışan ECPAT 'ın Direktörü Carmen Madrinan da İstanbul'da katıldığı bir sempozyumda konuya dikkat çekmiş ve konu üzerine bir Ulusal Komite kurulmasını istemişti.
Çocuk Hakları Komitesi
Çocuk Hakları Komitesi, ÇHS ve ek protokollerine taraf devletlerin sözleşmelere uyumunu denetliyor ve tavsiyelerini açıklıyor.
Taraf devletler sözleşmeyi imzaladıktan ilk olarak iki sene sonra, ve izleyen her beş senede bir hazırlayacakları raporları yılda üç defa Cenevre'de toplanan Komite'ye sunmakla yükümlü.
Türkiye, ÇHS'yi 1990'da, Çocuk Satışı, Çocuk Fahişeliği ve Çocuk Pornografisi üzerine Ek Protokol'ü 2002'de imzaladı.(EÜ/KÖ)
* Komite'nin raporuna ulaşmak için buraya tıklayın.
