Bilgi Üniversitesi'nde yapılan "Risk Altındaki Çocuk ve Ergenler Sempozyumu"nun ikinci gününde konuşan Madrinan, çocukların fuhuş, çocuk pornografisi, çocuk ticareti ve seks turizmi ile cinsel sömürüye maruz kaldığını; sorunun her geçen gün büyüdüğünü söyledi.
Bir senedir Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği'yle (Yeniden) birlikte Türkiye'de bir durum analizi oluşturmak için çalıştıklarını anlatan Madrinan, araştırma sonuçlarının yapılacak bir konferansla açıklanacağını belirtti.
İnternet'te çocuk pornosu yaygınlaşıyor
İki gün önce İnternet'te çocuk pornografisine karşı bir kampanya başlattıklarını söyleyen Madrinan, herkesi kampanyaya destek vermeye çağırdı.
67 ülkeden çocuk hakları gruplarının destek verdiği kampanya, İnternet sektörünü çocuk pornografisini kontrol altına alacak ve engelleyecek çözümler üretmeye zorlamayı amaçlıyor.
Çocuk hakları savunucuları, hükümetlerin de İnternet'i çocuk pornografisinden temizleyecek düzenlemeleri ve mağdur çocuklar için rehabilitasyon ve koruma çalışmaları yapmalarını talep ediyor.
Madrinan, "Sektör yöneticileri virüslere, bilgi güvenliğine harcadıkları çabanın aynısını giderek yaygınlaşan bu problemin çözümü için harcamalılar" dedi.
2001'de uluslararası bir operasyon gerçekleştirildiğini ve Bursa'da da çocuk pornografisi ticareti yapan bir kişinin yakalandığını hatırlatan Madrinan, "O adam şu an serbest. Bu da yasal düzenleme yapılmasının gerekliliğini gösteriyor" dedi.
"Tarihin en büyük köle ticareti"
Çocukların ticari cinsel sömürüsünün çok büyük bir problem, fakat doğası gereği gizli yürütülen faaliyetlerle ilgili rakam vermek zor. BM Çocuklara Yardım Fonu'ndan (UNICEF) Kul Guatam, 2003'te yaptığı bir açıklamada, sorunu "dünya tarihinin en büyük köle ticareti" diye betimledi.
Çocuk ve kadın ticareti konusunda bugüne kadar oldukça önemli yol kat edildiğini söyleyen Madrinan, "Ne yazık ki aynı şeyi çocukların cinsel sömürüsünün diğer şekilleri için söylemek zor" dedi.
İnsanların kendi çevrelerinde kabul edilmeyecek olan davranışları gerçekleştirmek için seyahat ettiklerini anlatan Madrinan, "Hükümetler seks turizmine karşı 'turizmimiz zedelenir' diye önlem almıyor. Turizm endüstrisi de kendi içinde bu konuyla ilgili kontrol mekanizmaları oluşturmuyor" dedi.
Çocuk fuhuşunun birçok çocuk üzerinde onarılamayacak travmalara yol açtığını anlatan Madrinan, "Bu sadece para karşılığında olmuyor. Barınak, koruma, yiyecek karşılığında da yetişkinler çocukları sömürüyor. Olanları anlatamayan çocuklar ömür boyu bu travmayla yaşamaya çalışıyor" diye ekledi.
Ne yapmalı?
Sorunun büyüklüğü karşısında yerel çalışmaların, tek tek kişilerin ya da kuruluşların çabalarının yetersiz kalacağını belirten Madrinan, "Birçok hükümet kuruluşu, sivil toplum ve kişiler bir arada çalışmalı. Bu çalışmaları koordine etmek, kaynakları dağıtmak ve planlama için yetki sahibi bir ulusal komite kurulmalı" dedi.
Madrinan, yapılaması gerekenleri dört başlık altında topladı:
* Önleme çalışmaları,
* Koruma ve işbirliği çalışmaları,
* Rehabilitasyon ve topluma kazandırma faaliyetleri ve
* Çocukların katılımı.
Öncelikle ülke içinde sorunun boyutlarını ortaya koyan kapsamlı bir araştırma yürütülmesini gereken Madrinan, kurulacak ulusal komitenin bu araştırmaya bakarak planlama yapacağını aksi takdirde karanlıkta yol alınmış olacağını belirtti.
Diğer ülkelerde ulusal komitelerin yaptığı çalışmalardan örnekler veren Madrinan "Yasal reformlar, polisin, yargıçların eğitimi, medyanın kullanımı, sosyal hizmetler uzmanlarının eğitilmesi... Bunlar öncelik sırasına düzülmeli ve eşgüdümlü olarak yürütülmeli" dedi.
Madrinan, çocukların katılımının da önemine dikkat çekti: "Eğitim alan çocuklar deneyimlerini en iyi şekilde aktarabilir. Sorunun vahametini onlardan daha iyi kim bilebilir ki?".
Uluslararası altyapı
Çocukların cinsel açıdan sömürüsüne karşı temel ilkeler 1989'da Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (ÇHS) ile oluşturuldu.
ECPAT'ın çabalarıyla 1996'da toplanan çocukların cinsel sömürüsü üzerine birinci dünya kongresi ile hükümetler ve sivil toplum kuruluşlarına rehberlik edecek Hareket için Stockholm Gündemi ortaya çıktı.
2000'de oluşturulan ve Türkiye'nin de 2002'de uygulamaya koyduğu Çocukların Satılması, Çocuk Fahişeliği ve Pornografisi Üzerine ÇHS'ye Ek Protokol konuyu daha detaylı olarak ele aldı. Son olarak Ermenistan'ın imzaladığı Ek Protokol 88 ülkede yürürlükte.
Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 1999'da oluşturulan Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına ilişkin 182 numaralı sözleşmesi de fuhuş, çocuk ticareti ve çocuk pornografisini kapsıyor. 1999'da oluşturulan sözleşmeyi Türkiye 2001'de yürürlüğe koydu.
ECPAT
Şu an 71 ülkede faaliyet gösteren ECPAT (End Child Prostitution, Child Pornography and Trafficking of Children for Sexual Purposes-Çocuk Fahişeliğine, Çocuk Pornografisine ve Çocukların Cinsel Amaçlarla Ticaretine Son) 1990'da Güney Asya'da seks turizmine karşı çalışmalar yürütmek üzere kuruldu.
Çocuk hakları alanında çalışan kurum ve kişilerin oluşturduğu bir ağ olan ECPAT, çocukların ticari cinsel sömürüsüne karşı faaliyet gösteren en önemli uluslararası kuruluş.(EÜ)
