Proje, gizli kalan çocuklara yönelik cinsel istismar olaylarının gün yüzüne çıkartılmasında yardımcı olmayı, buna maruz kalan çocuklara tanı, tedavi ve yargı aşamalarında destek vermek ve toplumda cinsel istismarın bir halk sağlığı problemi olduğu bilincini geliştirmeyi amaçlıyor.
Türkiye genelinde yedi gün 24 saat hizmet verecek olan destek ve ihbar hattının numarası 0 216 450 54 54.
Polat: Çocuk istismarı her geçen gün artıyor
Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde bugün gerçekleşen bilgilendirme toplantısında konuşan proje danışmanı ve dernek başkanı Prof. Dr. Oğuz Polat, Adalet Bakanlığı verilerine göre, yılda ortalama 10 bin çocuğun cinsel istismara maruz kaldığını, fakat bu rakamların buz dağının sadece suyun üstünde kalan kısmı olduğunu belirtti.
Dünyada çocuk istismarının her geçen gün yayılma hızını artırdığını belirten Polat, istismarın önlenmesi konusunda alo-imdat ve bilgilendirme hattı projelerinin koruma çalışmalarında lokomotif rol oynadığını söyledi.
Devlet bu modelin sürekliliğini sağlamalı
Bu telefon hattının sadece çocukların başları sıkıştığında ulaşabilecekleri alo imdat hattı olmadığını da dikkat çeken Polat, bu hattın belki de pratikte daha öne çıkan boyutunun toplumun bilgilenebilmesini sağlamak olduğunu ifade etti.
Projeyle bir model oluşturmaya çalıştıklarını belirten Polat, ilerleyen dönemde bunun sosyal devletin gereği olarak hükümetlerce üstlenilerek sürekliliğinin sağlanması gerektiğini söyledi.
"183 işlevselliğini kaybetti"
Polat, devletin 183 numaralı alo-imdat hattının şekilsel bir hal aldığını, sadece mesai saatlerinde çalışan bir hatta dönüşerek işlevselliğini kaybettiğini savundu.
Cinsel istismarın suç olması nedeniyle de doğası gereği gizlenmeye çalışıldığını ifade eden Polat, "Gizli kalan cinsel istismar çocuk ve gençlerin cinsel sağlık ve üreme sağlığını tehdit eder. Olgularda mağdurlar meydana gelebilecek istenmeyen gebelik ve cinsel hastalıklar ile ruhsal travma gibi sorunları nedeniyle sağlık hizmetlerinden faydalandırılmazlar. Diğer taraftan tesadüfen ya da hamilelik neticesinde yargıya intikal etmiş olguların gerçek mağduriyeti yansıtmadığı ortada" dedi.
Cinsel istismar evden kaçma nedenlerinden
Çocuğa yönelik cinsel istismarın bir üreme sağlığı sorunu olduğu gibi, çocukların evden kaçma sebeplerinden biri de olduğunu belirten Polat, "günümüzde 'çocuk yaşta evlilik ve gebelik' gibi çok sayıda uygulama istismar olarak dikkati çekiyor" diye konuştu.
Polat, toplumda mevcut yanlış eğilimler, eğitimsizlik, gelenek ve görenekler çerçevesinde ensestin ve aile dışından gelen cinsel istismarın gizli kalmasının nedenlerini şöyle sıraladı:
* Kız çocukların çok küçük yaşlarda evlendirilmeleri,
* Fiziksel ve ruhsal olarak hazır olunmadığı halde kız çocuklarda erken yaşta ve çok sayıda gebelik yaşanması,
* Ailenin bütünlüğünün bozulmaması,
* Toplum dışına itilme korkusu, yalancılıkla suçlanma korkusu, kurbanın kendini suçlu hissetmesi, kurbanın nereden yardım alacağını bilmemesi/güvenmemesi ve toplumda bildirme (ihbar) mekanizmasının çalışmıyor olması.
Gezer: "'İspiyoncular' değil bilinçli yurttaşlar aranıyor"
Dernek ve proje hakkında bilgi veren projenin koordinatörü ve dernek ikinci başkanı Tanzer Gezer, 6 Aralık 2005'te başlayan projenin bir yıl süreceğini, fakat destek hattının iki yıl süreyle daha sürdürüleceğini bildirdi.
Gezer, toplumda suçu ihbar mekanizmasının çalışmadığını ve yurttaşların nereye başvuracaklarını bilmediklerini söyledi.
"Yurttaşlar kanunları bilmiyorlar. İşlenmekte olan bir suçu ihbar etmemenin cezası en az bir yıl hapis, çocuk ve gençlerin cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları var, istismar çocuğun hayatında çoğu zaman dönülmez fiziksel ruhsal hasarlar meydana getirir".
Toplumda bu bilincin yerleşmesi, destek ve ihbar hattının daha çok çocuğa ulaşmasında medyaya önemli bir rol düştüğünü söyledi.
Eroğlu: Proje risk altındaki çocukların tespitinde önemli
İstanbul Sosyal Hizmetler İl Müdürü Kahraman Eroğlu da, risk altındaki çocukların tespiti konusunda yaşanan sıkıntıları aktardı ve kurulan destek ve ihbar hattının bu tespitlerde önemli bir rol oynayacağına inandığını söyledi.
Projenin teknik alt yapısını kuran Vodosoft Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Aslan ise çağrı merkezinin işleyişini anlattı.
Hedef bir yılda 10 bin çağrı
Bir yıl sürecek projenin sonunda, destek hattına bilgi edinmek amaçlı 10 bin çağrı gelmesi ve bunların cevaplanması hedefleniyor.
Bir yılın sonunda seçilen illerde yargıya intikal eden çocuğa yönelik cinsel istismar davalarında; dolayısıyla yargı süreci gereği sağlık hizmeti alan çocuk sayısında yüzde 5'lik bir artış olması bekleniyor.
Toplantının sonunda, destek hattının duyurularak çağrı kapasitesinin yükseltilmesi için proje boyunca hazırlanarak televizyonlarda yayınlanacak 10 çizgi filmden ikisi gösterildi ve destek hattının işleyişi örneklerle gösterildi. (KÖ)