ABD Adalet Bakanlığı, merkezi Fransa'da bulunan Lafarge grubu bünyesindeki dünyaca ünlü çimento üreticisi Lafarge AŞ'nin "DAİŞ'e yardımcı olduğu"nu kabul ederek federal mahkemeyle anlaşma yoluna gittiğini açıkladı.
Açıklamaya göre aleyhindeki "DAİŞ'e yardım etme" suçunu kabul eden Lafarge, ABD federal mahkemesine 777,78 milyon dolar (yaklaşık 15 milyar TL) para cezası ödemeye razı oldu.
Lafarge'dan yapılan yazılı açıklamadaysa "Lafarge ve alt şirketi Lafarge Suriye, yöneticilerin bireysel olarak yer aldığı eylemlerden dolayı sorumluluğu kabul etmiştir. Bu eylemler, Lafarge'nin davranış kurallarının açıkça ihlalidir. Bu olayın gerçekleşmiş olmasından çok üzgünüz. ABD Adalet Bakanlığı ile konunun çözümüne ilişkin yakından çalıştık." denildi.
Mahkeme safahatına göre Lafarge, DAİŞ'in Batılıları kaçırıp öldürmeyi sürdürdüğü Ağustos 2013-Ekim 2104 arasında örgüte ve El Nusra Cephesine ve aracılara 10.24 milyon dolarl rüşvet ödemişti.
ABD, Brooklyn Bölge Mahkemesinde süre giden davada henüz herhangi bir kimse şahsen suçlanmadı.
Savcı: Lafarge rakiplerini saf dışı etmesi
için de DAİŞ'le işbirliği yaptı
Mahkeme Savıcısı Breon Peace yaptığı yazılı açıklamada, "Lafarge, sarsıcı suçunu kabul etti ve sorumluluğunu üstlendi" dedi. "Daha önce hiçbir kurum, yabancı terör örgütlerine maddi destek ve kaynak sağlamakla suçlanmamıştı."
Savcılık açıklamasına göre, Lafarge Çimento AŞ.'nin Suriye yöneticileri Suriye'nin kuzeyinde, Celabiye bölgesindeki çimento fabrikası için gerekli malzemeleri DAİŞ kontrolündeki tedarikçilerden satın alıyor ve çalışanların, müşterilerin ve tedarikçilerin bölgedeki kontrol noktalarından geçebilmeleri için DAİŞ ve El Nusra Cephesine aylık "bağış" ödüyordu.
İddiaya göre Lafarge Çimento Suriye, yaptığı anlaşma uyarınca "müşterilerine sattığı çimento hacmiyle orantılı olarak DAİŞ'e ödeme yapıyor ve şirket yöneticileri bu ödemeleri bir tür 'vergi' olarak görüyorlardı."
Savcı Peace "Lafarge, çimento satmaya devam edebilmek için, bir iç savaşın ortasında dünyanın en barbar terör örgütlerinden biri olan IŞİD'in eline para saymak gibi akıl almaz bir seçim yaptı" dedi.
Peace üstelik "Lafarge'ın bunu yalnızca örgütün çimento fabrikasını işletmesine izin verilmesi için yapmadığını" da vurguladı. "Bunu yapması zaten yeterince kötüydü, ama Lafarge DAİŞ'le ilişkisini ekonomik avantaja dönüştürmek ve DAİŞ''ten rakiplerinin satışlarını kısıtlamakta yardımcı olmasını için de para ödüyordu" dedi.
Soruşturma 2017'de başladı
Reuters'in 2018'deki haberine göre, Fransa yargısı 2017'de Suriye'deki Lafarge Çimento işletmesine karşı "terörist örgüt finansmanı" şüphesiyle soruşturma başlatmıştı. Şirket, Fransız makamlarına fabrikanın çalışmasını sürdürmek için silahlı gruplara para ödediğini itiraf etmişti.
Soruşturmada Fransa'nın Paris'teki Suriye elçisi Franck Gellet, 19 Eylül 2014'te dışişleri bakanlığı üst düzey yetkililerine gönderdiği bir e-postada, Rakka'ya yaklaşık 87 km (54 mil) mesafedeki Lafarge fabrikasına atfen, "Bu Fransız yatırımı korunmalıdır" dediği ortaya çıkmıştı.
Gellet, tesisin GPS koordinatlarını içeren e-postada, "Washington'dan önce bizimle danışmadan bu sahadahiçbir şey yapmamasını istememiz meşru görünüyor" diyordu.
E-posta, Lafarge'ın o zamanki güvenlik şefi Jean-Claude Veillard ve diğer Fransız yetkililer ile Gellet arasındaki yazışmaları kapsayan bir flash bellekte yer alıyordu.
Adli soruşturmanın da bir parçası olan 2 Ekim 2014 tarihli başka bir e-postaya göre de, talep ABD yetkililerine iletilmişti.
Fransa devletinin her şeyden haberi vardı
Reuters'in haberine göre, soruşturma dosyaları, Veillard'ın bir yargıca düzenli olarak Fransa istihbarat servislerine bilgi aktardığını söylediğini gösteriyor.
Veillard yargıca, "Bu kişiler hakkında bilgi alır almaz servislere iletecektim... Onlara ham bilgi gönderiyordum" dedi.
Bir belge, Veillard'a bölgeyi kontrol eden silahlı gruplara yapılan ödemeleri istihbarat servislerine anlatıp anlatmadığını soran bir yargıcın tutanaklarını detaylandırıyor.
Belgede Veillard'ın şu yanıtı verdiği görülüyor: "İstihbarat servislerine aktardığım bilgileri filtrelemedim, onlara her şeyi anlatıyordum."
Aralık 2018'de insan hakları savunucuları, Lafarge'ın 2011'den 2015'e kadar Suriye'de faaliyet göstermeye devam etmeleri için IŞİD militanları da dahil olmak üzere silahlı gruplara yaklaşık 13 milyon avro ödediğini söylemişlerdi.
Anadolu Ajansı da , 7 Eylül 2021'de Fransız şirketi Lafarge'ın DAİŞ'i' Fransa istihbaratının bilgisi dahilinde finanse ettiğini kanıtlayan belgeleri yayımlamıştı.
Belgelere göre, Lafarge, terör örgütü IŞİD'le ilişkisi hakkında Fransız istihbarat servislerini sürekli bilgilendirdi. Fransız istihbarat ve devlet kurumları, Lafarge'ı terörü finanse ederek insanlığa karşı suç işlediği konusunda uyarmadı ve bu durumu gizli tutanaklarda itiraf etti.
(AEK)
