"Hükümetin yeni bir şey yapacağına dair işaret yok. Hatta açılımın devam edip etmeyeceğini dahi bilmiyoruz. PKK açısındansa yeni bir döneme girildiği çok açık."
Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nden (ODTÜ) Doç. Dr. Mesut Yeğen, 1 Haziran'da ateşkes kararını kaldıran PKK'nin "uzun süre hareketsiz kalmanın mümkün olmadığına karar verdiğini" düşünüyor.
"PKK ayrıca Türkiye, ABD, AB ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki uzlaşmanın kendisini zora sokacağının farkındaydı ve şimdi buna engel olmayı planlıyor. Belki kendi pozitif programını hayata geçiremez ama başkalarının pozitif programını engelleyebilir." Başka bir deyişle Yeğen, PKK'nin taleplerini kabul ettiremese de hükümetin kendine yönelik hamlesini engelleyebileceğini söylüyor.
Tehlike
"Müstakbel Türk'ten Sözde Vatandaşa Cumhuriyet ve Kürtler", "Devlet Söyleminde Kürt Sorunu" kitaplarının yazarı Yeğen'e göre sürecin asıl tehlikesi sivil alanda çatışmayı tetikleme ihtimali.
Yeğen PKK'nin hükümetin "tasfiye planı"na karşı harekete geçerken bu olasılıktan da rahatsız olmadığını ya da bunu göze aldığını düşünüyor.
"Çünkü PKK'ye bir çıkış yolu gösterilmiyor. Örgüt hükümete bu planın pahalıya mal olacağını göstermek istiyor. Bir kere sivil çatışma başlarsa bunu ne devlet ne de PKK kontrol edebilir. "
Cenazeler çoğalıyor
Hükümetin "açılım"ı somut adımlara dönüşmedi; PKK'ye yönelik askeri operasyonların yanı sıra, Kürt siyasetçi ve hak savunucuları hukuki yaptırımlar, baskılarla karşılaştı.
Örgüt açılımı "kültürel soykırım" diye tanımladı. Hapisteki lideri Abdullah Öcalan da muhataplık çağrılarına cevap gelmeyince "aradan çekileceğini" söyledi.
Son haftada çatışmalarda 14 asker öldü, 18'i yaralandı. Hükümettense "terörle mücadelede kararlılık" mesajları geliyor.
PKK eleştiriyle karşılaşabilir
Yeğen'e göre PKK de bu politikayla risk alıyor. "Hem Türk hem de Kürt tarafında 2007'den beri 'bu iş başka şekilde hallolsun' diyen bir kamuoyu var. Bu kesimin siyasete damgasını vurmaya çalışıp çalışmayacağı henüz belli değil. Bu olursa PKK'ye yönelik eleştiriler dillendirilmeye başlayabilir."
Örgütün Doğu illerinde yaşayan Kürtler arasında güçlü sivil desteği olduğunu vurgulayan Yeğen şiddetten memnun olmayanların bu desteği sarsabileceğini vurguluyor.
Barzani'nin ziyareti
Mesud Barzani'nin bugün başlayan Türkiye ziyaretini "dörtlü uzlaşma" çerçevesinde değerlendiren Yeğen, ABD ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Türkiye'ye koşulsuz destek vermeyeceğini söylüyor.
"ABD ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi, PKK'ye karşı ne yapacak, bilmiyoruz. Muhtemelen Türkiye'den inisiyatif almasını ve belli bir destek vermeyi taahhüt etmişledir. O inisiyatif açılımdı ama yürümedi. Peşmergelerin ve ABD askerlerinin Türkiye'yle birlikte savaşması, sorunu PKK sorunu olmaktan çıkarır; Türkiye ve Kuzey Irak'ta şehirleri yönetilemez hale getirir. Türkiye'deki Kürt kamuoyu hükümet politikalarıyla ilgili hayalkırıklığı içindeyken Barzani'den destek beklemek bana gerçekçi gelmiyor. Onların da bir kamuoyu var."
Yeğen tek belli olanın AB'nin tavrı olduğunu düşünüyor. "AB'nin yapacağı da oradaki Kürt diasporası, PKK'nin sivil faaliyetleri üzerinde baskı uygulamak." (EÜ/TK)