2003'te İtalya, Milano'da Mısırlı bir din insanının kaçırılmasıyla ilgili dava bugün başlarken bu yargılama Amerikan istihbarat servisi CIA'nın gizli sorgulama programına yönelik ilk ciddi yasal karşı duruş olacak.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) yeni seçilen İtalyan hükümetini, olayla ilgili 26 CIA ajanının yargılanmak üzere iadesini talep etmeye çağırdı.
CIA ve İtalyan istihbarat servisinin Şubet 2003'te Ebu Ömer olarak tanınan Hasan Mustafa Osama Nasır'ı kaçırmak için işbirliği yaptığı düşünülüyor. Milano'da kaçırılan Nasır daha sonra Mısır'a götürülerek işkence altında sorgulandı.
İtalyan mahkemesi Haziran 2005'te olayla ilgili bir yargılama başlattı fakat Amerika Birleşik Devletleri'yle ikili ilişkilerin bozulmasından çekinen hükümetin sorumlu CIA ajanlarının iadesini talep etmemesi yüzünden süreç yavaş ilerledi.
"Berlusconi süreci hızlandırsın"
HRW yöneticisi Joanne Mariner, hafta sonu yapılan seçimlerin ardından kurulacak yeni hükümetin bu süreci hızlandırmasını ve "gizli gözaltılara tahammül edilmeyeceğini tüm dünyaya göstermesini" istedi.
Şubat 2007'de serbest bırakıldıktan sonra HRW'ye konuşan Nasır, Mısır'da istihbarat görevlilerinin uyguladığı işkenceyi anlatmıştı. "Hayal bile edemezsiniz. Beni derisi yüzülmüş bir koyun gibi asıp vücuduma elektrik verdiler."
HRW'nin yeni yayınladığı İkili Yargılama: Ürdün'deki CIA Sorgulamaları başlıklı raporda örgütün "terörizm şüphelilerini nasıl üçüncü ülkelere götürerek sorguladığı ve sorgulama işini bu ülkelerin güvenlik güçlerine devrettiği" detaylı olarak anlatılıyor.
General Pollari de yargılanıyor
Mariner, CIA uygulamalarının ABD'de de yargılanması gerektiğini fakat Adalet Bakanlığı'nın bu konuda "sorumluluğunu yerine getirmediğini" söyledi.
Milano'da başlayan dava da dokuz İtalyan görevli de mahkeme karşısına çıkıyor. Sanıklar arasında İtalyan askeri istihbarat servisi SISMI'nin eski başkanı General Nicolo Pollari de var.
Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Komite, önüne gelen bir vakada Mısırlı mülteci Ahmed Agiza'yı Kasım 2001'de CIA'nın talebi üzerine sorgulanmak için ülkesine iade eden İsveç'i suçlu bulmuştu.
Türkiye de sorumlu
Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi raportörü Dick Marty, 2006'da açıkladığı raporda Türkiye'deki İncirlik üssünün de CIA programı çerçevesinde kullanıldığını söylemişti.
Bulguların Polonya ve Romanya'da gizli gözaltı merkezlerinin bulunduğunu gösterdiğini söyleyen Marty, "Birçok Avrupa ülkesinin yetkilisinin, CIA'in bu yasadışı etkinliklerine aktif olarak katıldığı açıktır. Diğer ülkeler bu etkinlikleri ya bilerek görmezden gelmiş ya da bilmek istememiştir" dedi.(EÜ)