CHP İstanbul Milletvekili Akif Hamzaçebi, seçim barajının yüzde 10'dan yüzde 5'e indirilmesi için yasa teklifi hazırladı.
Hamzaçebi tasarı gerekçesinde "2015 genel seçimlerinde yüzde 10 seçim barajı halk tarafından fiilen yıkılmıştır. Seçim sonuçları, halkın iradesinin yüzde 10 seçim barajına karşı olduğunu ve seçim barajının indirilmesi gerektiğini somut olarak ortaya koymuştur" dedi.
"Toplumdaki farklı görüşlerin en geniş biçimde parlamentoya yansımasını sağlayacak olan seçim sistemidir" gerekçesiyle sunduğu tasarıda Hamzaçebi, "Bir ülkede belirli aralıklarla seçim yapılıyor olması, o ülkede özgürlükçü bir demokrasi olduğu sonucunu yaratmaz. Bunun yanında seçimlerin güvenlik içinde yapılması ve farklı görüş sahiplerinin görüşlerinin parlamentoya yansıması gereki" dedi.
Avrupa Konseyi hiçbir ülkede yüzde 10 yok
Hamzaçebi'nin gerekçelerinde şu bilgiler yer aldı:
* Avrupa Konseyi’ne üye 47 devlet arasında Türkiye dışında yüzde 10 seviyesinde baraj uygulayan başka bir devlet yok. En yakın Lichtenstein yüzde 8 baraj uyguluyor, ondan sonra yüzde 7 ile Rusya ve Gürcistan geliyor.
* Üye devletlerin üçte birinde baraj yüzde 5, 13 devlette ise baraj yüzde 5’in altında, yedi devlette ise hiç baraj yok.
* Yüzde 10 barajı, siyasal partileri yasanın boşluklarından yararlanarak dolambaçlı yollara başvurmak zorunda bırakıyor. Bu da seçmen iradesinin tam olarak parlamentoya yansımasını önlüyor.
* Yüzde 10'luk baraj nedeniyle bazı seçmenler tercihlerinde değişiklik yapma ihtiyacı duymuştur.
Barajı indirmek için verilen teklif değil
CHP'li Hakkı Süha Okay 9 Temmuz 2010 tarihinde CHP'li Hakkı Süha Okay seçim barajının yüzde 7'ye indirilmesi için yasa teklifi vermişti. 2010 yılında seçim barajı tartışmaları yaşanıyordu, 25 Mart 2010 tarihinde konu Meclis Anayasa Komisyonu'nda görüşülmüş, BDP'li Hamit Geylani barajın yüzde 3'e düşürülmesi için teklif vermişti. Teklif komisyonda kabul edilmedi.
AİHM'den "indirin" tavsiyesi
2002 seçimlerinde Şırnak'tan Demokratik Halk Partisi (DEHAP) adayı olan, ancak yüzde 45,95 oy almalarına karşın baraj nedeniyle milletvekili olamayan konuyu Resul Sadak'ın ve Mehmet Yunak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşımıştı. Mahkeme 2008'de nihai kararını vermişti. Kararda yüzde 10'luk barajın hak ihlali olmadığına hükmetmiş, ama barajın indirilmesinin iyi olacağını belirtmişti.