Fotoğraf: Raşit Aydoğan / AA
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Engin Özkoç, CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek ve CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) eski CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu hakkında verdiği hak ihlali kararının gerekçesinin açıklanmasının ardından TBMM Başkanı Mustafa Şentop’la görüştü.
Görüşme sonrası Meclis’te basın toplantısı düzenleyen Grup Başkanvekili Özkoç, Şentop’un “Berberoğlu milletvekilliği görevine başlayacak” dediğini aktardı.
Özkoç, Anadolu Ajansı’nda yer alan habere göre konuya ilişkin şunları dedi:
"AYM, hem Hakim ve Savılar Kurulu’na (HSK) hem de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) 'Bu kararı uygulayın' diye gerekçesinde not düştü.
"TBMM, bir anayasal kuruluştur. Milletvekilinin hak ihlali olduğu halde, karar okutularak milletvekilliğinin düşürülmesinin bir an önce durdurulması gerekliliğini açıkça ifade etti. 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nin, AYM'nin kararına uyması gerektiğini, bunun için de HSK'nın üzerine düşen görevi yerine getirmesi gerekliliğine dikkat çekti.
"Şentop 'Bu karar açıklandıktan sonra biz bu kararı, TBMM'deki Karma Komisyona göndereceğiz ve böylece görevimizi yerine getirmiş olacağız. Fiilen de Enis Berberoğlu milletvekilliği görevine başlamış olacak' dedi.
"Meclis Başkanı bunu fezleke olarak görüyor. Milletvekillerine ilişkin fezlekeler, Karma Komisyona gidiyor. Ama AYM kararı doğrultusunda Berberoğlu, milletvekilliğini kazanmış oluyor. O yüzden milletvekilliği devam edecek. Diğer fezlekelerin gündeme gelmesi ve TBMM Genel Kurulunda dokunulmazlığın kaldırılması ayrı bir konudur, süreçtir.”
"Mahkemenin AYM kararına direnme hakkı yok"
Anayasa Mahkemesi, Berberoğlu hakkında verilen ikinci hak ihlali kararının gerekçesinde, daha önceki hak ihlali kararına uyulmaması nedeniyle "Anayasa, kamu makamlarına ve derece mahkemelerine Anayasa Mahkemesi kararlarına direnme veya bağlayıcılığını tartışma yetkisi vermemektedir" dedi.
AYM kararı, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilecek.
Ne olmuştu?14 Haziran 2017’de Cumhuriyet Gazetesi'nde yayınlanan “MİT TIR'ları” haberiyle ilgili olarak Enis Berberoğlu hakkında “Siyasi ve askeri casusluk maksadıyla devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgileri açıklama” suçlamasıyla açılan davada İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi 25 yıl hapis cezası verdi. Bunun üzerine Berberoğlu 14 Haziran 2017’de tutuklandı. Bu hüküm, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi tarafından 9 Ekim 2017’de bozuldu. Bozma kararında İstinaf Mahkemesi “Sırrın daha önce ifşa edildiğinin kabulü halinde gizli kalması gereken bilgileri casusluk maksadıyla açıklama suçunun unsurlarının oluşmayacağını” belirtti. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ise İstinaf Mahkemesinin bozma kararını usul ve yasaya aykırı bularak dosyayı iade etti. Dosyayı yeniden ele alan İstinaf Mahkemesi, bu kez Enis Berberoğlu'na "casusluk" suçundan değil, "devletin güvenliği, iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklamak" suçundan 13 Şubat 2018’de 5 yıl 10 ay hapis cezası verdi ve tutukluluğunun devamına hükmetti. Bu kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısı temyiz etti. Savcılık, Berberoğlu'nun "casusluk" suçundan cezalandırılması talepli temyiz dilekçesini Yargıtay’a gönderdi. Dilekçede, Berberoğlu'nun, "devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama" suçundan cezalandırılması talep edildi. Berberoğlu, 24 Haziran Milletvekilliği Seçiminde yeniden CHP İstanbul Milletvekili seçilince, yargılamanın durdurulması talebiyle Yargıtay'a başvuru yaptı. Başvuru 20 Temmuz'da reddedildi. Fakat Yargıtay 20 Eylül 2018'de Haziran seçiminde yeniden CHP İstanbul Milletvekili seçilen ve hala tutuklu bulunan Enis Berberoğlu hakkında verilen cezanın infazının, yasama dokunulmazlığı gerekçesiyle durması istemini kabul etti ve Berberoğlu'nun tahliye edilmesine hükmetti. Yargıtay kararı üzerine tahliye edilen Enis Berberoğlu hakkındaki kesinleşmiş ceza, TBMM Genel Kurulu'nda 4 Haziran 2020'de okunarak milletvekilliği düşürüldü. Ertesi günse gözaltına alındı ve yeniden tutuklanarak cezaevine gönderildi. Aynı gün koronavirüs tedbirleri kapsamında izinli olarak cezaevinden çıkartıldı. 17 Ekim'de de Berberoğlu'nun, bireysel başvurusunu görüşen Anayasa Mahkemesi 'hak ihlali kararı' verdi. Seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmeden Anayasa Mahkemesi ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararı yerel mahkemeye gönderdi. 13 Ekim'de yeniden yargılamayı görüşen İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ise Anayasa Mahkemesi'nin kararını tanımadı ve yeniden yargılamaya yer olmadığına hükmetti. Bunun üstüne AYM 21 Ocak 2021'de Berberoğlu hakkında daha önce verilen ihlal kararının uygulanmadığı gerekçesiyle yapılan ikinci başvuruda yeniden ihlal kararı verdi. AYM, bugün açıkladığı 21 Ocak 2021 tarihli kararının gerekçesinde, Anayasa'nın kamu makamlarına ve derece mahkemelerine AYM kararlarına direnme veya bağlayıcılığını tartışma yetkisi vermediğini belirtti. AYM kararı, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilecek. |
(EKN)
