* Fotoğraf: AA.
"Ölüm gemisi" olarak da tanımlanan São Paulo'nun, İzmir Aliağa'da gerçekleşmesi onaylanan sökümü, pek çok tartışmayı beraberinde getirdi.
Bu tartışmalardan biri Türkiye'deki gemi söküm sektörünün içinde bulunduğu hâl ve sektörde çalışan işçilerin akıbeti.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Çevre Komisyonu Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Murat Bakan'ın bu tartışmalar ışığında hazırladığı önergede "Gemi söküm sektörü hem çevresel etki hem işçi sağlığı ve güvenliği hem de toplum sağlığı açısından izlenmesi ve denetlenmesi gereken bir sektördür," denildi.
TIKLAYIN - Gemi söküm işçisi anlatıyor: "Asbest yüzünden kanser olup ölümü bekliyoruz"
Araştırma komisyonunun kurulurken dikkat edilecek hususlar ise şöyle sıralandı:
- Gemi söküm sektöründe, işlem yapılan yerdeki canlı-cansız hayat, deniz, hava, su, toprak ile ekosistem üzerinde bıraktığı tahribatın araştırılması,
- Asbest içeren gemilerin söküm işlemlerinin yapıldığı işletmelerde çalışan işçilerin çalışma koşullarının incelenerek asbeste maruz kalınması sonucunda oluşan meslek hastalıklarıyla ilgili gerekli tespitlerin yapılması,
- Başta asbestin solunum ya da içme suyu yoluyla öncelikle kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açtığından hareketle söküm işleminin yapıldığı yerde yaşayan bölge halkının karşılaşabileceği sağlık sorunları hakkında kapsamlı bir araştırma yapılması,
- Gemi söküm sektörüne dair durum tespitlerinin yapılıp gerekli politikaların belirlenmesi.
Beş yılda 241 bin 970 kg asbest bertaraf edilmiş
Önergenin gerekçesinde, farklı bakanlıkların önerge yanıtlarında verdikleri bazı veriler paylaşılarak, tespitler yapıldı. Buna göre:
- 2002-2018 yılları arasında sökülen gemi sayısı toplam 2.646, sökülen gemilerden elde edilen hurda miktarı 7.362.000 ton.
- Türkiye'de son beş yılda 714 gemi söküldü, 74 bin 226 ton tehlikeli atık bertaraf edildi.
- Türkiye'de son beş yılda toplam 241 bin 970 kg asbest bertaraf edildi.
Çevre felaketleri hatırlatıldı
Önergede ayrıca İzmir'in Aliağa ve Foça ilçelerinin özellikle son yıllarda gemi söküm işlemleri sırasında meydana gelen çevre felaketleriyle anıldığına da dikkat çekilerek, şu hatırlatmalar yapıldı:
"İzmir'de son yıllarda 3 büyük çevre felaketi yaşanmıştır. Ağustos 2018'de 'Harrier faciası yaşanmış', gemi söküm ve geri dönüşüm tesislerine getirilen 'Harrier' isimli geminin içerisindeki yakıtı personelin bilinçli olarak denize pompaladığı saptanmış, sonrasında konuyla ilgili temizleme çalışmaları başlatılmış olsa da denizimiz ve içindeki yaşam ciddi anlamda etkilenmiştir.
TIKLAYIN - Gemi Mühendisleri Odası, gemi söküm işlemlerine dair uyardı
"Eylül 2019'da Foça Gencelli Körfezi'ndeki kirlilik sahile vurmuş, ağır kokunun bölgede hakim olmasıyla kirliliğin temizliğine başlanmıştır. Ekim 2019'da ise Aliağa'da deniz kirliliğine sebep olan petrol türevi atıkların, bölgede bulunan bir tesisten sızdığı iddia edilmiş, bölge halkını tedirgin eden atıklar için temizlik çalışması başlamıştır."
(TY)