Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Kent Hareketleri grubunu oluşturan mahalle dernekleri bugün Meclis önünde Afet Yasası'nın karşı basın açıklaması yaparak Anayasa'ya aykırı bu yasanın iptal edilmesini talep etti.
Grup Meclis'te Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) ile görüştü. CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, yasasının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvuracaklarını açıkladı. CHP İstanbul Milletvekili Melda Onur, yasanın "Kentsel Dönüşüm" adı altında "Kentsel Katliam" olduğunu söyledi.
ÇHD adına konuşan Aycan Çiçek, yasanın amacının afet riski altındaki alanların sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerine dönüştürmek olarak açıklansa da; asıl amacının "halkın barınma hakkı"nı yok etmek ve kent merkezindeki arazilerin rantsal dönüşümünü sağlamak olduğunu söyledi.
"Sosyal ve hukuk devleti ilkesi ihlal ediliyor"
Çiçek, Anayasa'nın sosyal ve hukuk devleti, eşitlik, mülkiyet hakkı, hak arama hürriyeti, sağlık, çevre ve konut ilkeleri ihlal edildiğini belirterek yasada yer alan hak ihallerine dikkat çekti:
* Riskli yapılarda uygulama sırasında elektrik, su ve doğal gaz gibi kamusal hizmetlerin verilmeyeceği belirtiliyor. Yoksul halk ve kiracıların barınma hakkı ortadan kaldırılıyor. Halka barınacakları yeni bir yer imkânı yaratmadan, evlerini terk etmeye mecbur bırakıyorlar.
* Yapıların yıkım masrafları halktan talep edilip, borçlandırılıyor; yıktırma masrafları dışında altyapı ve sosyal donatı alanlarının maliyetinin de halka ödetilmesi amaçlanıyor.
* Gerektiğinde sağlam yapılara da kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin düzenleme mülkiyet hakkını ihlal ediyor.
* Halkın yargıya gitme hakkı da ortadan kaldırılıp yargı tamamen saf dışı bırakılmak isteniyor. Bu düzenleme ile hukuksuz uygulamalara karşı yargıya başvurma hakkı altmış günden otuz güne düşürülerek, açılan davalarda da yürütmeyi durdurma kararın da ortadan kaldırılıyor.
* Hak arama yoluna başvurmak suç kapsamına alınıyor. Tahliye ve yıkım işlemlerini engelleyenlerin TCK'nın ilgili hükümlerince cezalandırılması düzenlenmiş ancak suç tipi tanımlanmıyor.
* Orman alanları, kıyılar, tarım alanları, meralar, zeytinlikler ve sit alanları imara açılıp bu alanların talanının önü açılıyor.
* Tüm şehircilik ilkeleri bu yasayla yok sayılıyor. Belediyeler de devre dışı bırakılarak yetki genel olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına veriliyor. Bakanlık ve TOKİ, olağanüstü yetki ve bütçeyle donatılarak, emlak piyasasını yönlendiren tek aktör olarak karşımıza çıkıyor. (NV)