Amerikalı dilbilimci Noam Chomsky'nin, Hindistan'ın otoriter popülist Hindu milliyetçisi Başbakanı Narendra Modi hükümetine yönelik eleştirel değerlendirmelerini doktora tezinde alıntılayan Güney Asya Üniversitesi (SAU) öğrencisinden yazılı savunma istendi ve tez danışmanıyla birlikte disiplin soruşturmasına alındı.
Indian Express'in haberine göre, doktora öğrencisi geçtiğimiz kasımda Hindistan ve Pakistan arasında süreğen bir ihtilaf konusu olan Keşmir'in etnografyası ve siyaseti konuısunda bir tez önerisinde bulunmuş ve önerisi üniversitenin sosyal bilimler fakültesi dekanlığına sunulması öncesinde tez danışmanınca onaylanmıştı.
Ancak Express, 9 Mayıs'ta öğrenciden yazılı savunma istendiğini haberleştirdi. Habere göre, öğrenciden araştırma önerisine eklediği Chomsky'nin YouTube videosundaki alıntıları açıklaması istenmişti.
Chomsky: "Modi Hindistan'ın laik
demokrasisini parçalamaya çalışıyor"
Gazeteye göre, Noam Chomsky'nin kişisel mesaj kaydı olan videoda ünlü entelektüel, Modi'nin -Hindistan'daki Hindu milliyetçiliğinin en yaygın şekli olan- "radikal Hindutva geleneğinden" geldiğini ve "Hindistan laik demokrasisini parçalamaya" ve "Hindu etnokrasisini dayatmaya" çalıştığını söylüyordu.
Chomsky bu YouTube video kaydında Modi hükümetinin ülkede yaşayan geniş Müslüman toplumuna yönelik ayrımcılığını eleştiriyor, hükümetinin "Hindistan'ın laik demokrasisini sistematik olarak ortadan kaldır[dığını]" ve "ülkeyi Hindu etnokrasisine dönüştür[düğünü] ve yaklaşık 250 milyon Müslüman['ın] zulüm altındaki bir azınlık haline gel[diğini]" ifade ediyordu. Chomsky, "Saldırı[nın], bağımsız düşünceye ve eğitim sistemine genel bir saldırı dahil başka biçimlere de [büründüğünü]" değerlendiriyordu.
Chomsky bu açıklamaları, 9 Şubat 2022'de ABD Kongre'sine sunulan, 17 sivil özgürlük ve insan hakları örgütünün oluşturduğu bir koalisyonca düzenlenen "Hindistan'da Nefret Söylemi ve Şiddetin Artışı" konulu brifing için hazırlanan video kaydında yapmıştı. Chomsky'nin Başbakan Modi'nin yönetimi altında Hindistan Müslümanlarına yönelik muamelenin "ölümcül", "dehşetengiz" ve demokratik değerlere yönelik bir tehdit olarak tanımlamasına bu brifingde görüşlerini açıklayan diğer akademisyenler ve aktivistler de katılmışlardı.
Disiplin süreci başlatılıyor
Üniversite yönetimi ayrıca doktora adayından ve danışmanı Sasanka Perera'dan araştırma konusunu seçmeleriyle ilgili bir açıklama istiyordu.
Express'e göre, 15 Mayıs'ta yönetime özür içeren bir yanıt gönderildi ve ardından video kaldırıldı.
Bu arada üniversite, danışmanın öğrencinin seçimindeki rolünü ve araştırma önerisinin arkasındaki motivasyonları araştırmak üzere bir de soruşturma komitesi kurdu.
Komitenin kurulmasının ardından Güney Asya Üniversitesi'nin sosyoloji bölümünün kurucu üyesi olan tez danışmanı Perera istifa etti.
SAU, gazetenin sorularına karşılık üniversitede bir soruşturma başlatıldığı ancak "doktora tezi nedeniyle hiçbir profesörün istifasına yol açılmadığı" yanıtını verdi.
Perera, SAU'da çalışmaya başlamadan önce yirmi yıl boyunca Sri Lanka'daki Colombo Üniversitesi sosyoloji bölümünde görev yapmış, SAU'da sosyoloji bölüm başkanlığı, sosyal bilimler fakültesi dekanlığı ve başkan yardımcılığı görevlerinde bulunmuştu.
Modi yönetiminde akademik
özgürlüklerdeki gerileme
Modi hükümeti döneminde son yıllarda Hindistan'da akademik özgürlüğün daraldığı yönündeki dair kaygılar artıyor.
Dünya ülkelerinin siyasal özgürlük düzeyine ilişkin yıllık endeksi yayımlayan ABD'deki siyasal savunuculuk STK'si Freedom House'un 2024 Hindistan raporunda "[ülkede] akademik özgürlüğün son yıllarda önemli ölçüde zayıfladığı, profesörlerin, öğrencilerin ve kurumların siyasal ve dinsel konularda sindirildikleri" kaydedildi.
Ayrıca, Haziran 2023'te, bursların azalması ve öğrencilerin yönetimde yeterince temsil edilmemesine yönelik öğrenci protestolarını destekledikleri gerekçesiyle SAU'da dört öğretim üyesinin sözleşmelerinin iptal edildiği bildirildi.
(AEK)