Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Türkiye'de cezaevlerinin durumuna dikkat çekmek ve cezaevlerinin durumu ile ilgili ne tür çalışmaların yapıldığını sorgulamak adına Adalet Bakanı Sadullah Ergin'in yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdi.
Tanrıkulu önergesinde, "Cezaevleri bir ülkede demokrasinin ölçüsünü gösterir. Ülkemizde cezaevleri koşulları başlı başına sistemli işkencenin ve kötü muamelenin örneğini oluşturuyor" dedi. Milliyet gazetesinin haberine göre, soru önergesinde şu sorular yer aldı:
* Kamuoyundan gizlendiği iddia edilen Mardin İl İnsan Hakları Kurulu'nun 11.12.2009 tarihli Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi Raporu örneğinde olduğu gibi cezaevlerinin kapasitelerinin üzerinde tutuklu ve hükümlü barındırdığı ve bu nedenle tutuklu ve hükümlülerin nöbetleşe uyuduğu yönündeki iddialar doğru mu?
Bu anlamda cezaevlerinde kapasite üzerinde bir kullanım var mı? Bu durumda bulunan cezaevleri ve mahkûm sayısı kaç? Tutuklu ve hükümlüler açısından sistematik kötü muamele olan bu durum konusunda Bakanlığınızın görüşü nedir?
"Kaç mahkum intihar etti?"
* Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi'nce yayınlanan verilere göre; cezaevlerinde dokuz kişi intihar etti, iki kişi de hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi. Bakanlığınızın 2011'in ilk altı aylık verilerine göre cezaevlerinde intihar eden ve hastalığı nedeniyle yaşamını yitiren kaç tutuklu ve hükümlü vardır?
* Tutuklu ve hükümlülere Türkçe dışında basılan gazete ve diğer yayınların verilmesine izin veriliyor mu?
* Bakanlığınızın projeleri arasında da yer alan Denetimli Serbestlik uygulamasını yaygınlaştırmayı düşünüyor musunuz?
"İşkenceden soruşturma var mı?"
* Cezaevlerinde görev yapan personel ile ilgili olarak; hakkında şikâyette bulunulan personel sayısı, hakkında şikâyette bulunulan personel ile ilgili olarak başlatılan adli veya idari soruşturma sayısı nedir? Bu soruşturma sonucunda başlatılan kovuşturma sayıları bakımından bağlantılı veri tabanı var mı? Buna ilişkin veri yok ise kötü muamele ve işkence konusunda böyle bir veri tabanının olmamasının nedeni nedir?
* Tutuklu ve hükümlülere işkence ve kötü muamele yaptıkları iddiasıyla hakkında adli ve/veya idari soruşturma başlatılmış personel var mı? Varsa bunların 01.01.2003-31.12.2010 tarihleri arasındaki sayısı nedir?
* Birlikte kalmalarında sakınca bulunan tutuklu ve hükümlülerin yer değiştirme talepleri yerine getiriliyor mu?
* Ameliyatla cinsiyetini değiştirmiş tutuklu ve hükümlülere yönelik pozitif ayrımcılık anlamında uygulamalarınız mevcut mudur?
* Cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlüler ortak kullanım alanlarını haftalık 10 saat kullanabiliyorlar mı?
* Kamuoyuna da yansıyan tedavi için tahliyesi gereken, tedavisi mümkün olmadığı için huzur hakkı isteyen veya fiziksel ihtiyaçlarını kendisi karşılayamayacak ölçüde yardıma gereksinim duyan tutuklu ve hükümlüler için uygulamalarınız/kararlarınız/girişimleriniz mevcut mu?
* Diyet yemeklerle beslenmesi gereken tutuklu ve hükümlülere özel yemek programı uygulaması var mı?
* Cezaevlerinde kalan tutuklu ve hükümlülere ve/veya onları ziyarete gelen yakınlarına, insan onuru ve haysiyetiyle bağdaşmayan ince arama adı verilen makat araması uygulaması yapılıyor mu?
* Bakanlığınızın cezaevlerinde bulunan ve tedavisinin cezaevi dışında yapılması gereken hasta tutuklu ve hükümlülerin önlerindeki bürokratik işlemleri kolaylaştırmaya dönük mevzuat değişikliği yapma doğrultusunda çalışmalar mevcut mu? (AS)