Birleşmiş Milletler (BM), Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) çerçevesinde Türkiye'nin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini yarın (21 Temmuz) yapacağı oturumla değerlendirecek. Türkiye hükümetinin BM'ye sunacağı altıncı ülke dönem raporuna karşı, kadın örgütleri de CEDAW Gölge Raporu'nu sunacak.
CEDAW Gölge Raporu, TCK Kadın Platformu ve CEDAW Sivil Toplum Yürütme Kurulu üyesi 20 kadın sivil toplum örgütü, ülke çapında örgütlü altı kadın platformu ve 135 yerel ve merkezi bağımsız kadın örgütünün desteğiyle iki yılda hazırlandı.
Kadın örgütlerinin somut talep ve acil eylem önerilerinin bulunduğu raporda yasalar önünde eşitlik, siyaset ile karar alma mekanizmalarına katılım, eğitim, istihdam, sağlık, medya ve kadına karşı şiddet konuları ele alındı.
Yasalar önünde eşitlik yok
Türkiye hükümetine, imzacısı olduğu CEDAW sözleşmesine uyma çağrısı yapılan rapordaki tespitler ve öneriler şöyle:
* Yasalar önünde eşitlik ilkesi hala Anayasa, Türk Ceza Kanunu (TCK), Türk Medeni Kanunu (TMK) gibi temel yasalarda eksik.
* Eşitlik Çerçeve Yasası'nın çıkarılması; Anayasa'da eşitlik için geçici özel önlemlerin düzenlenmesi; TCK'da namus cinayetleri, bekaret testleri, cinsel yönelime dayalı ayrımcılık ve gençlerin rızaya dayalı cinsel ilişkileri konularında ayrımcılık içeren düzenlemelerin kaldırılması; "evlilik süresince edinilmiş malların ortak paylaşımı" ilkesinin geriye yönelik işletilebilecek şekilde düzenlenmesi gerekiyor.
* Siyaset ve karar alma mekanizmalarına kadınların katılım oranı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) yüzde dokuz, Bakanlar Kurulu'nda yüzde sekiz. Siyasi Partiler ve Seçim Yasalarına yüzde 50 eşitlik hükmünün eklenmesi ve kadın - erkek eşitliğini sağlamaya yönelik geçici özel önlemlerin içermesi öngörülüyor.
Raporda ayrıca, bir önceki CEDAW Gözden Geçirme sürecinden bugüne kadar kadın hakları konusunda gelişmenin çok kısıtlı olduğuna dikkat çekilerek, 2005'teki talepler yineleniyor.
Kadın örgütleri oturuma katılacak
Platformlar adına oluşturulan Kadın Örgütleri Delegasyonu, Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf başkanlığındaki hükümet delegasyonunun hazır bulunacağı CEDAW Türkiye Gözden Geçirme Oturumu'na katılacak. Delegasyon oturumda Türkiye'nin kadın - erkek eşitliğini sağlamak için kadınların taleplerini dile getirecek.
CEDAW Komitesi, hükümet raporu ile kadın örgütlerinin hazırladığı Gölge Raporu'nu değerlendirdikten sonra, Türkiye'deki kadınların durumuna ilişkin Nihai Görüşleri'ni yayınlayacak.
BM'de 1979 yılında onaylanan CEDAW, kadınların insan haklarını koruyan uluslararası ve bağlayıcı bir yasa niteliğini taşıyor. Sözleşmeyi 20 Aralık 1985'te imzalayan Türkiye, imzacı diğer ülkeler gibi, periyodik raporlar sunarak CEDAW Komitesi'ne kadına karışı ayrımcılığı önlemek üzere aldığı önlemleri açıklıyor. (SP)
