Fotoğraf: Cem Özdel / AA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen Türkiye-Rusya-Katar Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda Türkiye-Mısır ilişkilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
İki ülke arasında 2013’ten bu yana ilişkilerde yaşanan kopukluğa dikkat çeken Çavuşoğlu, "Mısır ile hem istihbarat düzeyinde hem de dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslarımız var. Diplomatik düzeyde temaslarımız başladı" dedi.
Türkiye- Mısır ilişkilerinin normalleştirilmesinde iki ülkenin de herhangi bir ön koşul öne sürmediğini söyleyen Çavuşoğlu, özetle şunları dedi:
“Ama yıllarca bağlar kopuk olunca bir günde hiç bir şey olmamış gibi hareket etmek de o kadar kolay olmuyor. Yavaş yavaş görüşerek, bir yol haritası belirleyerek ve o konularda adım atarak oluşuyor. Yıllardır ister istemez bu kadar kopukluk olunca bir güven eksikliği de oluyor. Bu normal, iki tarafta da olabilir.
“O nedenle belli bir strateji, yol haritası çerçevesinde görüşmeler oluyor, devam ediyor. Mısır ile hem istihbarat düzeyinde hem de dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslarımız var. Diplomatik düzeyde temaslarımız başladı.”
Akar’dan destekMilli Savunma Bakanı Hulusi Akar Mısır’la diplomatik ilişkilerin başlamasına destek verdi: "Mısır'ın Türkiye'nin deniz yetki alanlarına saygılı davranması değerlidir. Mısır'ın yaklaşımı ve son gelişmeler, iki ülkenin ve diğer bölge ülkelerinin yararınadır. Bölge barışı için önemli bir adımdır. Kültürel ve tarihsel bağlarımıza yakışan da budur.” |
2013 sonrası ilişkiler
Mısır’da 2013’te düzenlenen askeri darbenin ardından iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler maslahatgüzar seviyesine gerilemişti.
Türkiye'nin darbeye karşı çıkması, Sisi'yi ağır dille eleştirmesi Mısır'ın yeni yönetiminin en büyük destekçileri olan Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) de tepkisine neden olmuş ve Ankara'nın bölgesel ilişkilerinde olumsuz sonuçlar doğurmuştu.
İhvancı (Müslüman Kardeşler) Mursi yönetimi Abdulfettah-es Sisi tarafından 2013'te darbeyle devrilmiş, idama mahkum edilen Mursi 2019’da mahkemede kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmişti.
Müslüman Kardeşler ise Mursi’nin ölümünün cinayet olduğunu savunmuştu.
TIKLAYIN - Mursi Duruşma Sırasında Öldü, Dünya Ne Dedi?
Sisi’yi “Tiran” olarak niteleyen Tayyip Erdoğan, 2019’da Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda liderlerin katıldığı yemekte Mısır Lideri Sisi'yi görünce yemeğe katılmaktan vazgeçmişti.
Erdoğan, Ağustos 2020’de yaptığı bir açıklamayla Türkiye ve Mısır istihbarat servisleri arasında görüşmeler yapıldığını duyurmuştu.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da Mısır'la normalleşme açısından bazı girişimlerin olduğunu kaydetmiş ve hatta Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri ile 2020'de yapılan İslam Konferansı Örgütü toplantısı sırasında yüz yüze görüştüğünü ve ilişkileri normalleştirmek için bir yol haritası üzerinde çalışma teklifinde bulunduğunu bildirmişti.
Türkiye, Mısır'ın NATO toplantılarına katılımına koyduğu vetoyu 2020 içerisinde kaldırdı.
Mısır da Doğu Akdeniz'de Yunanistan ile imzaladığı deniz yetki anlaşmasında Türkiye'nin belirlediği kıta sahanlığı sınırlarına uydu.
“Rabia”
Mısır’da darbe karşıtı gösterilerin yapıldığı Rabiatül Adeviyye Meydanı’ndan başlayan ve tüm dünyaya yayılan ‘Rabia işareti’ Tayyip Erdoğan tarafından “Tek millet, tek devlet, tek bayrak, tek vatan” deyişinin simgesi olarak kullanıldı.
“Tek millet, tek devlet, tek bayrak, tek vatan”, 2017’deki AKP 3. Olağanüstü Büyük Kongresi’yle birlikte parti tüzüğüne girdi. Deyiş, tüzüğün “Temel Amaçlar” başlıklı 4. maddesinde yer aldı.
Kaynak: AA, Evrensel, BBC Türkçe, Agos
(EKN)
