Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi yemek kartları ile ilgili yapılan düzenlemede kartların market alışverişleri gibi yemek sektörü haricinde kullanılmasının önüne geçileceğini söyledi.
Düzenleme, kartları kullanan esnafın komisyon ücretleri ve ödeme sürelerinin uzunluğu nedeniyle şikayetçi olması üzerine görüşülmüştü.
Ancak Tüfenkçi’nin ön bilgisini verdiği çalışma, tüketici dernekleri ve bizzat tüketiciler tarafından itirazlara neden oldu.
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal ve yemek kartı kullananlar kararı bianet’e değerlendirirken hem esnafın hem çalışanın mağdur olmaması için çözüm önerisi de getirdi.
Çalışan ne diyor?
Yemek kartı kullanıcısı C.K, Taksim'de çalışıyor ve vejetaryen. Bakanlığın düzenlemesinin herkesin hakkını gözetmediğini söylüyor:
"Ben vejetaryen olduğum için bulunduğum mevkide çok fazla seçeneğim yok. Olan yerler de diğerlerine göre çok daha pahalı. O nedenle marketten alışveriş yapıp yemeğimi yanımda getiriyordum. Bu hakkım elimden alınmış olacak."
Taksim'de çalışan M.O ise yemek kartını istediği şekilde kullanmanın hakkı olduğunu ve şirketlerin böyle bir durumda çalışanlarına banka kartı ya da nakit olarak ödeme yapması gerektiğini ifade ediyor:
"Yemek kartına yüklenen para sonuçta bana ayrılmış bir bütçe. Sadece marketlerde değil kredi kartının geçtiği her yerde onun da kullanılabilmesi lazım. Madem şirket o parayı gözden çıkarıyor. Çalışanın mağdur olması durumunda o ödemeyi nakit veya banka kartı aracılığıyla yapmalı. Devlet bu uygulamadan nasıl bir tasarruf elde edecek bilemiyorum ama son derece olumsuz ve gereksiz buluyorum."
Ağaoğlu: Komisyon külfeti tüketiciye
“Çalışanlar bunu bir ek gelir olarak görüyor. Oysa işveren bu ücreti bir ek gelir olarak verse ilerleyen dönemde kıdem ve ihbar tazminatı da daha yüksek hesaplanacak. Personele öğle yemeği verilmesinde bir sorun yok ancak bunu ücret olarak verdiğinde vergi ve sigorta primi de kesilmesi lazım.
“Yemek kartıyla satış yapan marketlerde üç yabancı şirketin kestiği yüksek komisyon farkı ürün fiyatlarına yansıtılarak külfeti tüketiciye yükleniyor.
“Belki diyeti var ya da evinin ihtiyaçlarına harcamak istiyor. Hem ihtiyacı doğrultusunda harcar hem kıdem tazminatına etki eder hem de daha yüksek maaşlı bir seviyeden emekli olur.
“Ücret olarak ödensin, kesinti yapılmasın”
“Bu kartlar Türkiye’nin tamamında geçerli değil. Çalışan nüfusun yüzde iki veya üçünde bu istifade var. O nedenle tüm çalışan nüfusun bu hakka sahip olması lazım ki çifte standart olmasın.
“Bizim önerimiz çalışan tercih ediyor ve işletme de uygunsa ücret olarak ödesin. Devlet de bundan kesinti vergi ve sigorta kesintisi yapmasın. Kanunların arkasından dolaşılarak sorun çözülmeye çalışılıyor.”
Koçal: Hak kısıtlayıcı bir durumdur
“Bu kartların yemek sektörü dışında da kullanıma açılması, kullandırılması, tüketici lehine bir durumdur. Çalışana verilen karttaki miktarın kullanılacağı sektör belirlenmesini tüketici hakları bakımından sınırlayıcı bir yaklaşımdır, hak kısıtlayıcı bir durumdur.
“Şirketlerin arasında ki çekişmenin, tüketiciye olumsuz yansımalarını kabul edemeyiz. Düzenlemede yemek kartları her türlü alışverişte kullanılabilmesinin önü açılmalı."
Yemek kartı nedir? Yemek kartı sistemi ile çalışanların yemek alışverişi işlemleri otomasyona bağlanır. Firmaların personeline tahsis ettikleri bu kartlara aylık olarak belirlenen tutarlarda yüklenen ücret sayesinde personelin yemek ihtiyaçları karşılanmış olur. Firmalar ödemeyi yemek kartının yanı sıra yemek çekiyle de yapabilir. Kartlar ve çekler yemek kartı şirketinin anlaşması olduğu restoran ve kafeteryalarda kullanılabileceği gibi yine şirketin anlaşmasının olduğu gıda ve konfeksiyon mağazalarında da kullanılabilir. |
(TP)
