Fotoğraf: Pele, 1970 Meksika Dünya Kupası'nı kaandıktan sonra/RTE
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Futbol yaşamında üç Dünya Kupası kaldıran ve sporculuğun ilk küresel simgesi olan Brezilyalı efsane oyuncu, 82 yaşında öldü.
Pelé, Kasım sonlarında solunum yolu enfeksiyonu ve bağırsak kanseriyle ilgili komplikasyonlar nedeniyle São Paulo'da hastaneye kaldırılmış, geçtiğimiz hafta hastaneden kanserin yayıldığı ve sağlığının kötüleştiği bildirilmişti. Albert Einstein Hastanesi dün akşam Pelé'nin çoklu organ yetmezliğinden öldüğünü açıkladı.
Pelé adı 60 yılı aşkın bir zamandır futbolla birlikte anılageldi. Dört Dünya Kupası'nda oynamayı ve üç kupa kazanmayı başaran tek oyuncuydu.
Kendisini "tıpkı Beethoven'ın beste yapmak ve Michelangelo'nun resim yapmak için doğduğu gibi, ben de futbol oynamak için doğdum" diye tanımlamıştı.
Pelé'nin ardından
 |
Pazar günü göreve başlayacak Brezilya Cumhurbaşkanı Lula, Twitter hesabından birlikte çekilmiş bir fotoğraflarını koydu ve şöyle yazdı:
Pelé bugün aramızdan ayrıldı. Santos'taki büyük ortağı Coutinho ile cennette buluşmaya gitti. O artık pek çok ölümsüz yıldızla Didi, Garrincha, Nilton Santos, Sócrates, Maradona'yla arkadaş... Geride tartışılmaz bir hakikat bıraktı: Onun gibi bir 10 numara hiç gelmemişti. Teşekkürler Pele."
Fransa'da oynayan Brezilyalı futbolcu Neymar, Pelé'nin "her şeyi değiştirdiğini" söylediği İnstagram gönderisine şöyle yazdı: "Futbolu sanata, eğlenceye dönüştürdü. Yoksullara, siyahlara ve özellikle de Brezilya'ya görünürlük kazandırdı. Futbol ve Brezilya, Kral sayesinde statüsünü yükseltti!" diye ekledi.
Portekizli yıldız forvet Cristiano Ronaldo, bir Instagram gönderisiyle Brezilya'ya başsağlığı dileklerini gönderirken "ebedi Kral Pelé'ye sadece bir 'elveda', şu anda tüm futbol dünyasını saran acıyı ifade etmek için asla yeterli olmayacak" dedi.
Paris Saint-Germain'den Kylian Mbappé, Pelé'nin ölümüyle ilgili şunları söyledi: "Futbolun kralı bizi terk etti ama mirası asla unutulmayacak."
Pelé'nin naşı São Paulo'da Santos Futbol Klübü'nde ziyarete açılacak. Törenin hangi gün ve saatte yapılacağı henüz açıklanmadı.
Futbolculuk yaşantısı
Brezilyalı Edson Arantes do Nascimento, bilinen adıyla Pelé, 23 Ekim 1940'da doğdu. Profesyonel futbol yaşamında hücum oyuncusu olarak parladı. Tüm zamanların en iyi oyuncularından biri olarak kabul edilen Pelé, FIFA tarafından "en büyük" olarak tanımlanmıştı ve 20. yüzyılın en başarılı ve popüler sporcuları arasındaydı.
Pelé, São Paulo eyaletindeki Bauru'da yoksulluk içinde büyüdü. Çayhanelerde temizlikçilik yaptı. Futbolu babasından öğrendi. Hiçbir zaman bir futbol topu alacakları paraları olmadığından çorapların içini gazete kağıdıyla doldurup iplerle bağlayarak yaptıkları toplarla oynardı. genellikle gazete ile doldurulmuş ve ip ya da greyfurt ile bağlanmış bir çorapla oynardı.
Gençliğinde Sete de Setembro, Canto do Rio, São Paulinho ve Amériquinha gibi birçok amatör takımda oynadı. Bauru Athletic Club genç takıımını iki kez São Paulo eyalet gençler şampiyonu yaptı. 14-15 yaşlarında Radyum adlı bir salon futbol (futsal) takımında oynamaya başladı. Futsal Pele'nin dar alanda topa egemen olma ve rakiplerini komplike ayak ve beden hareketleriyle geçmesini sağlayan çalım yeteneği kazanmasına yardımcı oldu.
15 yaşında Santos'ta ve milli takımda
Pelé, 15 yaşında Santos ve 16 yaşında Brezilya milli takımı için oynamaya başladı . Uluslararası kariyeri boyunca 1958, 1962 ve 1970 FIFA Dünya Kupalarını kazandı: Üç dünya kupası kazanan tek oyuncuydu. 1958 kupa karşılaşmaları sonrasında O Rei (Kral) lakabını aldı. Pelé, 92 milli maçta 77 golle Brezilya'nın en çok gol atan oyuncusuydu.
Pelé1999'da Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nce Yüzyılın Sporcusu seçildi ve 20. yüzyılın en önemli 100 kişisi listesine dahil edildi. Pelé, 2000'de Uluslararası Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu'nca (IFFHS) Yüzyılın Dünya Oyuncusu seçildi ve Diego Maradona'yla ortaklaşa FIFA Yüzyılın Oyuncusu ünvanını kazandı.
Dostluk maçları dahil olmak bin 363 maçta attığı bin 279 gol, Guinness Dünya Rekoru olarak kabul edildi.
Kulüp düzeyinde, 659 maçta 643 golle Santos'un tüm zamanların en golcü oyuncusu oldu ve kulübüyle birlikte 1962 ve 1963 Copa Libertadores'e ve 1962 ve 1963 Kupasını kazandı.
"Güzel Oyun"
| Pele'nin en güzel 10 golü/Avustralya'nın The Age ve Sydney Morning Herald gazeteleri |
Futbol'a "Güzel Oyun" kavramı Pelé'yle birlikte girdi. "heyecan verici" oyunu ve "muhteşem goller"e tutkusu onu dünya çapında bir yıldız haline getirdi. Oynadığı takımlar, popülaritesi sayesinde uluslararası turnelere çıkma olanağı buldu. Oynadığı dönemlerde Pelé, bir süre dünyanın en iyi kazanan sporcusuydu. 1977'de futbolu bıraktıktan sonra dünya çapında bir futbol elçisi olarak sportif ve ticari girişimlerde yer aldı. 2010'da New York Cosmos'un onursal başkanlığına getirildi.
Kariyeri boyunca maç başına hemen hemen bir gol ortalaması yakalayan Pelé, karşısındaki oyuncuların olası hareketlerini tahmin etmenin yanı sıra her iki ayağıyla da topa vurmakta ustaydı. Ağırlıklı olarak bir hücum oyuncusu olsa da, geriye yaslanarak oyun kuruculuk rolü üstlenebilir, vizyonu ve pas yeteneğiyle asistler yapabilir ve rakiplerini geçmekte büyük dripling yeteneğini kullanırdı.
Brezilya'da, futboldaki başarıları ve yoksulların toplumsal yaşam koşullarını iyileştirmeye yönelik politikalara verdiği açık destek nedeniyle bir ulusal kahraman mertebesine yükseltildi. İlk siyah küresel spor yıldızı haline geldiği 1958 Dünya Kupası'nda sahneye çıkışıyla futbolseverler ve genç futbolcular için bir ilham kaynağı oldu. Kariyeri boyunca ve futbolu bıraktıktan sonra da Pelé, sahadaki performansı, rekorları, ve spor mirası için birçok bireysel ve takım ödülüne layık görüldü.
(AEK)
