Buroya Hiqûqê ya Sedsalê têkildarî biryara Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê ya derbarê “Mafê hêviyê” de daxuyanî da.
Di daxuyaniyê de hate gotin ku Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê di biryara navberê de bal kişandiye ser Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk û heta dawiya Hezîrana 2026an dem hatiye dayin.
Bi domdarî di daxuyaniyê de wiha hate gotin:
“Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê, di navbera 15-17’ê Îlonê de civiya. Di biryara xwe ya navberê de bal kişand ser Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk û îşaret bi Hezîrana 2026’an kir.
Di serî de dixwazin destnîşan bikin ku; Komîteya Wezîran weke pêşniyareke çareseriyê, di biryara xwe de pêşniyar kiriye ku pêşniyarqanûnên di demên berê de ji hêla partiyên siyasî ve pêşkeşî Meclîsê hatine kirin bên nirxandin. Em vê pêşniyarê girîng dibînin. Ji ber ku; miwekîlê me birêz Ocalan 27 sal in di şert û mercên tecrîda girankirî de ye û DMME’yê di şexsê miwekîlê me de ev yek weke ‘îşkence’ nirxandiye û biryara binpêkirinê daye. Lê ev 12 sal in pêwîstiyên vê biryarê nehatine cîbicîkirin. Dema ev xisûs li ber çavan tê girtin; nirxandina pêşniyarqanûnên ji Meclîsê re hatine kirin, weke çareseriya herî pratîk û maqûl derdikeve pêş. Her wiha komîteyê ji bo venêrîna cezayê muebbeda girankirî zêdetirîn dem 25 sal destnîşan kir û ev jî girîng e.
Li gel vê, Komîteyê careke din heta dawiya meha Hezîrana 2026’an dem da Tirkiyeyê û bi vê yekê re ji polîtîkaya vehêlandina meseleyê ya Tirkiyeyê ku ji sala 2014’an de bi kar tîne re zemîn çêkir. Birêz Ocalan, di hevdîtina bi parêzeran re ya di 15’ê Îlonê de îşaret bi Komîteyê kir û got; ‘heke ji cidî û jidil bin dikarin di çareseriyê de rol bilîzin lê heke nebin, dê serî li rêbaza mijûlkirinê bidin.’ Dixwazin bibêjin ku ev tespîta birêz Ocalan jî di vê çarçoveyê de ye.
Komîteyê, di biryara xwe ya navberê de îşaret bi pêvajoya li Tirkiyeyê didome û hêvî daye me tevan jî kir û bi vê yekê re qebûl kir ku Tirkiye ne ji hêla hiqûqî ve lê ji hêla siyasî ve nêzî mijarê dibe. Lê mixabin ku nêzikatiyeke li gorî vê tespîta xwe raber nekiriye. Em dixwazin bi dubareyî bibêjin ku mafê hêviyê, pirsgirêkeke hiqûqa Tirkiyeyê ye û bi hezaran girtiyan eleqedar dike.
Komîteyê, komîsyona di bin sîwana Meclîsê û di çarçoveya ‘Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk’ de hatiye avakirin, girîng dîtiye. Bi biryara Komîteyê careke din piştrast bû ku mecbûriyeteke ku komîsyon li gorî vê girîngiya xwe tevbigere, xebatên xwe li ser vê zemînê bimeşîne û bilezûbez bikeve nava tevgerê. Dixwazin bibêjin ku; birêz Ocalan di hevdîtinê de destnîşan kir ku pêvajo gihiştiye asta çareseriya hiqûqî, pêdivî bi yasayên serdema navberê heye. Girêdayî vê, di civînên komîsyona li Meclisê de jî akademîsyenan destnîşan kirin ku ji bo aştiya neyînî veguhere aştiya pozîtîf divê temînatên hiqûqî û yasayî hebin û ev yek dikare aştiyê mayinde bike. Ev tespît jî girîng in.
Di çarçoveya van tespîtan de; divê gava ewil ew be ku di mijara mafê hêviyê de di qanûnan de sererastkirin bên kirin. Weke encam, hewceye Meclîs pêşniyarqanûnên têkildarî mafê hêviyê bi lezgînî bigire rojeva xwe û bike yasa. Ev yek hem pêwîstiyeke li gorî biryara Komîteya Wezîran e hem jî dê ji bo pirsgirêkên di mewzûatên neteweyî yên Tirkiyeyê de bibe çareserî. Bêguman dê çareseriyeke bi vî rengî ji bo pêvajoya aştî û civaka demokratîk jî sûdewer be..”
Biryara Konseya Ewropayê
Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê, biryara xwe ya navberê ya têkildarî “Mafê hêviyê” ya Abdullah Ocalan aşkera kiribû. Komîteyê bang li Tirkiyeyê kir ku tavilê gavan biavêje û diyar kir ku komîsyona li Meclisê hatiye avakirin dikare ji bo gavên pêwîst bê bikaranîn.
Komîteya Wezîran a Konseya Ewropayê (KW KE), biryara xwe ya navberê ya têkildarî dosyaya “Koma Gurban” ku “Mafê hêviyê” yê Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan, Emîn Gurban, Civan Boltan û Hayatî Kaytan jî digire nav xwe, da.
Komîteyê, di biryara xwe ya piştî Civîna Mafên Mirovan a di navbera 15-17’ê Îlonê de diyar kir ku ji bo biryarên di dosyaya “Koma Gurban” de bilez bên cîbicîkirin, di çarçoveya plana çalakiyê ya nû de ku derfeta mekanîzmaya lêkolînkirina cezayên hefsê yên muebbeda girankirî dide, hewceye guhertinên yasayî bên kirin. Komîteyê destnîşan kir ku divê Tirkiye tenê bi vê bisînor nemîne û Komîsyona Hevgirtina Neteweyî, Xwişk-Biratî û Demokrasiyê ya li Meclisê hatiye avakirin jî ji bo cîbicîkirina van sererastkirinên yasayî bi kar bîne. Di biryarê de her wiha pêşniyar hate kirin ku pêşniyarqanûnên beriya niha di vê mijarê de pêşkeşî parlamentoyê hatine kirin jî bên qebûlkirin.
Her weha bang li rayedaran hatiye kirin ku herî dereng heta dawiya meha Hezîrana 2026’an agahiyan bide komîteyê.
(AB/AY)
