Bu küçük Andalusya kasabasının sakinleri siyasi inançları konusunda hiçbir zaman çekingen davranmadı. 1980'lerde yerel bir aristokratın arazisini işgal ettiklerinden bu yana, kent sakinleri ve belediye başkanları Juan Manuel Sánchez Gordillo'nun adı İspanya'da yoksul köylülerin hakları için yürütülen mücadeleyle eşanlamlı oldu.
Şimdi ülkenin çöken emlak piyasası yükselen işsizliği beslerken, zeytinliklerle çevrili bu komünist sığınakta kalanlar vatandaşlarının kapitalist çılgınlıklarını gözlerine sokuyor. Belediyenin yürüttüğü barınma programı ve gelişen tarım kooperatifi komşu köylerin yanı sıra diğer kentlerden insanları da iş ve ev bulmak umuduyla buraya çekiyor.
2 bin 700 nüfuslu kasabanın 30 yıldır belediye başkanlığını yürüten 53 yaşındaki Sanchez, ekonomik krizin kendi sosyalist yaklaşımlarının zekasını kanıtladığını söyledi.
Ofisinde asılı olan Che Guevera posterinin altında otururken "Piyasanın tanrı olduğunu, görünmez eliyle her şeyi hallettiğini düşünüyorlardı" dedi. "Öncesinde, hükümetin ekonomiye müdahalesini savunmak ölümcül bir günahtı. Şimdi bunun gerekli olduğunu görüyoruz."
İspanya'nın geri kalanı aşırı değerlenmiş evler almak için ucuz krediye boğulurken, Marinaleda sakinleri belediyenin yürüttüğü program çerçevesinde kredi kullanmadan kendi evlerini inşa ediyordu. Sanchez'in anlattığına göre, eğer bir kasabalı işini kaybederse, kooperatif onu işe alıyor ve böylece kimse işsiz kalmıyor. Yüzde 21 işsizlik oranına sahip bölgede ciddi bir iddia.
Kendisi ve eşi işini kaybettikten sonra ocak ayında Barselona'dan buraya taşınan Vanessa Romero, çalışma imkanı ve ayda sadece 25 TL tutan kreş gibi sosyal olanaklar için bu seçimi yaptıklarını belirtti. Şimdi kooperatifte çalışarak eşiyle birlikte ayda yaklaşık 4 bin 500 TL kazanıyorlar.
"Eğer diğer kasabalarının kaynaklarının yarısına bile sahip olmayan böylesi bir kasaba herkese iş sağlayabiliyorsa, neden diğerleri de bunu yapmıyor?" diye soruyor Romero.
Eleştirenler, Sanchez'in iddialarının abartılı olduğunu ve refah yaratmaktansa yoksulluğu paylaştırdığını öne sürüyor. Düşük verimliliğe sahip tarım işleriyle kasabalıların oylarını kendisine bağladığını iddia ediyor.
Belediye Meclisi üyesi Hipolito Aires, Sanchez'in muhaliflerini susturduğunu söyledi. "Toprak ağalarını eleştiriyordu ama şimdi kendisi de öyle davranıyor. Bugün Marinaleda'da en büyük toprak sahibi belediye başkanı." Fakat Sanchez bir evden başka mülkü olmadığını belirtti.
Kasaba, Sanchez'in, Andalusya'nın bağımsızlığını savunan komünist çiftçilerin oluşturduğu Birleşik Emekçiler Kolektifi adayı olarak belediye başkanlığını ilk kez kazandığı 1979'dan itibaren sol aktivizmin merkezi haline geldi. Yıllar içinde kasabalıların toprak işgallerine girişti, iş ve toprak için devlet daireleri önünde eylem yaptı. En büyük başarıları 1991'de yerel hükümetin Infantado Dükü'ne ait 1 200 hektarlık bir toprağa el koyup köylülerin kullanıma açması oldu. Kooperatifin yönettiği çiftlikte emek-yoğun tarım yapılıyor; biber, brokoli ve buğday yetiştiriliyor.
Kasabada polis yok -yetkililer bunun yılda 500 000 TL kadar tasarruf sağladığını söyledi. Sokaklar Latin Amerikalı devrimcilerin isimlerini taşıyor, duvarlarda devrimci sloganlar göze çarpıyor. Birkaç haftada bir toplanan kasabalılar sokakları temizliyor ve kimsenin yapmak istemediği işleri yapıyor.(VB/EÜ)
* NY Times'da yayınlanan haberi kısaltarak Türkçeleştirdik.
