* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Albin Kurti, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüşmelerinin ardından dün (19 Ağustos) Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in eşliğinde bir araya geldi.
Görüşmenin ana gündem maddesi, Kosova'da Ağustos'un ilk günü yürürülüğe girmesi beklenen düzenlemenin yarattığı Kosova-Sırbistan gerilimiydi. Altı saat süren görüşmenin ardından bir açıklama yapan Borrell, iki lider arasında anlaşma sağlanamadığını açıkladı.
TIKLAYIN - Kosova, Sırbistan ile gerginliğe neden olan kararı erteledi
"Görüşmeler sürecek"
Borrell, görüşmenin ardından yaptığı basın açıklamasında, dün gerçekleştirilen toplantının Kosova ve Sırbistan ilişkilerini normalleştirmeye yönelik üçüncü Üst Düzey Diyalog Toplantısı olduğunu hatırlattı.
Bu toplantının "normal" veya "rutin" bir toplantı değil, bir "kriz yönetimi toplantısı" olduğunu kaydeden Josep Borrell, Balkanlar'da yaşanan bu son gerilimin Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle "savaşın Avrupa kıtasına geri döndüğü" bir dönemde gerçekleştiğinin altını çizdi.
Her iki liderin de görüşme sırasında ilişkilerin normalleşmesiyle ilgili "kapsamlı bir anlaşma konusunda detaylı bir şekilde konuşma fırsatı bulduğunu" söyleyen Borrell, iki ülke arasındaki "mevcut gerilimlerin ilişkilerin çözümlenmemiş statüsü ile ilgili olduğunu" vurguladı:
Olanlar, bir semptom. Bugün burada oluyor, yarın başka bir yerde olabilir. Çünkü altta yatan bir sorun var.
Kosova ve Sırbistan arasında iki ülke "ilişkilerinin nihai statüsünün ne olması gerektiği ile ilgili iyi bilinen farklar olduğunu" da ifade eden Borrell, iki ülke liderinin "normalleşme sürecini hızlıca ileri taşımak için ilerleyen süreçte düzenli olarak görüşmeye devam etmek konusunda anlaştığını" söyledi.
"Maalesef bugün henüz bir anlaşmaya varmadık" diyen Borrell, bunun "hikayenin sonu olmadığını" vurguladı:
"Her iki lider de sürecin devam etmesi gerektiği konusunda hemfikir kaldı ve görüşmeler ilerleyen günlerde devam edecek.
"1 Eylül'e kadar hala zaman var. Vazgeçmiyorum. Bugün burada bir anlaşma yok ama vazgeçmiyoruz. Konuşmaya devam etmemiz gerekiyor. Bir çözüm aramamız gerekiyor. Süreç devam edecek."
Ne olmuştu?
Kosova hükümetinin ülkedeki Sırbistanlılar dahil, herkesin Kosova kimlik kartı ve plakasına sahip olması zorunluluğu getirileceğini bildirmesine, Kosova'daki Sırbistanlı yurttaşlar tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmıştı ve Temmuz sonunda ülkede gerilim artmıştı.
Kosova hükümeti, Sırbistan ile olan sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılmasının ardından krize neden olan uygulamayı 1 Eylül 2022'ye kadar erteleme kararı almıştı.
Gerilimin artması üzerine Kosova Başbakanı Kurti, Kosova ile Sırbistan arasında yeni bir çatışma riskinin yüksek olduğunu söylemiş, Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic de Kosova yönetiminin Sırpların yaşadığı ülkenin kuzeyine saldırmayı planladığını iddia etmişti.
Sırbistan-Kosova gerginliğiSırbistan ile Kosova arasındaki gergin ortam, 1998-1999 yıllarında yaşanan Kosova Savaşı'ndan itibaren aralıklarla devam ediyor. Ahtisaari Planı ve Birleşmiş Milletler'in (BM) 1244 sayılı kararı doğrultusunda Kosova Meclisi 17 Şubat 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'nın bağımsızlığını tanımadığını açıklarken, Sırbistan'da ve Kosova'da Sırp nüfusun yoğun yaşadığı kuzey bölgesinde protestolar düzenlendi. Sırbistan, 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı halen kendi toprağı olarak görüyor. Öte yandan, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi amacıyla AB'nin arabuluculuğunda diyalog süreci başlatıldı. Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda 2011'de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor. Bu bağlamda, Kosova ile Sırbistan arasında 2 Aralık 2011 tarihinde "Entegre Sınır Yönetimi Anlaşması" imzalandı. Kosova ile Sırbistan arasındaki diyalog süreci, 1 Ağustos 2022 öncesi yaşanan gerginlik gibi farklı nedenlerden sık sık kesintiye uğruyor. |
(SD)
