* Fotoğraf: Joedson Alves / Anadolu Ajansı (AA)
Uluslararası Af Örgütü, Brezilya'nın eski devlet başkanı, aşırı sağcı Jair Bolsonaro'nun yandaşlarının Kongre, Başkanlık Sarayı ve Yüksek Mahkeme'ye baskını hakkında yazılı bir açıklama yaptı.
Brezilya'daki "aşırılık yanlısı grupların kamu binalarına yönelik saldırılarını ve işgalini" kınayan Uluslararası Af Örgütü, ilgili makamları, "meydana gelen olayların gerektiği gibi kovuşturulması ve yaptırıma tabi tutulması için hızlı, tarafsız ve etkili soruşturmalar yürütmeye" çağırdı.
Kamu binalarına yönelik saldırılar ve işgali, belgelere zarar verilmesini ve olayları haber yapan gazetecilere ve güvenlik görevlilerine dönük saldırıları soruşturma konuları arasında sıralayan Af Örgütü, Devlet Başkanı Luis Inacio Lula da Silva'nın Federal Bölge'de kamu güvenliğiyle ilgili olarak talep ettiği federal müdahaleyi takip edeceğini duyurdu.
Açıklamada sorumluların, uluslararası insan hakları standartlarına uygun olarak yargılanması ve cezalandırılmalısı gerektiği de kaydedildi.
TIKLAYIN - Brezilya'da Kongre baskını: 200 kişi gözaltında
Af Örgütü'nün açıklamasından öne çıkanlar şöyle:
"Federal yetkililerin müdahale etmemesi kaygı verici"
"Yetkililer, siyasi protestolara karşılık vermeye hazır olmalıdır. Bu da orantılı kurumsal tepkilerin kolaylaştırılması için istihbarat, planlama, önleme ve yüksek riskli senaryoları ve hakların kullanımını engellemeye çalışan grupları izleme faaliyetlerini zorunlu kılar.
"Uluslararası insan hakları standartları örneğin ayrımcılık, düşmanlık ve şiddeti tahrik ettiği durumlar dahil belirli durumlarda protestoların dağıtılmasına izin veriyor. Bugün Brasilia'da gerçekleştirilen işgal, barışçıl protestolarla ilgili uluslararası standartları karşılamıyor.
"Af Örgütü, başkanlık seçimlerinin ilk turundan bugüne, yalnızca seçim sürecinin sonuçlarına değil, devlet kurumlarının işleyişine de karşı çıkan örgütlü grupların şiddeti tırmandırmasını ve hukukun üstünlüğüne yönelik -bazı durumlarda silah kullanımını da içeren- tehditleri kaygıyla izliyor.
"Federal Polis, Federal Cumhuriyet Savcılığı, Federal Bölge Başsavcılığı ve Federal Bölge Hükümeti gibi mercilerin saldırganları ve işgali finanse eden kişileri tespit edememesi ve saldırıların önüne geçememesi kaygı verici.
"İhmali olan herkes yargılanmalı"
"Yetkililerin Ulusal Kongre, Planalto Sarayı ve Federal Yüksek Mahkeme dahil olmak üzere yasama, yürütme ve yargı gücü binalarının yer aldığı Praça dos Três Poderes'in (Üç Erk Meydanı) derhal ve tamamen tahliye edilmesini sağlaması hayati önem taşıyor.
"Uluslararası Af Örgütü, Brezilya devletinden 8 Ocak 2023'te Brasilia'da meydana gelen işgale ve saldırılara yol açan koşullara ilişkin hızlı, tarafsız, ciddi ve etkili bir soruşturma yapılmasını sağlamasını talep ediyor.
"Saldırganlar, olayları düzenleyen ve finanse eden kişiler ve bu saldırıların önüne geçmekte başarısız olan devlet kurumlarının ihmalleri dahil olmak üzere olaylarda sorumluluk taşıyan herkes tespit edilmeli, kovuşturulmalı ve yargılanmalı." (SD)