Brezilya'da mahkeme kararını tanımayan X, Türkiye'de Ekrem İmamoğlu sansürüne uydu

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun X hesabına Türkiye'den erişimin engellenmesi üzerine X platformundan bir açıklama geldi. İstanbul 8. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararını duyuran X, karara katılmadıklarını ve itiraz ettiklerini açıkladı.
X, İstanbul büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun hesabının erişime engellenmesi hakkında açıklama yaptı.
İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararını paylaşan X, "Türkiye'nin hesapla ilgili kararını uygulamakla birlikte, bu karara kesinlikle katılmıyoruz ve karara itiraz ediyoruz" dedi.
X ayrıca mahkeme kararına uyulmaması durumda platformun kısıtlanması riskinin olduğunu aktardı.
X’in açıklaması şu şekilde:
“Şu anda tutuklu olan İstanbul Belediye Başkanı'nın X hesabına Türkiye'den erişim engellenmesi kararı X’e bildirildi. Türkiye'nin hesapla ilgili kararını uygulamakla birlikte, bu karara kesinlikle katılmıyoruz ve karara itiraz ediyoruz.
Bu kararlara uyulmaması, Türkiye'deki tüm platformun kısıtlanması da dahil olmak üzere ciddi yaptırımlara yol açmaktadır. X, mahkeme kararına uymakla birlikte mahkeme kararına itiraz etmektedir çünkü platformun Türkiye'de erişilebilir tutulmasının ifade özgürlüğünü ve bilgiye erişimi desteklemek açısından, özellikle doğal afetler ve diğer acil durumlar sonrası, hayati önem taşıdığına inanıyoruz.
Adil yargilama ruhuyla, tüm erişim engelleme kararlarını yerel yasaları dikkate alarak inceliyoruz. Bu mahkeme kararları ifade özgürlüğü, adil yargılama ilkelerine veya diğer yerel yasalara uygun olmadığında, X mahkemeler nezdinde kullanıcıları korumaya yönelik hükümet talepleri de dahil olmak üzere erişim engelleme kararlarına itiraz etmekte ve etmeye de devam edecektir.”
"Sadece 24 Nisan paylaşımı için erişim engeli kararı verilebilirdi"
İfade Özgürlüğü Derneği’nden (İFÖD) hukuk profesörü Yaman Akdeniz, X’in mahkeme kararını paylaşmasıyla birlikte hukiki bir değerlendirme yaptı ve birtakım eleştiriler yöneltti.
Ekrem İmamoğlu’nun tek bir paylaşımı nedeniyle tüm X hesabının erişime engellendiğini söyleyen Akdeniz şunları aktardı:
“Kararda teknik olarak ‘tekil bir paylaşımın engellenmesi’ mümkün değil, onun için ‘mecburen’ hesabın tamamına erişim engelledik deniliyor. Bu doğru değil. Kararlar X platformuna gönderiliyor, X de bu kararlara uyuyor, o halde sadece 24 Nisan paylaşımı için karar verilebilirdi.
BTK engelleyemese de X sadece 24 Nisan tarihli paylaşımı engelleyebilir ve Türkiye'den görünmez kılabilirdi. Dolayısıyla, Ekrem İmamoğlu’nun hesabının tamamına müdahale edilmesine gerek kalmazdı. Bu işin teknik kısmı ama önemli.
Daha da vahimi, talep ve kararda Türk Ceza Kanunu'nun 214. maddesine atıf yapılmış ve Ekrem İmamoğlu’nun 24 Nisan tarihli paylaşımının ‘suç işlemek için alenen tahrikte bulunma’ suçunu oluşturabileceği genel geçer ifadelerle belirtilmiş.
Fakat, 24 Nisan tarihli paylaşımın ne şekilde 214. madde kapsamına girebileceği açıklanmamış. Kaldı ki TCK 214 ile erişim engelleme kararının dayanağı olan 5651 sayılı Yasanın 8/A maddesi arasında da bağlantı kurulmamış.
O halde, 24 Nisan tarihli paylaşım, 8/A maddesindeki hangi sebeple bağlantılı verilmiş? Usul ve yasaya aykırılık teşkil eden İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği kararında bu hem belirtilmemiş hem de açıklanmamış.
İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği kararında başka ne yok? Anayasa Mahkemesi'nin 8/A maddesini yasallık ilkesine aykırı bulduğu Artı Media kararı yok. Açıkça yazmış AYM, ‘8/A maddesi yargılama hukukunun usule ilişkin güvencelerini barındırmamaktadır.’
X'e gelince, ‘mecburen itiraz ettik’ havasında bir açıklama yapmış. İdari para cezasını veya platformun tamamen engellenmesini göze alamamış. Kısacası, Wikipedia'nın göze aldığını alamayan, dik durmaktan ziyade korkak ve sansüre boyun eğmiş bir platforma dönüşmüş."
X, Brezilya’da karara uymamıştı
Öte yandan X Brezilya'da, solcu hükümetinin 100 hesabı kapatma kararına uymayıp, 5 milyon dolar ceza almıştı. Yaklaşık bir ay kadar bir süre de X Brezilya’da kısıtlanmıştı.
Brezilya’da Yüksek Mahkeme, Luiz Inácio Lula da Silva’nın seçimi kazanmasının ardından eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında "darbe girişimi" soruşturması açmıştı. Bu kapsamda X'ten bazı kişiler hakkında veri sağlanmasını ve bazı hesapların engellenmesini talep etmişti. Talebin reddedilmesinin ardından mahkeme 31 Ağustos 2024’te "temsilci atanana ve kesilen para cezaları ödenene kadar" X'e erişim engeli getirildiğini açıklamıştı.
Erişim engeline sert eleştiriyle karşılık veren Elon Musk, yasanın yürürlüğe girmesini takiben yaptığı açıklamada Moraes'i “sözde yargıç” olarak nitelendirdi ve “Brezilya’daki baskıcı rejim insanların gerçeği öğrenmesinden o kadar korkuyor ki, bunu deneyen herkesi iflasa sürükleyecekler” diye konuştu.
Platformunun, bazı hesapların kapatılması, para cezasının ödenmesi ve ülkeye yasal temsilci atanması gibi mahkemenin taleplerini yerine getirdiğini açıklamasının ardından 9 ekim 2024’te X ülkede tekrar erişime açılmıştı.

Ekrem İmamoğlu'nun X hesabına erişim engeli
(HA)