Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü öğretim elemanı Erkin Başer, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği Başkanı (TÜSİAD) Ümit Boyner'in "21 milyon emekçinin 42.3'ü kayıt dışı" sözlerini bianet'e değerlendirdi.
İstediğinde işten çıkaracak
Boyner'in konuşmasında kullandığı "Güvenceli esneklik" tanımının uzun zamandır kullanıldığını belirten Başer şöyle devam etti:
"Burada kayıt içi esneklikten söz ediyor. Yani kastedilen 4/C gibi bir esneklik modeli, muhtemelen özel sektör için de böyle bir şey istiyorlar. Amaç kayıt dışından çok, yüzde 57.7 oranındaki kayıt içi çalışanları esnek istihdam modeline geçirmek. Kayıt içindeki emekçileri de belli sürelerle sözleşmeli ve güvencesiz çalışan, istedikleri zaman işten çıkarabilecekleri personel haline getirmeye çalışıyorlar. Bu da maliyetleri çok düşüren bir model, bunun için 42.3'ü kayıt içine de alırlar."
Taşeronlaşmaya gidilmek isteniyor
"TÜSİAD üyelerinin şirketlerinde kayıt dışı çalışan olmaz zaten" diyen Başer, Boyner'in sözlerinin "Taşeronlaşma" isteğinin ifadesi olduğunu anlatıyor:
"Büyük şirketler zaten kayıt dışı personel çalıştırmaz. Onlar esnek istihdam modellerine geçip, kayıt içi çalışan insanları parça başı çalıştırmak, taşeronlaşmak. Bu modellerde üretim küçük şirketlere bölünüyor, vergi muafiyetleri oluyor."
TEKEL modelinin sinyali
Daha önce Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu ile Başbakan Recep Tayip Erdoğan arasındaki tartışmaya da değinen Başer, "Hisarcıklıoğlu ile Boyner'in çıkışları özel sektörde de esnek istihdam modeline geçileceğinin sinyalleri" diyerek devam ediyor:
"Esnek istihdam kamudan uzun süredir uygulanıyor ve 2005 yılında hızlandı. TEKEL'deki kavga bu nedenle çıktı. Kamuda bu daha çok özelleştirilen şirket çalışanlarına dayatılıyor. Taşeronlaştırma ve güvencesiz çalışmanın özel sektörde olacağını da görüyoruz. Aslında kamu ve özel ayrımını ortadan kaldıran bir yere doğru gidiliyor."
TÜSİAD Başkanı Boyner Bandırma Sanayici ve İşadamları Derneği'nin ev sahipliğinde Bandırma'da yapılan toplantıda, "Güvenceli esneklik yaklaşımı, istihdamın korunmasına ve geliştirilmesine, kayıt dışı çalışmanın azaltılmasına ve dezavantajlı kesimlerin istihdamının sağlanmasına destek olacaktır. Güvenceli esneklik, tüm çalışanlara sosyal haklarının kesintisiz verildiği bir ortamda etkili ve adil olur. Türkiye'de 21 milyon emekçinin 42.3'ünün, sosyal güvenlik haklarından, sendikal haklardan, asgari ücretten yoksun kayıt dışı çalıştırıldığı tahmin ediliyor." (SP)
