Bolivyalı trans bireylerin yeni cinsiyet, isim ve fotoğraflarını barındıran kimlik kartları çıktı.
Mayıs ayında kabul edilen Cinsiyet Kimliği Yasası, 18 yaşındı doldurmuş bireylerin kimlik kartı gibi resmi belgelerdeki isimlerini, cinsiyet hanesini ve fotoğraflarını değiştirmelerinin önünü açtı.
Yasaya göre, vatandaşlar bir psikologla görüştükten sonra kimliklerine kendi tanımladıkları cinsiyeti yazdırabiliyor. Kimlik değişikliği için cinsiyet geçişi ameliyatını geçirmiş olmak gerekmiyor. Kimlikteki bilgilere, bir kereye özgü olarak değiştirilebilyor.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle, ilk kimlik kartı Salı günü çıktı. İlk çıkan kimlik kartının sahibi Luna Sharlotte Humérez Aquino, “Kimliğini belirleme hakkı, herkes için temel bir haktır. Herhangi bir yere gittiğinizde, kimlik kartınızı sunmamak gibi bir seçeneğiniz yok. Artık bizi tanımlayan kimlik kartlarımız var. Mutluyuz çünkü yeniden doğduk, değil mi? Belgelerimizde kendimizi tanımladığımız ve cinsiyet geçişimizi gerçekleştirdiğimiz isim olacak” diye konuştu.
LGBTİ örgütleri, Bolivya’da bin 500’e yakın trans bireyin yeni kanunla kimliklerini değiştireceğini tahmin ediyor.
Vatandaşların kendilerini tanımladıkları cinsiyeti belirtebildikleri kimliklerle ilgili yasalar Arjantin, Kolombiya ve Ekvador’da da bulunuyor.
“Toplumsal ikiyüzlülüğe son”
Bolivya Devlet Başkanı Yardımcısı Alvaro Garcia Linera yasa Senato’dan geçtiğinde, LBGTİ topluluğunun hor görüldüğü yorumların ve hak ihlallerinin yapıldığı "Toplumsal iki yüzlülüğe" bir son vermek istediklerini söylemişti.
Devlet Başkanı Evo Morales, geçen sene konuşma yaptığı sırada başka bir kadınla konuştuğunu gördüğü Sağlık Bakanı Ariana Campero’ya “Senin lezbiyen olduğunu düşünmek istemiyorum” demiş, ardından bu yorumu için özür dilemişti. Kendisini feminist olarak tanımladığını ifade eden Morales, “Birine lezbiyen ya da gey demenin bir hakaret olmadığını” söylemişti.
Morales 2010’da ise östrojen açısından zengin tavuk yiyen erkeklerin, erkekliklerinin azalacağını söylemiş ve bunun için de özür dilemeye zorlanmıştı.
LGBTİ haklarının yasal durumu
Bolivia’daki Cinsiyet Kimliği Yasası, Anayasa’nın ayrımcılığı engelleyen 14. Maddesi temel alınarak hazırlandı.
Ülkede eşcinsel evlilikler hala yasal olmasa da, 2009’da işyerinde cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelli ayrımcılığa karşı bir yasa yürürlüğe girdi.
2010’da ise cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelli ayrımcılığa dayalı suçlar, nefret suçları kapsamına alındı.
2015’ten bu yana ise eşcinsellerin orduya girmesine izin veriliyor.
Trans Cinayetleri İzleme Projesi’nin verilerine göre, 1 Ocak 2008 ve 30 Eylül 2015 tarihleri arasında Bolivya’da 13 trans birey nefret saldırılarında katledildi. Bu sayı Türkiye’de ise 17. (UB/ÇT)
* Bu haberi UPİ, Foreign Policy ve BBC’den derledik.
* Fotoğraf: Luna Sharlotte Humérez Aquino / Facebook
