Gıda Mühendisi Özdeş Bodur, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) açtığı davanın Danıştay'da kazanılmasına rağmen, kamu kuruluşlarında farklı uygulamalar olduğunu söylüyor.
Bodur: Amerika'da başvurularda, cinsiyet bilgisi zorunluluğu yok
Bodur, "Danıştay'ın, cinsiyet ayrımcılığı yapıldığına ilişkin verdiği yürütmeyi durdurma kararı örnek bir karardır. Ancak bu cinsiyet ayrımcılığıyla ilgili olumlu bir gelişme sağlamadı. Hem özel sektörde, hem de Türkiye İş Kurumu'nun (İŞKUR) internet sayfasındaki iş ilanlarında bile, cinsiyet ayrımcılığı sürüyor" dedi.
Bodur, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki (ABD)iş başvurularında ne cinsiyet ne de isim bildirme zorunluluğu olmadığını belirtiyor.
"İşe başvuru sırasında cinsiyetinizi ve adınızı bildirme zorunluluğu yok. ABD'de mülakat sırasında da evli, nişanlı, hamile veya çocuk sahip sahibi olup olmadığınız doğrudan sorulamaz. Ancak dolaylı olarak fazla mesaiye engel bir durumunuz var mı diye sorulabilir. Hatta tüm başvurularda bu bilgilerin verilmemesi gibi bir talep de gelebilir. Bir tek mülakat da o bilgiyi vermek zorundasınız. ABD için sorulması yasak olan sorulardır bunlar."
Türkiye'de iş başvurularında çok özel sorular var
Bodur, Türkiye'deki iş başvurularında ise çok özele kadar giden soruların olduğunun altını çiziyor.
"Örneğin, evli kadınlar için çocuk konusu en çok sorulan sorular arasında. Çocuğu yoksa 'kaç çocuk yapacaksınız?', 'Ne zaman çocuk yapmak istiyorsunuz?' gibi konuşulmaması gereken sorular yöneltiliyor. Öyle ki bazı iş başvurularında, kadınlara 'üç yıl çocuk yapamazsını' diye bir konu şifahi olarak dile getiriliyor."
Maaş az ise kadın mühendis tercih ediliyor
Bodur, "Üç yıl çocuk yapamazsınız?" gibi özel ve kısıtlayıcı maddelerin sözleşmelere konulamadığını, ancak kadınlar üzerinde bir baskı aracı olduğunu açıklıyor.
"Bu nedenle sözleşmelere konmasa bile, iş başvurusunda yapılan bu konuşma, şifahi de olsa bağlayıcı oluyor. Şu anda yasa cinsel ayrımcılık engelliyor ama, yasayı takan yok. Kamu kurumları da, özel kurumlarda takmıyor."
Kadın mühendisin, erkek mühendise tercih edildiği durumun ancak, daha az ücret aldığında ortaya çıktığını söyleyen Bodur, "Görünüşte erkeklere yönelik bir ayrımcılık gibi bir tablo ortaya çıksa da, aslında yine kadınlara karşı bir ayrımcılık söz konusu. Kadın mühendisler, erkeklerle aynı ücreti aldıklarında yine erkekler tercih edilir." Dedi.
Ayrımcılığı yasaklayan ulusal ve uluslararası sözleşmeler
Bodur, erkek olmayı zorunlu kılan veya erkeklere öncelik veren iş ilanlarının ulusal ve uluslararası bir çok yasa ve sözleşmelere aykırı olduğunu söylüyor ve örnekliyor.
Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) sözleşmesine,
Kadınların yaşamın her alanında cinsiyet ayrımcılığına uğradığını söyleyen Bodur, iş ilanlarındaki ayrımcılığın kaldırılması gerektiğini söylüyor. (AD)
