Fotoğraf: AA arşiv
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, Afganistan'da Taliban'ın kontrolü altındaki birçok alanda ciddi insan hakları ihlalleri ve suistimallere ilişkin güvenilir raporlar aldıklarını belirterek tüm ülkeleri "Taliban'ı insan haklarına saygı göstermeye teşvik etme konusunda nüfuzlarını kullanmaya" çağırdı.
Afganistan'daki insan hakları ihlallerini değerlendirmek Cenevre'de olağanüstü toplanan BM İnsan Hakları Yüksek Konseyi'nin 31. özel oturumunda konuşan Bachelet, güvenilir kaynaklardan kendilerine ulaşan raporlarda yer alan insan hakları ihlallerini şöyle sıraladı:
- Afgan ulusal güvenlik güçlerinin, sivillerin ve savaş dışı kişilerin yargısız infazı
- Özgürce dolaşma
- Kız çocuklarının okula gitme hakları da dahil olmak üzere kadınların haklarına getirilen kısıtlamalar
- Çocuk askerlerin işe alınması
- Barışçıl protesto ve muhalefet ifadelerinin bastırılması
Çok sayıda kişi korku içinde
Çok sayıda insanın Taliban'ın misilleme yapmasından korktuğuna işaret eden Bachelet, "Kadınlar, gazeteciler ve son yıllarda ortaya çıkan yeni nesil sivil toplum liderleri için ciddi korkular var. Taliban yönetimi altındaki önceki ciddi ihlal şekilleri ve son aylarda öldürme ve hedefli saldırı raporları göz önüne alındığında, Afganistan'ın çeşitli etnik ve dini azınlıkları şiddet ve baskı riski altında" dedi.
Bachelet, kuraklık, COVID-19 salgını, ekonomik, sosyal ve kültürel hakların sağlanmasındaki önemli eksikliklerin ağırlaştırdığı üzücü insani durumun son olaylarla daha da derinleştiğine dikkati çekti.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (BMMYK) Afganistan'da yıl başından bu yana 270 bin kişinin daha evlerini ve geçim kaynaklarını terk etmeye zorlandığını açıkladığını hatırlatan Bachelet, çok sayıda insanın komşu ülkelere veya bölge dışına sığınmasının beklenebileceğini ifade etti.
Bachelet, "Birleşmiş Milletler, en çok ihtiyacı olanlara yardım etmeye, barış ve istikrarı sağlama çabalarını desteklemeye ve tüm Afganların haklarını ve onurunu yükseltmeye kararlıdır. Temel insan hakları dengedeyken; Ofisim, insan hakları ihlallerini izlemeye yönelik düzenlemeleri yeniden başlatmak için acilen çalışacak." dedi.
Kadınlar ve kız çocukları kırmızı çizgi
Taliban'ın insan haklarına saygı duyma ve koruma sözü verdiğini, kadınlar ve kız çocukları için özel taahhütte bulunduğunu hatırlatan Bachelet, bu taahhütleri gerçeğe dönüştürmenin artık "tamamen Taliban'da" olduğunu söyledi.
Taliban'ın kadın ve kız çocuklarına muamelesi ve onların, uluslararası insan hakları normları liderliğinde dolaşım, eğitim, kendini ifade etme, istihdam edilmesine saygı göstermesinin temel bir kırmızı çizgi olacağına vurgu yapan Bachelet, Afganistan'da hükümetin, güven inşasına başlanması ve herkesin eşit payının olduğu bir geleceği temin etmek için kadınların, ülkedeki çeşitli dini ve etnik grupların temsiliyle kapsamlı olması gerektiğini belirtti. (KÖ)
Konseye, Taliban'ın verdiği sözleri ile ülkedeki insan haklarının seyrini izlemek amacıyla bir mekanizma kurması çağrısında bulunan Bachelet, üye ülkelerin birleşik ve açıkça hareket etmesinin Taliban'a, geçmiş uygulamalara dönüşün ne şu anda ne de gelecekte uluslararası toplum tarafından kabul edilmeyeceği yönünde güçlü bir sinyal göndereceğinin altını çizdi.