Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Araştırma Komisyonu, Suriye'de kimyasal silah kullanımına dair hazırladıkları raporu BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'a teslim etti.
Raporda, Suriye'nin yedi farklı bölgesinde yürütülen incelemeler sonunda, dört bölgede kimyasal silah kullanıldığı, iki bölgede kimyasal silah kullanımına dair herhangi bir bulgu tespit edilemediği, bir bölgede ise muhtemelen kullanıldığı belirtildi.
İnceleme yürütülen bölgelerden Sarakeb, Guta, Han El Assal ve Eşrefiye'de kimyasal silah kullanıldığı, Cuber'de muhtemelen kullanıldığının tespit edildiği, Bahariye ve Şeyh Maksud'ta meydana geldiği öne sürülen saldırılara ilişkin ise herhangi bir delil bulunamadığı için kimyasal silah kullanımının teyit edilemediği bilgisi kaydedildi.
Füzeyle sarin gazı
BM komisyonu, Guta'da elde edilen “açık ve inandırıcı deliller ışığında” bölgede çocuklar ve sivillere karşı “yüksek miktarda kimyasal silah kullanıldığı” tespit edildiği sonucuna ulaştı. Bu saldırının karadan karaya füzelerle yapıldığı, füze parçalarında sarin gazı bulunduğu, füzenin düştüğü bölgedeki insanlar ve çevrenin sarin gazından etkilendiği, hastaların kan ve idrar örneklerinde sarin gazı olduğu belirtildi.
Daha önce de heyetin ön raporunda Guta'daki saldırının kimyasal silah kullanılarak gerçekleştiği bildirilmiş, Rusya hükümeti ve Suriye rejimi bu saldırıdan muhalifleri sorumlu tutmuş, Suriye muhalefeti ise rejimi suçlamıştı.
Han el Assal’da elde edilen güvenilir deliller doğrultusunda askerler ve sivillere karşı kimyasal silah kullanıldığının tespit edildiği, ancak kullanılan sistemler ve bölgeye ilişkin bilgilerin birinci elden toplanamadığı bildirildi.
Tanık ifadeleri ve sağlık görevlilerinin verdiği ifadeler ile bölgede yaşanan zehirlenme vakaları dikkate alındığında yaşanan kitlesel zehirlenmelerin "kimyasal silah etkisiyle" olduğunu bilgisi verildi. Bu bölgedeki saldırı Suriye'deki tarafların tümü tarafından kabul edilirken, Rusya, İngiltere ve Fransa tarafından sunulan bulgular da saldırıyı teyit etti.
Sarakeb'de ve Eşrefiye'de ise asker ve sivillere karşı "az miktarda kimyasal silah saldırısı yapıldığı" belirlendi. Olay yerinde ilk elden inceleme yapılmazken, tanık ifadeleri, sağlık görevlilerinden edinilen bilgiler ve yapılan otopsi bulguları sonucunda kimyasal silah saldırısının gerçekleştiğinin bilgisi verildi.
Kimyasalı kim kullandı?
Cuber'de gerçekleştiği belirtilen kimyasal silah saldırısı iddiasına ilişkin kurbanlardan alınan dört örnekten sadece birinde sarin gazı tespit edilmesi nedeniyle, raporda “bu bölgede görece az miktarda sarin gazı kullanıldığı tahmin ediliyor” denildi.
Raporda kimyasal silahların kimler tarafından kullanıldığına ilişkin herhangi bir bilgi yer almazken kurbanların hem sivil hem de asker olduğu vurgulandı.
Raporun sonuç bölümünde, "Suriye'de kimyasal silah kullanıldığı sonucuna ulaşıldığı" belirtilerek inceleme yapılan yedi bölgeye ilişkin sonuçlar ve kullanıldığı belirtilen kimyasal silahların miktarları yer aldı.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un sunulan rapora ilişkin bugün BM Genel Kurulu'na, Pazartesi günü de BM Güvenlik Konseyi'ne bilgi vermesi bekleniyor. (DBN/AS)
