Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP), dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin yaşandığı Sudan'da, 10 aydır süren iç savaşın etkilerine dair açıklama yaptı.
WFP'den yapılan yazılı açıklamada, "Sudan'da en az 25 milyon insan, yüksek oranda açlık ve yetersiz beslenmeyle mücadele ediyor. Şu anda ne yazık ki fonumuz bulunmuyor ve ihtiyaç sahibi insanlara gereken ölçekte ulaşma imkanımız yok" ifadesi kullanıldı.
BM'ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 13 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
“Kriz üstüne inşa edilen bir kriz”
Açıklamada görüşlerine yer verilen WFP Sözcüsü Annabel Symington, her hafta binlerce ailenin yerlerinden edildiğini, sınırları aşarak Çad ve Güney Sudan'a doğru geçmeye zorlandığını belirtti:
"Her iki ülkede de yağmur mevsimi yaklaşıyor ve bununla birlikte insanlara ulaşmak daha da zorlaşacak. Bir müdahaleyi sürdürebileceğimizden emin olmak için şu anda yardımı önceden hazırlamamız gerekiyor. Bunu yapamıyoruz ve üstelik Çad, Güney Sudan kendi açlık krizleriyle uğraşıyor. Yani bu gerçekten kriz üstüne inşa edilen bir kriz."
“Yıkıcı açlık felaketi yaklaşıyor”
WFP'ye göre, Sudan'da 5 yaşın altındaki yaklaşık 3,8 milyon Sudanlı çocuk da yetersiz besleniyor.
Sudan, Güney Sudan ve Çad’da gıda ihtiyacının artmasıyla "yıkıcı açlık felaketinin yaklaştığı" uyarısında bulunan WFP'nin Doğu Afrika Bölge Direktörü Michael Dunford, "Güney Sudan veya Çad'a geçen çocuklar ve kadınlar açlık çekiyor. Dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin açlık felaketine dönüşmemesi için Sudan'daki ailelere destek verebilmemiz gerekiyor" dedi.
Sudan’da iç savaş
Ülkede Nisan 2023’ten bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalar sürüyor.
HDK ve ordu, Aralık 2018'deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in Nisan 2019'da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021'de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti. Ordu ve HDK'nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK'nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından geçen yıl Nisan ayında iç savaş çıkmıştı.
Nüfusun yaklaşık yarısına tekabül eden 25 milyon insanın insani yardıma ihtiyaç duyduğu ülkede 19 milyon çocuk okula gidemiyor.
BM: 10 milyon kişi yerinden edildi
Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Sudan'daki çatışmalar nedeniyle yerinden edilenlerin sayısının 10,7 milyona ulaştığını açıklamıştı.
Açıklamada, Sudan'da ülke içinde 9 milyon kişinin yerinden edildiği ve 1,7 milyon Sudanlının ise komşu ülkelere geçtiği kaydedildi.
IOM, Sudan'daki çatışmalar nedeniyle sağlık tesisleri, okullar, yollar, elektrik ve su kaynakları gibi kamu hizmetlerinin yanı sıra kritik öneme sahip altyapının da tahrip edildiğini belirtti.
IOM Genel Direktörü Amy Pope, “Bugün itibarıyla dünya genelinde ülke içinde yerinden edilmiş her 8 kişiden 1'i Sudan'da” dedi. Sudan'da yerinden edilenlerin çok büyük ihtiyaçları olduğunu belirten Pope, şu ana kadar yapılan insani yardımların ihtiyaçları karşılamadığını vurguladı.
UCM’den “savaş suçu” uyarısı
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, Sudan’la ilgili yaptığı açıklamada, “Değerlendirmelerim, Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Darfur'da Roma Statüsü suçları* işlediğine dair delillerin bulunduğunu gösteriyor” demişti.
Kerim Han, Darfur'da görüştüğü kişilerin cinsel şiddete uğradıklarını aktardıklarını belirterek, bir kadının Dünya Gıda Programının Batı Darfur'daki deposunda taciz edildiği iddiasını dile getirdi, Darfur'daki olayların daha geniş bölgeye yayılma riskine karşı uyardı.
* UCM Roma Statüsü/Tüzüğü, uluslararası hukukun ağır ihlalini oluşturan suçları düzenler. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin yetki alanın giren suçlar soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçudur.
(AS)