BM Silah Kararını Almazsa Milyonlar Ölecek
Düzenlenecek konferansın amacı, 2001 yılında kabul edilen Küçük Silahlarla İlgili Eylem Planı'nı (PoA) gözden geçirmek. 2001 yılı Eylem Planı, küçük silahların dünya çapında yasaklanmasını, toplumların silahlanma nedeni ile gelişimlerinin nasıl geri kaldığını ve insanları küçük silahların yol açtığı terörden korumak için alınması gereken önlemleri içeriyordu. 2001 yılında oldukça ilerici olarak tanımlanan bu planın, artık bir çok maddesinin tekrar gözden geçirilmesi ve planın etkin kullanılabilmesi için acil önlemler alınması gerektiği ileri sürülüyor.
Büyük umutlarla kabul edilen Eylem Planı, ne yazık ki silah üreticisi olan birçok ülke tarafından hak ettiği ölçüde yerine getirilmedi. Silah üreticisi ülkeler, Birleşmiş Milletler koordinatörlüğünde silah ticaretini önleme ve silahsızlanma yönünde adım atmak yerine Eylem Planı'nı savsaklamayı tercih ettiler. Silah lobilerinin, silah üreticisi ülkelerin karar mekanizmalarında etkin şekilde rol aldığının görülmesi üzerine diğer ülkeler de Eylem Planı'na verdikleri destekleri azalttılar.
Ancak unutulmaması gereken en önemli unsur, geciken her dakikanın bir cana mal olduğu gerçeği. Bir sonraki küçük silahlarla ilgili toplantının 6-7 yıl sonra yapılacağı düşünüldüğünde geçen süre zarfında 1,7 milyon insan, bu silahların yol açtığı terör nedeni ile ölmüş ve milyonlarcası da yaralanmış olacak. Silahların yol açtığı bu ölüm ve yaralanmaların bir an önce sonlandırılması gerektiğinden, hükümetlerin ve konu ile ilgili sivil toplum örgütlerinin, Gözden Geçirme Konferansı'nı acil önlemler almak için bir fırsat olarak kullanması bekleniyor.
Küçük Silahlara Karşı Uluslararası Eylem Ağı (IANSA) öncülüğünde bir araya gelen konu ile ilgili sivil toplum kuruluşları, Gözden Geçirme Konferansı'nda Birleşmiş Milletler'in özellikle beş konuda ülkeleri bağlayıcı ilke kararları almasını istiyor.
Uluslararası silah ticareti kontrolü: Uluslararası yasalara aykırı olarak gerçekleştirilen silah ticaretinin önlenmesi, silah kaçakçılığı cezalarının arttırılması, insan hakları ihlallerinin yoğun olarak yaşandığı ülkelere silah satımının yasaklanması, devlet dışı güçlere silah satımının yasaklanması, sınırların etkin kontrolü ve konu ile ilgili ulusal çapta bir eylem planlanın hazırlanması
Ateşli silah yasalarının gözden geçirilmesi: Yasadışı silahların toplanması ve kullanıcıların etkin cezalandırılması, ateşli silah ruhsat alımın zorlaştırılması, devletin elinde bulunan fazla ve kullanılmayan silahların imha edilmesi, şiddeti toplum hayatından çıkaracak tedbirlerinin alınması
Mağdur yardımı: Savaş ve silahlı çatışma mağdurlarına ulusal ve uluslararası ölçekte yardımların sunulması, bölgesel şiddeti önleme yöntemlerinin alınması, çatışma bölgelerinde halk sağlığının geliştirilmesi, ülkesel bazda bireysel silahsızlanmanın etkin olarak uygulanması, silahlı şiddete maruz kalan ve asker olan çocuklara yönelik önlemlerin alınması,
Ülkesel Gelişime destek: Silaha duyulan ihtiyacı ortadan kaldırmaya yönelik tedbirler, silahların toplanması, ülkelere uyuşamazlık giderici yöntemlerin etkin kullanılması, gelişime destek olacak uluslararası fonların yaratılması,
Takip mekanizmaları: Gözden geçirme toplantısı sonrasında alınan kararların uygulanmasını takip etmeye yönelik önlemler alınması, kaynak yaratılması, silahsızlanma konusunda yardımcı stratejilerin belirlenmesi
Konu ile ilgili tüm sivil toplum kuruluşlarının birincil beklentisi bu beş konuda etkin ve uygulanabilir kararların alınması. Ancak bu sayede barış dolu bir dünyaya ulaşılmış olacak. (TK)