Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği İnternet kullanımına dair TBMM’de kabul edilen yasal düzenlemenin, ifade ve düşünce özgürlüğü hakkı ve özel hayat hakkı dahil olmak üzere insan hakları ihlallerine yol açabileceğinden duyduğu kaygıyı açıkladı.
“6518 sayılı yasaya dair 6 Şubat tarihinde yapılan düzenleme Türkiye Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB) mahkeme kararı olmadan web sitelerini bloke etmesine izin verebilecektir.”
İnsan hakları standardı
BM açıklamasında, yasanın İnternet hizmeti sağlayıcılarının İnternet kullanıcılarının aktivitelerinin verilerini iki yıl boyunca saklaması ve yetkililer istediğinde mahkeme kararı olmadan vermesini de öngördüğü ve hizmeti sağlayıcılarının kaldırmamaları durumunda ağır cezalarla karşı karşıya kalacakları hatırlatılarak düzenleme eleştirildi.
“Yasanın bu hali Türkiye’nin özellikle ifade özgürlüğü hakkı ve özel hayat hakkı ile ilgili uluslararası insan hakları yükümlülükleriyle uyuşmadığı izlenimini veriyor.
“Genel Kurulun geçenlerde (2013 Kasım ayı) onayladığı üzere insanların çevrimdışı alanlarda sahip oldukları hakları çevrimiçi alanda da kesinlikle korunmalıdır.”
Türkiye’ye çağrı
BM Mayıs 2007’de yürürlüğe giren 5651 sayılı yasanın da İnternet kullanımına geniş kısıtlamalar getirdiğini ve o tarihten bu yana yaklaşık 37 bin web sitesinin işlemesinin mahkeme kararı ve idari kapatma kararıyla durdurulduğunu belirtti.
BM’den yapılan çağrıda, 5651 ve 6518 sayılı kanunların, başta ifade ve düşünce ve özel hayat hakkı özgürlüğünü uluslararası insan hakları standartları ile eşit seviyeye getirmek üzere gözden geçirilmesi istendi.
Barışçıl gösteri hakkı
Açıklamada “Yetkili makamlara” yönelik bir çağrıya daha yer verildi.
“Yetkili makamlara gösteriler bağlamında, polis birimlerinin görevlerini yerine getirirken aşırı güç kullanımı ve diğer insan hakları ihlallerine yönelmelerinin engellenmesi çağrısı yapıyoruz.
“Barışçıl gösteriler kapsamında bazı bireyler tarafından gerçekleştirilen münferit şiddet olaylarının veya ceza gerektirebilecek diğer davranışları yetkili makamlar tarafından diğerlerini barışçıl gösteri haklarından mahrum etmek için kullanılmamalıdır.”
Türkiye kabul etmişti
BM açıklamasında, Türkiye’nin 2010’da İnsan Hakları Konseyi nezninde gerçekleştirilen Evrensel Periyodik Gözden Geçirme sonrasında “Ceza Kanunu ve diğer kanunların başta ifade özgürlüğü olmak üzere uluslararası standartlarla eşitlenmesi” yönündeki tavsiyeyi kabul ettiğini de hatırlattı. (YY)
BM açıklamasına buradan ulaşabilirsiniz.
