Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Özel Raportörü Fionnuala Ni Aolain, Guantanamo hapishanesine ilk ziyaret düzenleyen kişi oldu.
Aolain, ABD’nin 11 Eylül saldırılarının ardından yüzlerce insanı hapsettiği Küba’daki Guantanamo hapishanesine düzenlediği ziyaret sonrasında hazırladığı raporu New York'taki BM binasında gazetecilerle paylaştı.
“Hepsi çok geç kaldığımızı söyledi”
Guantanamo'ya daha önceki taleplerine rağmen ilk kez erişim sağlandığına dikkati çeken Aolain, hala Guantanamo'da tutuklu bulunanların yanı sıra serbest bırakılan kişilerle de görüştüğünü belirterek, “Hepsi çok geç kaldığımızı söyledi” dedi.
Guantanamo'daki koşullarda az da olsa bazı iyileşmelerin olduğunu aktaran Aolain, “Ancak, hapishanede hala 30 tutuklunun bulunmasıyla ilgili derin endişelerim bulunuyor. Bu mahkumlar her gün keyfiyetle mücadele ediyor. Çok ciddi yapısal eksiklikler bulunurken, eğitim, sağlık hizmeti, ailelerle görüşme ve adalete erişim konusunda keyfiyet hakim” dedi.
“Yaklaşık 20 yıldır tutuklu bulanan kişilerdeki ızdırabın çok derin olduğunu gördüm. Görüştüğüm her tutuklunun hayatında sistematik olarak uygulanan işkence ve keyfi tutuklamaların acımasız etkilerini gördüm.”
“İhlallerin sorumluları cezalandırılmalı”
Tutukluların geçmişteki işkence deneyimlerinin bugün de onlarla birlikte yaşadığını aktaran Aolain, bu konuda tedavi de göremediklerini bildirdi:
“Guantanamo'daki uygulamalar tutukluların onurları, temel hak ve özgürlükleri üzerinde derin etki bırakırken uluslararası hukuk bağlamında acımasız, insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleye tekabül ediyor.
ABD, Guantanamo hapishanesindeki tutuklular, serbest bırakılanlar ve tüm terör mağdurları için uluslararası hukuk ihlallerinin sorumlularını cezalandırmalı. Burada özrün öneminin altını çizmek istiyorum ancak iyileştirme ve söz konusu ihlallerin tekrar yaşanmayacağının güvencesinin de sağlanması lazım.”
Kapatılmasını istedi
Aloain, Guantanamo hapishanesinin kapatılması çağrısında bulunarak, “Guantanamo, hem bireysel olarak hem de kolektif olarak utanç verici bir yer” dedi.
İşkencenin uluslararası hukuk uyarınca yasak olduğuna dikkati çeken Aloain, “ABD hükümetinin bu çerçevede sorumlu tutulması gereken hususlar var” dedi.
Aloain, işkence delillerinin muhafaza edilmesinin de önem taşıdığına dikkati çekerek, “İnsan haklarını ihlal etmek hiçbir ülkeyi daha güvenli hale getirmez. İşkence dahil süregelen ihlaller aksinde daha fazla şiddeti teşvik eder” diye konuştu.
Guantanamo
ABD, Ağustos 2021'de askeri güçlerini Afganistan'dan çekti ancak Küba'nın Guantanamo Körfezi'nde bulunan askeri hapishaneyi, Irak, Afganistan ve diğer yerlerde alıkoyduğu kişileri tutmak için hala kullanıyor.
21 yıl önce açılan ve bugüne kadar yaklaşık 780 kişinin tutulduğu Guantanamo’da, mahpusların çoğuna resmi suçlama yöneltilmedi, mahkemeye çıkarılmadılar.
Guantanamo’da şu anda 30 tutuklu bulunuyor.
TIKLAYIN - 21. yılında Guantánamo: “Burada kanun yok”
(AS)
