BM Genel Kurulunda düzenlenen acil oturumda yapılan oylamada aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 80 dolayındaki ülkenin ortak sunucusu olduğu "Filistin'in BM'ye üye olarak kabul edilmesi"ne yönelik karar tasarısı 143 "evet" oyuyla kabul edildi.
193 üyeli BM Genel Kurulunda aralarında ABD, Arjantin, Papua Yeni Gine, Çekya ve Macaristan'ın bulunduğu 9 ülke karara karşı "hayır" oyu kullanırken 25 ülke "çekimser" kaldı.
Üyelik ölçütlerini karşılıyor
Kabul edilen karar tasarısında, "Filistin'in BM Şartı'nın 4. maddesi uyarınca BM'ye üyelik ölçütlerini karşıladığı ve bu nedenle BM'ye üye olarak kabul edilmesi" gerektiği vurgulandı.
AA'nın haberine göre, kararda ABD'ye atfen 18 Nisan'da BMGK'deki oylamada tek bir üyenin Filistin'in BM'ye tam üyeliğini veto etmesine karşılık 12 Güvenlik Konseyi üyesi devletin Filistin'e verdiği desteğin altı çizildi.
ABD, Filistin'in BM üyeliğini veto etti
Kararla, BMGK'ya bu çerçevede konuyu "olumlu" bir biçimde yeniden değerlendirmesi tavsiyesinde bulunuldu ve BM üyesi ülkelerin çoğunluğunun Filistin'in üyeliğinden yana olduğu vurgulandı.
Ek haklar
Kararla, Filistin'in Genel Kurul oturumlarına, BM organları tarafından düzenlenen toplantılara ve BM konferanslarına katılımını sağlayacak kimi düzenlemelerin yapılması istendi. Bu düzenlemelerin "istisnai olmak ve emsal teşkil etmemek kaydıyla" yapılması gereğine işaret edildi.
Kararda BM Ekonomik ve Sosyal Konseyine söz konusu düzenlemeleri Filistin henüz "Konsey üyesi olmadan" gerçekleştirmesi çağrısı yapıldı ve bunun diğer BM organları, özel ajansları ve BM sistemine dahil kuruluşlar için de geçerli olması istendi.
Kararda Filistin halkının kendi kaderini tayin ve devlet kurma hakkı bulunduğuna gönderme yapılarak, BM Genel Sekreteri'ne kararın uygulanması için gerekli adımları atması çağrısı da yer aldı.
Uluslararası toplumun 1967'de başlayan İsrail işgalini sonlandırmaya ilişkin çabalarını vakit kaybetmeden artırması çağrısına yer verilen kararda, barışçıl ve kalıcı çözüm için uluslararası hukuk ve ilgili BM kararlarının uygulanması gerektiği belirtildi.
Karar Filistin'i tam üye yapmıyor,
tam üyelik için BMGK'yi konuyu
yeniden görüşmeye çağırıyor
Genel Kurul kararı Filistin'e tam BM üyeliği hakkı tanımamakla beraber çok sayıda BM üyesinin desteğini göstermesi açısından önem taşıyor. Karar ekinde "Filistin devleti, gözlemci üye olarak Genel Kurul oylamalarına katılamaz ve BM organlarına aday gösteremez." ifadesi yer alıyor.
Bu ifadenin kararın Filistin'e tam üyelik verilmediğini göstermek için koyulduğu düşünülüyor.
Aynı zamanda kararın, "istisnai ve emsal" teşkil etmediğinin vurgulanmasının da karara daha fazla destek toplamak için eklendiği ifade ediliyor.
Filistin için talep edilen düzenlemeler
Kararda Filistin için talep edilen kimi düzenlemeler arasında öne çıkanlar şunlar:
* Alfabetik sıraya göre üye ülkeler arasında oturma hakkı,
* Filistin ve Orta Doğu konuları dışında düzenlenen oturumlarda konuşmacı olma hakkı,
* Grup adına açıklama yapma hakkı,
* Teklif ve değişiklik sunma hakkı, teklifleri oylamaya açma hakkı,
* BM Genel Kurulunun komitelerine Filistin heyetinden üyelerin seçilmesi hakkı,
* BM konferansları ve uluslararası toplantılara etkin katılma hakkı.
Filistin'in üyelik başvurusu
Filistin, 2011'de de BM'ye tam üyelik başvurusu yapmış ancak BMGK'de gereken desteği alamamıştı. Filistin 2012'de BM'de "daimi gözlemci statüsü" almıştı.
Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, 2 Nisan'da yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri António Guterres'e mektup göndererek üyelik başvurularının yeniden ele alınması talebinde bulunmuştu. Guterres de 3 Nisan'da BMGK'ye mektup yazarak Filistin'in talebinin gündeme alınması çağrısı yapmıştı.
BMGK ise 8 Nisan'da Filistin'in talebini Yeni Üyelerin Kabulü Komitesine iletmişti. BMGK'ye üyelikle ilgili dönüş yapması gereken Komite, iki toplantının ardından mutabakata varamadığını duyurmuştu.
Bunun ardından Cezayir, 18 Nisan'da Filistin'in üyeliği için BMGK'ye karar tasarısı sunmuştu. Karar tasarısı, ABD tarafından veto edilmişti.
(AEK)
