* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), 2022 Dünya Uyuşturucu Raporunu bugün (27 Haziran) yayınladı.
Bir basın açıklaması ile uluslararası kamuoyuna duyurulan raporda, "esrarın dünyanın bazı bölgelerinde yasallaşmasının günlük kullanımı ve insan sağlığında yarattığı etkileri hızlandırdığı" ifade edildi.
Rapor, ayrıca kokain üretimi ve sentetik uyuşturucuların yeni pazarlara açılmasında yaşanan "rekor artışa" ve özellikle kadınlara yönelik madde bağımlılığı tedavisi konusunda devam eden eksikliklere dikkat çekti.
Rapora göre, 2020 yılında dünyada 15 ile 64 yaş arasında 284 milyon insan uyuşturucu kullandı. Bu, son on sene içinde yüzde 26'lık bir artış demek.
Günümüzde gençlerin pek çok ülkede bir önceki nesile kıyasla daha çok uyuşturucu kullandığını belirten BM raporu, Afrika ve Latin Amerika'da 35 yaş altı kişilerin uyuşturucu kullanımı kaynaklı rahatsızlıklar için tedavi gören kişilerin çoğunluğunu oluşturduğunu kaydetti.
"Rakamlar, rekor seviyelere ulaşıyor"
Raporun ortaya koyduğu bulgulara ilişkin konuşan UNODC İcra Direktörü Ghada Waly, "Üretilen ve el konulan pek çok yasadışı uyuşturucuya ilişkin rakamlar rekor seviyelere ulaşıyor" açıklamasında bulundu:
"Aynı zamanda, sorunun büyüklüğü ve bağlantılı zararlara ilişkin yanlış algılar, insanları bakım ve tedavinden mahrum bırakıyor ve genç insanları zararlı davranışlara itiyor. Dünyadaki uyuşturucu sorununu her açıdan ele almak için gerekli kaynak ve ilgiyi bu işe vakfetmeliyiz."
Kokain
UNODC'nin raporuna göre, kokain üretimi 2020 yılında rekor seviyeye ulaştı. 2020'de dünya çapında üretilen kokain miktarı bir önceki yıla oranla yüzde 11 artarak 2020 yılında bin 982 tona ulaştı.
Aynı dönemde el konulan kokain miktarında da bir artış yaşandı. Buna göre, COVID-19 pandemisine rağmen 2020 yılında tüm dünyada bin 424 ton kokaine el konuldu. Bu da bir rekor demek.
2021 yılında kaçakçılığı yapılan kokainin yaklaşık yüzde 20'sinin konteynerler ve/veya deniz yoluyla kaçırıldığını ortaya koyan BM raporu, kokain kaçakçılığının "asıl pazarların" bulunduğu Kuzey Amerika ve Avrupa'dan Afrika ve Asya gibi diğer bölgelere doğru genişlediğini gösterdi.
Metamfetamin, afyon ve fentanil
UNODC'ye göre, dünya çapına metamfetamin kaçakçılığı da coğrafi olarak bir genişleme yaşadı. 2006-2010 döneminde metamfetamine el konulan ülke sayısı 84 iken 2016-2020 döneminde bu sayı 117'ye yükseldi.
Bunun yanı sıra, tüm dünyada el konulan metamfetamin miktarı da 2010-2020 döneminde beş kat artış gösterdi.
Dünyadaki afyon üretimi ile ilgili de veri paylaşan rapor, afyon üretiminin 2020-2021 yılları arasında yüzde 7 oranında artarak geçen yıl 7 bin 930 ton seviyesine ulaştığını ortaya koydu. Rapor, söz konusu artışı büyük ölçüde Afganistan'daki üretimde yaşanan artışa bağladı.
Öte yandan, fentanilin çoğunlukla tıbbi olmayan amaçlar için kullanımı sonucu yaşanan aşırı dozdan ölümler Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kanada'da rekor seviyelere ulaştı. ABD'de 2020 yılında yaklaşık 92 bin olan bu rakam, 2021 yılında 107 bini geçti.
Çatışma bölgeleri
BM raporuna göre, "yasadışı uyuşturucu ekonomileri çatışma durumlarında ve hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu ve bu durumun çatışmayı uzatacağı ya da körükleyeceği yerlerde gelişiyor".
UNUDC'nin konuyla ilgili değerlendirmesi şöyle:
"Orta Doğu ve Güneydoğu Asya'dan gelen bilgiler çatışma durumlarının, herhangi bir yerde üretilebilecek uyuşturucu maddeler olan sentetik uyuşturucuların üretimi için bir mıknatıs işlevi görebildiğini gösteriyor.
"Ukrayna'da rapor edilen gizli laboratuvarların sayısında ciddi bir artış vardı. Tespit edilip dağıtılan laboratuvar sayısı, 2019 yılında 17 iken 2020 yılında 79'a yükseldi. Bu laboratuvarların 67'si metamfetamin üretiyordu. Bu maddeyi üreten laboratuvar sayısı 2019'da 5'ti." (SD)
