157 devlet ve bölgeden 1.259 sivil toplum kuruluşunca yürütülen kampanyanın ardından, BM insan hakları organı, LGBT ve cinsiyet çeşitliliğine sahip kişilere yönelik şiddet ve ayrımcılığı ele almakla özel olarak yükümlü insan hakları uzmanının (SOGI) yetkisini yenileme kararını 29 lehte, 15 karşı ve 3 çekimser oyla kabul etti.
Bu oylamayla BM İnsan Hakları Konseyi, herkese yönelik ayrımcılık ve şiddetle mücadele konusundaki kararlılığını bir kez daha teyit ederken tüm üye devletlere, farklı cinsel yönelim ve cinsiyet kimliklerine sahip kişilere karşı yükümlülüklerini hatırlattı.
Cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı şiddet ve ayrımcılığa karşı koruma konusunda Bağımsız Uzman (SOGI) üç yıl daha görevini aynen sürdürecek. Görevi halen Güney Afrikalı bilim insanı Graeme Reid yürütüyor.
ISHR: "Hak karşıtı söylem dalgasına güçlü bir yanıt"
İnsan hakları savunucularını destekleyen, Birleşmiş Milletler (BM) sistemi ve bölgesel insan hakları mekanizmaları nezdinde onların sesi olmayı amaçlayan bağımsız ve uluslararası sivil toplum kuruluşu Uluslararası İnsan Hakları Hizmetleri (ISHR) [International Service for Human Rights] Program Yöneticisi Fabiana Leibl yetki tazelenmesini kutladı.
"Bu görevin yenilenmesi, dünya genelinde LGBT ve cinsiyet çeşitliliği olan insanları hedef almaya çalışan artan hak karşıtı söylem dalgasına güçlü bir yanıttır. Bağımsız Uzman, çalışmaları aracılığıyla bu toplulukların görünürlüğü ve davalarının meşruiyetini savunmaya devam edecek." dedi.
ERA: "Bağımsız SOGİ uzmanı vazgeçilmez"
Batı Balkanlar ve Türkiye LGBTİ Eşit Haklar Derneği - ERA Proje Koordinatörü, Elena Petrovska da uzmanın hayati önemini vurguladı.
"BM Bağımsız SOGI Uzmanı görevi vazgeçilmezdir: ahlaki ve politik bir kalkan ve onsuz mücadelelerimiz terk edilme ve görünmez olma riskiyle karşı karşıya kalırdı."
Destekleyenler
2016'da oluşturulan ve 2019 ve 2022'de yenilenen SOGI Bağımsız Uzmanı misyonu, tüm bölgelerden giderek artan sayıda devlet tarafından desteklendi. Görev yenilemeye yönelik yeni karar, altı Latin Amerika ülkesinden oluşan bir çekirdek grup tarafından sunuldu - Brezilya, Şili, Kolombiya, Kosta Rika, Meksika ve Uruguay - ve tüm bölgelerden 50 ülke tarafından ortaklaşa desteklendi.
Bağımsız Uzmanın misyonu
Bağımsız Uzman, uluslararası insan hakları hukukunun uygulanmasını değerlendirmek, LGBT ve cinsiyet çeşitliliği olan kişilere yönelik şiddeti ve ayrımcılığı araştırmak ve devletlere, BM kuruluşlarına, uluslararası ve bölgesel sistemlerdeki diğer görev ve organlara bunları ele almaları konusunda yardımcı olmakla görevli.
Misyon kurulduğundan bu yana, peşpeşe göreve gelen uzmanlar 11 ülkeye resmi ziyaretler gerçekleştirdi ve cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılığı belgelendiren 17 rapor hazırladı. Bu raporlar arasında yetişkinler arasındaki rızaya dayalı eşcinsel ilişkilerin suç sayılmasının etkisi, kişinin cinsiyetinin yasal olarak tanınması gerekliliği ve zorla yerinden edilen LGBT kişilerin durumu da var. Uzmanlar ayrıca tüm bölgelerdeki 171 devlete insan hakları ihlalleri iddialarını belgelendiren iletişimler gönderdi.
Gelecek
Üç yıl için daha güvence altına alınan bu misyon, LGBT ve cinsiyet çeşitliliğine sahip insanların ayrımcılıktan uzak yaşayabilmelerini sağlayarak ve uluslararası insan hakları forumlarında seslerini ve tanıklıklarını yükselterek üye ülkelerdeki girişimleri desteklemeyi sürdürecek.
Sivil toplum, tüm hükümetleri yeryüzünde herkes için şiddet ve ayrımcılıktan özgür bir dünya yaratmak üzere bu önemli çalışmada bağımsız uzman ile tam işbirliği içinde çalışmaya çağırıyor.
(AEK)
_______________
*ISHR, açıklamalarında, uzmanlığın özellikle cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine ilişkin insan hakları ihlallerini ele almakla görevli olması nedeniyle, "LGBTİ" yerine "çeşitli cinsel yönelimlere ve cinsiyet kimliklerine sahip kişiler" veya "LGBT" ifadelerini kullandığından, haberde aynı adlandırma sürdürüldü.
