“Bırakın Bu Palavraları”

Hrant Dink Cinayeti davası avukatı Fethiye Çetin'in davada yer almayan bilgileri paylaştığı kitabı "Utanç Duyuyorum: Hrant Dink Cinayetinin Yargısı" Metis Yayınları'ndan çıktı. Çetin 367 sayfada 19 Ocak'tan önce Hrant Dink ile tanışmasını, cinayet öncesini ve yargılamayı anlattı. 10 Aralık İnsan Hakları Günü’nde Çetin’in Hrant Dink hakkında yazdıklarından, “Bırakın bu palavraları” başlıklı bölümü yayınlıyoruz.

Zaten onu ilk gördüğümde cesaretine ve açık sözlülüğüne hayran olmuştum.

Hrant Dink adını yayın hayatına atıldığını öğrenir öğrenmez müptelası olduğum Agos gazetesinden biliyordum ama onu ilk gö­rüşüm Siyaset Meydanı programında televizyon ekranında olmuş­tu.

Siyaset Meydanı'nda saatlerce, sabahlara kadar süren tartışma­ların yapıldığı, milyonlarca insanın ekrana kilitlenip sabahladığı günlerdi. Konu başlığını pek hatırlamıyorum ama Siyaset Meyda­nı, o gece, Türkiye'de azınlıklar ve sorunlarım konu etmişti.

Rum, Ermeni, Yahudi konuklar ile bazı akademisyenlerin ko­nuk edildiği, çok geç saatlere kadar oturup izlediğim bu progra­mın en son konuşmacısıydı Hrant. O vakte kadar, arada ürkek ve kaçamak sözlerle sorunlara değinilse de azınlık mensubu katılım­cıların çoğu, "Hayatımızdan memnunuz... Bir problemimiz yok Allaha şükür... Şimdilik mutluyuz..." gibi cümleler kuruyorlardı.

Hatırladığım kadarıyla Hrant söze azınlık vakıflarının mülk edinmelerinin nasıl yasaklandığını, o güne kadar edinilmiş mülk­lerin, hukuka aykırı gerekçeler yaratılarak nasıl ellerinden alındı­ğını, Yargıtay'ın ülkenin azınlıklarını "yabancı" olarak nitelediği kararı anlatarak başladı. Sonra Ermeni yetimlerinin elleriyle tır­naklarıyla kurdukları Tuzla Ermeni Yetimhanesi'nin gasp ediliş hi­kâyesine geçti. Gaspedilen sadece mallar değil, o yetimlerin emek­leri, hayatları, hayalleriydi. Hrant Dink, emeği, hayatı ve hayali gaspedilenler arasındaydı.

Etkileyiciydi konuşması, öylesine sahici, öylesine samimi, öy­lesine sade ve inandırıcı...

Konuşmasının bir yerinde diğer konuşmacılara bakarak şöyle bir şeyler söyledi: "Bırakın bu palavraları... Çok iyiyiz... Çok mut­luyuz... Sabah kalkıyoruz iyiyiz, sonra?.. Sonra sorunlar, sorun­lar... Kötüyüz!.."

Geçmiş gün, kelimelerin hepsini tam aklımda tutamadım ama "palavra" deyişini hiç unutamadım. Birdenbire, öyle pat diye orta­ya atmıştı sözü; "Bırakın bu palavraları..."

Birileri alınacak mı bu sözden diye kaygılandığımı, yerimden doğrulduğumu hatırlıyorum ama kimse alınmadı, herkes onu bü­yülenmiş gibi büyük bir dikkatle dinledi. Çünkü Hrant Dink, hep yaptığı gibi bu sefer de o ânın hakikatini söylüyordu. Konuşması­nın büyüsü, sesine sinmiş samimiyetindeydi.

Sonraları onun düşündüklerini eğip bükmeden doğrudan söy­leyişine ve kimsenin de onun sözlerine alınmadığına sayısız defa tanık olacaktım.

Programı başından sonuna, zaman zaman öfkelenerek, sıkın­tıyla izlerken bu adam içime su serpmişti adeta.

Sonra hiç ağaç dikemeyen, hiç bahçe yapamayan Ferman'm hi­kâyesini anlattı.

Ferman, Siirtli bir Ermeni, Marmara Ereğlisi'nde yazlığı var, bir de bahçesi, lakin bahçede tek bir ağaç yok. Domates, biber, mı­sır, ay çekirdeği ekmiş de Ferman, bir tek ağaç dikmemiş bahçeye. Soranlara şöyle diyormuş: "Dikmem arkadaş, ne zaman ağaç dik­tim de meyvesini yiyebildim ki..."

Yayıldığım koltuktan kalkmış ve "işte bu," demiştim, "işte bu kadar." Bir küçücük hikâye ile neler anlatmamıştı ki...

O, ölümüne korkulan geçmişi, minicik bir hikâye ile sermişti ortaya...

Yapmacıksız, sıcacık hali ve elini havada sallayıp "palavra" deyişi belleğime takıldı kaldı, unutamadım. (FÇ/AS)