Luis Banuel ve Salvador Dali ortak yapımı olan “Bir Endülüs Köpeği”, sanatçıların rüyalarından yola çıkarak oluşturdukları gerçeği ve düşü birbirine karıştıran akıldışı bir filmdir.
Banuel bir gece rüyasında gözü yaran bir ustura, yakın arkadaşı Dali ise rüyasında bir elin içerisinde onlarca karıncanın dolaştığını görür. Rüyalarını birbirine anlatan iki sanatçı bu rüyalarını filme dönüştürme kararı alırlar. Sonucunda ise belirsizliklerden oluşan, sonu belli olmayan eylemlerle dolu gerçeküstü bir film ortaya çıkar ve bu film sürreal sinemanın ilk örneği sayılır.
X-İst’e bağlı olan 12 sanatçı ise filmin kendilerinde çağrıştırdıklarını yeniden yorumlayıp çeşitli eserler üreterek filmi yeniden izlemek isteyenler için ‘’Bir Endülüs Köpeği Üzerine Çeşitlemeler’’ adı altında bir sergi oluşturmuşlar.
Sergi üzerine
Murat Palta, ‘’This war of mine’’ , Fine art kağıt üzerine mono baskı, 57 x 90 cm, 2015
Tamamının genç sanatçılardan oluştuğu bu sergide yer alan Murat Palta, ‘’This war of Mine’’ adlı eserinde eski ve yeniyi harmanlayarak farklı bir çalışma yapmış. Sanatçı, Osmanlı minyatürü ile sinemasal öğeleri birleştirip, minyatüre yeni bir boyut kazandırıyor. Ürettiği figürlere farklı maskeler giydirerek ya da minyatür örneklerinde hiç göremeyeceğimiz nesneleri çalışmalarına ekleyerek yeni öyküler yaratan genç sanatçı, bu çalışmasıyla eğlenceli bir iş ortaya koymuş.
Ceren Oykut, ‘’Duruşma’’, Kağıt üzerine mürekkep, 28 x 38 cm, 2015
Sergideki bir diğer isim Ceren Oykut ise ‘’Duruşma’’ isimli eserinde çizgiler ile çalışmış. Sanatçının bu çalışması, ürettiği minimal figürler ile öykü içerisinde öykü barındırıyor. Bu yoğunlukta olan minimal figürler de izleyenlerini eserdeki asıl hikayeye götürüyor.
Ali Bilge Akkaya, "2A" Archival pigmet print, 45 x 45 cm, 2015
Bir diğer enteresan çalışma ise Ali Bilge Kaya’nın ‘’2A’’ isimli eseri. İlk bakışta tamamı ile manipülasyon gibi görünen bu çalışma, aslında yansımalardan oluşan ve manipülasyon barındırmayan bir çalışma. İnsanların hangi yöne gittiğinin belli olmadığı yansımalar ile dolu bu çalışması ile sanatçı, Bir Endülüs Köpeği’nin de aslında kendindeki yansımasını ortaya koymuş.
Sergi çoğunluğu siyah-beyaz olan eserlerden oluşmakla birlikte yağlı boya, fotoğraf, çizgi, ahşap gibi birçok çalışmayı bünyesinde barındırıyor ve geniş bir kitleye hitap ediyor.
Filmi kendi sınırlarının dışına çıkarak üsluplarınca yorumlayan X-İst sanatçıları: Ansen, Ali Elmacı, Ali Bilge Akkaya, Bahadır Baruter, Burçin Başar, Cem Dinlenmiş, Ceren Oykut, Ekin Saçlıoğlu, Erkut Terliksiz, Emin Mete Erdoğan, Engin Konuklu, Murat Palta, Seda Hepsev , gerçek ile düşün arasında gezinmek ve eğlenmek isteyenleri 18 Ağustos’a kadar X-İst’e bekliyor. (HÖ/EKN)
