Bilim Kurulu üyesinden “sonbahar” uyarısı

* Fotoğraf: Erhan Elaldı - İstanbul / AA

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, COVID-19 pandemisindeki son durum ve ile aşılama çalışmalarına ilişkin konuştu.

Sancaktepe Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi de olan Yiyit, AA’dan Hatice Şenses Kurukız’a yaptığı açıklamada, aşı, maske ve mesafenin önemine dikkati çekti.

“Yeni mutasyon, yine artan sayılar demek”

Mutasyonların bazen virüsü olduğu yerden çok daha kötü bir noktaya doğru götürdüğünü anlatan Yiyit, şu bilgileir verdi:

“Şimdi hayatımıza yeni bir mutasyonla yeni bir stres girdi. Bu şu demek, yine artan sayılar demek. Buna yönelik yeni tedbirler demek.

“Aslında 1,5 yıllık yol yürüyüşümüzde çok şey öğrendik. Maske ve mesafenin bütün varyantlarda işe yaradığını öğrendik. Bunun ötesinde de tedbirlerin ve uyumun inişte ne kadar kıymetli olduğunu gördük. Hep birlikte vakaları indirebildiğimizi gördük. Ülke, vatandaş olarak tecrübelendik ve nerede durmamız gerektiğini de artık hepimiz biliyoruz.

“Şimdi geldiğimiz bu kontrollü normalleşme döneminde de biraz özlediğimiz o hayata dönmenin getirisiyle birlikte, vakalarımız tekrar yukarı doğru yükselmeye başladı.

“Yeni yol yürüyüşümüzde bir gücümüz var, o da aşı. Aşı ülkemizdeki mevcut, hakim varyant olan Alfa varyantı için ilk başta kurgulandı. Yani iki doz inaktif virüs aşısı ve bir doz mRNA aşısı yeterli gözüküyordu.”

“Delta varyantı hakim virüs olacak”

“Ama şu an geldiğimiz noktada hakim virüs Delta varyantı olmak üzere ve etrafımızdaki ülkelerde de hızlı bir şekilde hakim virüs oldu. Görünen o ki bizde de sonbahara kadar hakim virüs olacak gibi gözüküyor. Biz de hazırlığımızı ona göre yapacağız.

“Bir defa vatandaş olarak virüsün bulaşmasına müsaade ettiğimiz sürece o hayatımızdaki korkutucu yeri hep sabit kalacak. Bunu engellemek adına maske ve mesafe bizim olmazsa olmazımız.

“Diğer konu da eğer bu işten kalıcı kurtulmak istiyorsak artık elimizdeki en etkili yöntem toplumsal bağışıklık. Hepimiz aynı anda COVID’i atlatamayacağımıza göre bunu suni bir yolla yapmak zorundayız. Onun yolu da aşı.”

“Yüzde 70-80 aşı olduğundan ‘bitti’ diyebiliriz”

Yeni varyantın bir öncekinden biraz farklı olduğunu, daha hızlı bulaştığını aktaran Yiyit, “Unutmayalım bu aşılar bizi yüzde 90'lar gibi bir oranda koruyor ve yine maske ve mesafe yanımızda durmak zorunda. 'Aşı olduk bu iş bitti.' diyemiyoruz. Ne zaman bu iş bitti diyeceğiz? Toplumsal olarak hepimizi kurtaracak kadar çok kişi aşı olduğunda. Yani yüzde 70-80'lerin üzerinde hepimiz aşımızı olup o günleri gördüğümüzde belki 'Mesafeye artık ihtiyaç yok' diyebiliriz ama şu an bunu diyemiyoruz. O yüzden de aşı olanların da kendi koruması lazım” ifadelerini kullandı.

Sağlık Bakanlığı’nın dünkü açıklamasına göre, toplamda 66 milyon 142 bin 804 doz COVID-19 aşısı uygulandı. 18 yaş üstü nüfusa göre birinci doz Türkiye ortalaması yüzde 63.61, ikinci doz ortalaması yüzde 36.80.

“Vakalar hızla yukarıya doğru tırmanmaya başladı”

Aşı olmayanları da kendileri ve ülkelerinin geleceği için aşı olmaya davet eden Yiyit, sözlerine şöyle devam etti:

“Vakaların çıkışı da inişi de maksimum çalışma ve efor kapasitesini sergileme zamanımız. Biz bundan erinmiyoruz yeter ki insanlar aşı olsun, biz bu dönemlerde 24 saat aşı odalarında beklemeye hazır bir durumdayız.

“Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Vatandaş da eğer üzerine düşeni yapmaya hazırsa biz güzel bir sonbahara 'merhaba' diyebiliriz. Ama şu anki veriler sonbahar ayının biraz zor geçeceğini söylüyor. Çünkü vakalarımız hızla yukarıya doğru tırmanmaya başladı.

“Vakalar artar, bunun hastaneye yansımaları öyle hemen olmaz. Yaklaşık bir 7-10 gün sonra hastane başvurularımız artmaya başlar. Sonra servis, yatış sayılarımız, arkasından yoğun bakım rakamlarımız, en son da ölüm rakamlarımız büyümeye başlar.”

“Haftalık bazda vaka artış hızımız çok hızlı artıyor”

Hastanelerinde ayaktan başvurularda son birkaç gündür artış trendi başladığını aktaran Yiyit, aşılama oranı düşük olan illerde artışın daha hızlı olduğunu ve vakaların büyük bir kısmının Delta varyantı kökenli olduğunu kaydetti.

“Haftalık bazda vaka artış hızımız çok hızlı artmaya başladı. Diyoruz ya 'Delta varyantı tehlikesine hazır olalım', işte bunu anlatmaya çalışıyoruz. Çünkü bu varyant biraz hızlı bulaşıyor. Hızlı bulaşması vesilesiyle de pozitif vaka sayımız hızla artıyor. Bunu aslında çok canlı ülkemiz yaşadı. Bir haftada vakalarımızın nereden nereye geldiğini gördük."

"Henüz bayram yansımasını görmedik"

“Bu demek ki ilerleyen haftalarda çok daha temkinli ve hazırlıklı olmamız gerekiyor. Ki şunu unutmayalım henüz bayram yoğunluğumuzun rakamsal yansımasını görmedik. Önümüzdeki hafta onu görmeye başlayacağız.

“Bunu yaşamamak adına şu an aslında hepimizin yapabileceği bir şey var. Bir defa bu rakamları durdurma adına virüsün bulaşmasını engelleyecek tedbirlerimizi alacağız. Ama her şeyden daha önemlisi de mutlaka aşılarımızı tam olacağız.

Aşılama noktasında gelecek bir ayın çok önemli olduğuna işaret eden Yiyit, “Son dalgayı kimse unutmasın. Son dalgaya aşılı bir 65 yaş üstüyle ve sağlık çalışanlarıyla girdik. Hastanelerde yatanların gençler olduğunu unutmayalım. Aşının ne kadar etkili olduğunu geçen dalgada test ettik” diye konuştu. (AS)