Bilim Akademisi, olağanüstü hal tedbirleri çerçevesinde akademisyenlerin kamu görevinden çıkarılmaları konusunda Meclisi, Bakanlar Kurulu'nu, Yüksek Öğretim Kurulu'nu ve üniversiteleri hukuksal sınırların aşılıp aşılmadığı konusunda etkili bir inceleme ve denetim yapmaya davet etti.
"Özenli inceleme anayasal zorunluluk"
Açıklamada, akademik özgürlük ve özerkliğin Anayasa'nın 27. maddesinde güvence altına alınan bilim ve sanat özgürlüğü nedeniyle en üst düzeyde hukuksal korumaya sahip olduğu hatırlatıldı.
“Akademisyenlere ilişkin idari ya da cezai önlemlerin, "gereken tüm özenle yapılmış inceleme ve soruşturmalara dayanması" bilim ve sanat özgürlüğünün anayasal konumundan kaynaklanan bir zorunluluktur. Son günlerde bu zorunluluğa uyulmadığına ilişkin ciddi kaygılar kamuoyuna yansımakta ve uluslararası bilim kuruluşlarında dile getirilmektedir.
"Olağanüstü halde de ölçülülük gerekli"
“Anayasal demokrasilerin ve uluslararası hukukun olağanüstü hale ilişkin standartlarına göre, tüm olağanüstü uygulamalar, öncelikle olağanüstü halin konusuyla ilintili olmalıdır. Ayrıca, alınacak önlemler, ölçülülük ilkesi gereği olağanüstü halin konusu bakımından uygun, gerekli ve orantılı olmak zorundadır. Akademik özgürlüklere yönelik müdahalelerde, olağanüstü halin konusuyla bağdaşmayan; konuyla bağdaştığı halde yeterli kanıt içermeyen ve bu nedenle ölçülülük ilkesinin sınanamadığı uygulamalar, bilim ve sanat özgürlüğünün ihlal eder.
"Kaygı verici gelişmeler"
“Türkiye'de, akademik özgürlükler alanında kamusal makamların hukuksal güvencelere saygılı davranmasını sağlayacak idari kültürü oluşturmadaki yetersizlikler dolayısıyla kaygı verici gelişmeler yaşanmaktadır. Bu durum, akademik liyakat ve yetkinliğe dayalı bilimsel ortamın pekişmesine engel olmakta ve hatta araştırma sonuçlarının özgürce yayınlanmasını olumsuz etkilemektedir. Akademik özgürlükler alanında azami özenle davranılması ve üstün bilimsel çıktılara odaklı akademik politikaların üretilmesi ülkemiz için acil bir zorunluluktur. Bu acil zorunluluğun yaşama geçirilmesi ilgili tüm kamusal makamların ve paydaşların görevidir.”
2346 akademisyen işten çıkarıldı
Kanun Hükmünde Kararname ile 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Fethullah Gülen cemaati ile irtibatı bulunduğu gerekçesiyle üniversitelerdeki 2 bin 346 kişi işten çıkarıldı.
Listede toplam 94 üniversite bulunuyor. Bu akademisyenlerin 455’i profesör, 472’si doçent, 658’i yardımcı doçent, 420’si araştırma görevlisi, 243’ü öğretim görevlisi, 28’i uzman, 70’i okutman.
Bilim Akademisi bilimsel liyakat, özgürlük ve dürüstlük ilkelerini bağımsız bir sivil toplum kuruluşu olarak tanıtmak, örneklemek ve gözetmek için 25 Kasım 2011 günü İstanbul’da kuruldu. (NV)
