İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı ve Cumhurbaşkanı Adayı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasının ardından ülke genelinde başlayan protestolar devam ediyor.
Polis ise çoğunluğu üniversite öğrencilerinden oluşan protestoculara hem biber gazı hem de TOMA ile müdahale ediyor.
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası (KMO), bu bağlamda sitesinde yayımladığı “Biber gazı, kimyasal silahtır” başlıklı açıklamada, toplumsal gösterileri bastırmak için kullanılan kimyasalların, uluslararası sözleşmelerde “kimyasal savaş ajanı” sınıfına girdiğini hatırlattı.
“Protestolarda gazeteciler polis tarafından doğrudan hedef alındı”
Yapılması gerekenler
KMO’nun yaptığı açıklamada biber gazı maruziyetinde solunum, göz ve cilt korumasına karşı yapılması gerekenler ise şöyle:
1. Solunum Koruması
- Mümkünse rüzgârın estiği yönde durulmamalıdır.
- Gazın yoğun olduğu alandan uzaklaşılmalıdır.
- Soluma zorluğu çekenler, soluk destekleyici sprey kullanmalıdır.
- El pervanesi vb. araçlar kısmi rahatlama sağlayabilir.
- Sirkeli suya bandırılmış bir bezle ağız ve burun kapatılmalıdır.
- Solunumun 10-30 dakika içinde normale döneceğinin bilinmesi, panik duygusunu yatıştırabilir.
- Filtreli gaz maskeleri, tam ve gerçek koruma sağlamak amacıyla geliştirilmiş Kişisel Koruyucu Donanımlardır.
- Sirkeli bezin asidik ortam yaratarak solunumu rahatlatabileceğine dair kaynaklar bulunmaktadır, ancak kesin literatür bilgisi mevcut değildir.
2. Göz Koruması
- Gözler kesinlikle ovuşturulmamalıdır.
- Lens varsa çıkarılmalıdır.
- Öncelikle el değdirmeden suyla gözler temizlenmelidir.
- Tuzlu su solüsyonu varsa tercih edilmelidir.
- Gözler sıklıkla kırpılmalıdır.
- Etkisinin geçmemesi durumunda gözlere buz torbası baskısı uygulanabilir.
- Yüzücü gözlüğü veya laboratuvar gözlüğü, maruziyeti engellemek amacıyla geliştirilmiş Kişisel Koruyucu Donanımlardır.
- Su yerine süt, limonlu su gibi maddelerin göze teması önerilmemektedir.
3. Yüz ve Cilt Koruması
- Yüz, ellerle ovuşturulmamalıdır.
- Bulaşmayı temizlemek için öncelikle sabun ve su kullanılmalıdır.
- Sodyum bikarbonat veya sodyum karbonat gibi etken maddeler içeren antiasitler kullanılabilir.
- Son çare olarak süt kullanımı düşünülebilir.
- Mümkünse kıyafetler çıkarılmalıdır.
- Krem, vazelin ve makyaj malzemeleri bulaşmanın temizlenmesini zorlaştırmaktadır.
KMO’nun notunda yer alan bilgiye göre en güvenli yöntem ise gazdan ve etkili olduğu bölgeden hızla uzaklaşmak ve uygun koruyucu ekipman kullanmak.
Kimyasal Silah Sözleşmesi hakkında
1925 tarihli Cenevre Protokolü’nü genişleten bir sözleşme olan 1993 tarihli Kimyasal Silah Sözleşmesi kimyasal silahların geliştirilmesini, üretimini, stoklanmasını ve kullanımını yasaklar.
Sözleşme, zehirli kimyasal maddeleri “İnsanlar ve hayvanlarda ölüme, daimi hasara ya da geçici olarak etkisiz hale gelmelerine neden olacak herhangi bir kimyasal madde” olarak tanımlamaktadır.
Sözleşmenin 2/9-d maddesinde; kimyasal silah sınıfında görülen bazı kimyasalların “yerel gösterilerin” kontrolü de dâhil olmak üzere, “yasanın uygulanması” amacıyla kullanılabileceği düzenlenmekte; ancak gösteri kontrol ajanlarının savaş halinde dahi kullanımı yasaklanmaktadır. (TY)
