Pazar günü Almanya'nın Kuzey Ren Vestfalya eyaletinin en büyük kenti Köln'ün Belediye Başkanlığı seçimlerinde Yeşiller'in Bingöllü Kürt kadın adayı Berîvan Aymaz ilk turu en önde bitirdi.
Köln Kent yönetiminin Pazartesi 12:00 dolayında verdiği gayri resmi sonuçlara göre oyların yüzde 28,12’sini alan Aymaz ikinci turda oyların 21,33‘ünü alan Sosyal Demokrat Parti (SPD) adayı Torsten Burmester ile bir kez daha yarışacak.
Berîvan Aymaz kim?
Berîvan Aymaz 1972 Bingöl doğumlu. Babası Bingöl eski Belediye Başkanı Sait Aymaz’ın belediye başkanlığı ardından Ecevit hükümetince kültür ataşesi olarak Almanya'da görevlendirilmesi üzerine ilköğrenimini bu ülkede sürdürdü. 12 Eylül darbesinin ardından ailesi Almanya'ya yerleşen Berîvan Aymaz eğitimini burada tamamlayarak Yeşil Parti'de çalışmaya başladı. Yeşil Parti'den Köln Kent Meclisinde iki kez milletvekili ve son dönemde Kent Meclisi Başkanvekili oldu.
İkinci turu sağ oyların nasıl dağılacağı belirleyecek
Aymaz birinci turu Burmester’den yaklaşık yüzde 6,5 önde bitirmesine karşın ikinci turda sonucu daha çok sağ partilerin oylarının nasıl dağılacağı belirleyecek. Belediye başkanlığı seçimlerini üçüncü sırada bitiren Hristiyan Demokrat Parti (CDU) adayı Markus Greitemann oyların yüzde 19,47'sini, dördüncü sırada bitirenAlmanya için Alternatif (AfD) adayı Matthias Büschges ise yüzde 8,48'ini aldılar. Yaklaşık yüzde 30’a varan bu oyların ikinci turda nasıl dağılacağına ilişkin henüz belirgin bir öngörü yok.
Belediye başkanlığında oyların yüzde 6,12’sini alan Sol Parti’nin (Die Linke) de ikinci turda oylarını Yeşil ve Sosyal Demokrat adaylar arasında nasıl bölüştüreceği henüz belli değil. Sol Parti, yerel yönetimlerde her iki partiyle de koalisyonlara katılıyor ve seçim ittifakları yapabiliyor.
Bunların dışında irili ufaklı 10 dolayında parti belediye başkanlığında oyların yüzde 20’ye yakınını paylaşıyor. Bu partilere oy veren seçmenlerin tercihlerinin de ikinci turda göreli bir önemi olacak.
Önümüzdeki iki haftada Yeşiller ve Sosyal Demokratlar bu oyları adaylarına çekmek üzere yeniden mücadeleye girişecek.
Yerel saatle 18:00 itibarıyla sandıklar kapanırken, Köln'de 817 bin 728 seçmenin sandığa gittiği kaydedildi. Bu sayı seçmenlerin yaklaşık yüzde 58'ine karşılık geliyor ve önceki seçimlerden yüzde 7 daha yüksek.
Yeşiller, Köln'de belediye seçimlerinde de önde
Yeşiller Köln Kent Meclisinde de en yüksek oy oranını elde etti. Henüz kesin sonuçlar belli olmamakla birlikte pazartesi TSİ 12:00 itibarıyle Yeşiller, Kent Meclisi için kullanılan oyların 25,02'ini, SPD yüzde 19,88’ini, CDU yüzde 19,89’unu, Sol Parti yüzde 10,83'ünü, AfD yüzde 9,11'ini ve solcu Volt ise yüzde 5,03'ünü aldı.
Kuzey Ren Vestfalya genelinde CDU önde, AfD güçlendi
Almanya’nın en büyük eyaleti Kuzey Ren Vestfalya seçimlerinin Köln’deki çekişmenin gölgesinde kalmış olması eyalet çapındaki sağ yükselişi gözlerden saklamamalı: Bu eyalette Hristiyan Demokrat Parti (CDU) birinci olurken protofaşist AfD kesin olmayan sonuçlara göre son yerel seçimlere oranla oylarını 3 kat artırdı.
Başbakan Merz'in CDU'su oyların yüzde 33,3'ünü aldı. Onu yüzde 22,1 ile merkez sol SPD veyüzde 13,5 ile Yeşiller takip ediyor. Aşırı sağcı AfD yüzde 14,5'e yükseldi. Bu, partinin 2020'deki yüzde 5,1 oyunun üç katına yakın.
AfD: "Artık büyük partiyiz"
Almanya için Alternatif Partisi'nin (AfD) Alice Weidel ile birlikte eş başkanı olan Tino Chrupalla, aşırı sağ partisinin Kuzey Ren-Vestfalya'daki yerel seçimlerde oy oranını üç kattan fazla artıracağı yönündeki ilk tahminler için "Büyük bir partiyiz ve hepimiz Almanya için büyük bir sorumluluk taşıyoruz." diye yazdı.
CDU: "Berlin'deki koalisyona destek"
CDU parlamento grubu başkanı Jens Spahn'a göre, Kuzey Ren-Vestfalya yerel seçimlerinin sonucu federal iktidar koalisyonuna ivme kazandırdı. Kendisi de Kuzey Ren-Vestfalya doğumlu olan Spahn, "Bu güçlü sonuç, iyi yerel çalışmaların ödülü ve Berlin'deki koalisyona destek sağlıyor," dedi.
Spahn, belediye seçimlerinin sonucunu "sakin ve pragmatik çalışma" için bir motivasyon olarak niteledi. Seçmenlerin bu tutumu ödüllendirdiğini söyledi. Ancak, AfD'ye artan desteğin de gösterdiği gibi aşırı sağdaki yükselişin bir uyarı niteliğinde olması gerektiği konusunda uyardı. Milletvekiline göre bu, yoksulluk kaynaklı göç, sosyal yardımların kötüye kullanılması ve başarısız entegrasyon gibi konuların "tabu olmaması" ve somut adımlar atılması gerektiğini gösteriyor.
Yeşiller Köln dışında ağır kayıplara uğradı
Haber yayına hazırlanırken Kuzey Ren-Vestfalya genelinde sayım tamamlandığında Yeşil Parti'nin oyların yüzde 11,7'sini alması bekleniyordu; bu, Yeşillerin 2020 yerel seçimlerinde kazandıkları yüzde 20 oya kıyasla büyük bir düşüş.
Yeşiller'in federal eş başkanı Felix Banaszak, partinin "nereye varacağını" bekleyip görmesi gerektiğini söyledi. Banaszak, bu kötü sonucu mevcut ruh halinin bir işareti olarak nitelendirerek, ekolojik ve ilerici siyasetin yalnızca Almanya'da değil, başka yerlerde de zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Banaszak, Yeşiller'in kısmen kendi hataları nedeniyle zora düştüğünü söyledi. Ayrıca, Yeşil Parti'nin de ortağı olduğu eski Şansölye Olaf Scholz liderliğindeki önceki iktidar koalisyonunun hatalarının da sonuçta rol oynadığını kabul etti.
Banaszak, "her şeyi doğru yapmış olsaydı" partinin sekiz puan kaybetmeyeceğini söyledi.
(AEK)
