Oğlu Cemil işkenceyle öldürülen Berfo Kırbayır'ın için dünTürkiye Büyük Millet Meclisi'nde bir basın açıklaması vardı. Ardahan milletvekilleri AKP'li Orhan Atalay ve CHP'li Ensar Öğüt'ün düzenlediği basın toplantısına Cemil Kırbayır'ın dayısı Torun Karakaya da bulunuyordu. Kırbayır ve Berfo Ana olarak tanınan annesinin fotoğraflarıyla düzenlenen basın toplantısında konuşan Öğüt, Berfo Ana'nın şu anda komada olduğunu ve sürekli oğlunu sayıkladığını söyledi.
Öğüt, Berfo Ana'nın, "Beni mezara gömerseniz de oğlumun kemiklerini getirin, beni onunla beraber gömün" dediğini belirterek, bunun bir annenin feryadı ve son arzusu olduğunu vurguladı.
Öğüt, yetkilileri, Kırbayır'ı bulmaya, bulunmuyorsa öldürenleri, talimatı verenleri, işkence yapanları, gömenleri bulmaya çağırarak, "Kırbaylı'nın annesine, 'kemiklerin bulduk, rahat et' dememiz gerekiyor" dedi.
Kırbayır'ın, 12 Eylül darbesi yapanların aktörleri tarafından katledildiğini, cenazesinin bugüne kadar aileden saklandığını belirten Orhan Atalay ise "Sorgusuz, yargısız infaz gerçekleştirilmiş ama devlet, o gün bugün bu yargısız infazı gerçekleştiren katilleri adalete teslim edemedi. Bu devlet adına, bir zafiyettir. O katillerin, bugün yaşadığını biliyoruz. O gün Kars'ta görev yapan hangi devlet yetkilisi varsa, sorumlusu odur. Bir ana yıllardır kuzusunun peşinde ağladı durdu, ölüm yatağında çocuğunun kemiğini görmek istiyor. Kırbayır'ın dirisi yok ama ölüsünü, mezarını, hiç olmazsa kemiklerini görmek istiyoruz, bu ailenin en büyük arzusudur. Yetkililerin, bu katilleri bir an önce adalete teslim etmelerini, maktulün mezarını göstermelerini, kemiklerini ailesine teslim etmesini istiyoruz. Berfo Ana gözlerini hayata kapamadan, hiç değilse dünya gözüyle çocuğunun kemikleri üzerinde ağlamak istiyor" diye konuştu.
Dayı Torun Karakaya da Berfo Ana ile görüştüğünde, "Cemil'imin kemiklerini bulana kadar beni toprağıma vermeyin" dediğini anlattı.
12 Eylül davasına da gitmişti
105 yaşındaki Berfo Ana, 4 Nisan'da başlayan 12 Eylül Davası için Kars'tan Ankara'ya gitmiş, davanın ikinci günü kendisini dinleyen mahkemeye Kenan Evre'i sanık olarak salona getirmedikleri için tepki göstermişti. Berfo Ana'nın duruşmada "Kenan Evren sen hiç utanmadın mı benim oğlumu öldürürken! Elin ayağın titremesin Evren, buraya gel!" demişti.
Cemil Kırbayır'la ilgili soruşturmada ismi geçen biri emekli iki MİT'çi 12 kasım 2012 günü Başbakan Tayyip Erdoğan soruşturma izni verilmişti.. Meclis İnsan Hakların Komisyonu Kars Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunmasının ardından başsavcılık Kırbayır'ın kaybolmasında ismi geçen biri emekli iki MİT personeli hakkında soruşturma izni almak için Başbakanlığa8 Haziran 2012'de başvurmuştu. Savcılık başvurusunda, dönemin MİT Bölge Müdürü Engin Yenilmez ve dönemin MİT çalışanı Zeki Tunçkollu'ya, Kırbayır'ın işkenceyle öldürülmesi olayına karıştıkları iddiasıyla kasten adam öldürme suçu isnat edildi. Başbakanlık, incelemesi ve görüş verilmesi için konuyu MİT'e yönlendirdi. MİT, Başbakanlığa gönderdiği görüşte "Söz konusu isimlerin yargılanmasına izin vermeyin" talebinde bulundu. Başbakanlık, bu talebe karşın Erdoğan'ın izniyle belgeyi Kars Cumhuriyet Başsavcılığı'na göndermişti.
Cemil Kırbayır'ın kaybedilmesi
Cemil Kırbayır 13 Eylül 1980'de Kars, Göle'deki evinden gözaltına alındı. 8 Ekim'de işkenceyle öldürüldü, cenazesi hala kayıp.
Bugüne kadar tüm girişimlere rağmen Kırbayır'ın katledilmesiyle ilgili olarak kimse yargı önüne çıkarılmadı, cezalandırılmadı, Kırbayır'ın mezarının bulunması için bir girişimde bulunulmadı.
Ağabeyi Mikail Kırbayır kardeşinin akıbetini araştırdığı için tehdit ve idari baskıya maruz kaldı; görev yeri değiştirildi, bu yolla olay yerinden uzaklaştırılarak zorunlu ikametgaha tabi tutuldu.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) İnsan Hakları Komisyonu Kırbayır'la ilgili olarak yürüttüğü soruşturmada "gözaltında işkence gördüğünü, işkence sonucu hayatını kaybettiğini ve cesedinin sorgulamaları yapan kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığını" belirlemişti.
Komisyonun incelemeleri sırasında 30 yıl boyunca soruşturma açılmadığı ortaya çıktı. Komisyon, resmi makamların Kırbayır'ın "firar ettiği" yönündeki iddiaları nedeniyle de bir soruşturma açılmadığını tespit etti.
Meclis Komisyonu Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumartesi Anneleri'yle yaptığı bir toplantıda, Kırbayır'ın annesi Berfo Ana'nın talebinin ardından oluşturulmuştu.
Komisyon raporunu 2011 Mayıs ayında yayınladı. Rapora göre, Cemil Kırbayır, darbenin gerçekleşmesinden bir gün sonra evinden alındı, önce 247. Piyade Alayı'na, bir hafta sonra da Kars Askeri Gözetimevi'ne gönderildi. 8 Ekim 1980'de işkencede hayatını kaybetti.
Berfo Ana, 30 yıl önce gözaltında kaybolan oğlu Cemil için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) de başvurdu.
